Ông Trump hạ lệnh áp thuế đối ứng

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết công tác rà soát dự kiến hoàn tất vào ngày 1.4. Sau đó Tổng thống Trump quyết định lúc nào chính thức áp thuế. Thuế quan đối ứng là một trong số cam kết cốt lõi mà ông chủ Nhà Trắng đưa ra lúc tranh cử.

“Họ áp thuế chúng tôi và chúng tôi sẽ làm tương tự. Không ai biết con số bao nhiêu trừ phi tính toán cụ thể từng quốc gia”, Tổng thống Trump phát biểu trước báo giới. Nhà lãnh đạo này còn nói Mỹ sẽ tính cả thuế giá trị gia tăng (VAT) mà hàng nước này bị áp.

Theo ông, “Mỹ thuộc số nền kinh tế cởi mở nhất thế giới, còn các đối tác thương mại lại vẫn đóng cửa thị trường của họ với hàng mà chúng tôi xuất khẩu. Tình trạng thiếu qua lại như vậy không công bằng cũng như góp phần làm trầm trọng thêm thâm hụt thương mại hằng năm quá lớn và dai dẳng của chúng tôi”.

Mệnh lệnh trên được đưa ra ngay trước thềm chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Tổng thống Trump không ngần ngại nêu tên đối tác này lúc đề cập thuế đối ứng: “Họ áp thuế cao hơn bất cứ quốc gia nào khác. Ấn Độ áp thuế 100% với mô tô Mỹ trong khi Mỹ chỉ áp thuế 2,4% với mô tô Ấn Độ”. Ông gợi ý cường quốc Nam Á này có thể tránh thuế bằng cách chuyển dây chuyền sản xuất sang Mỹ.

Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) cho biết một nửa trong số hàng công nghiệp mà Mỹ nhập khẩu được miễn thuế, trong khi hàng Mỹ xuất khẩu phải chịu mức thuế trung bình là 2%. Nhà Trắng đánh giá động thái như vậy không thể chấp nhận.

Tổng thống Trump thừa nhận loạt hành động thuế quan sẽ khiến giá cả tăng nhẹ, nhưng ông trấn an người dân Mỹ chỉ phải chịu “nỗi đau ngắn hạn” vì giá cả sẽ giảm. Giới phân tích không đồng tình: nhà nhập khẩu chịu thuế có thể chuyển chi phí sang nhà bán lẻ, nhà bán lẻ không còn cách nào khác ngoài tăng giá sản phẩm, nếu người tiêu dùng không tìm được sản phẩm thay thế rẻ hơn thì họ gánh chịu toàn bộ.

Theo CNN, thuế quan đối ứng nhiều khả năng áp dụng với quốc gia có thặng dư thương mại cực lớn với Mỹ như Ấn Độ, Brazil, một số nước Đông Nam Á và châu Phi. Do Mỹ xem VAT cũng là hình thức áp thuế nhập khẩu nên vài nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) như Đức, Ireland, Ý cũng nằm trong tầm ngắm.

Trước diễn biến mới nhất, thị trường chứng khoán Mỹ không chịu biến động lớn vì giới đầu tư tin rằng hành động thực tế của Tổng thống Trump sẽ không mạnh tay như tuyên bố. Hơn nữa ông không hề hạ lệnh áp thuế quan đối ứng ngay lập tức, không loại trừ khả năng kế hoạch hoãn lại như từng xảy ra với Canada và Mexico. Ba chỉ số Dow Jones, Nasdaq Composite, S&P 500 lần lượt tăng 0,8% - 1,5% - 1%.

Cẩm Bình