Nhật Bản siết 'lỗ hổng thuế quan' thương mại điện tử: Shein và Temu đối mặt thách thức mới tại châu Á

Theo Văn phòng Nội các Nhật Bản, một nhóm chuyên gia thuế đã tổ chức cuộc họp vào tuần trước để thảo luận về tính phù hợp của mức miễn thuế hiện hành đối với các bưu kiện có giá trị dưới 10.000 yen (khoảng 69 USD).

Các chuyên gia đặt vấn đề về nguy cơ lạm dụng cơ chế miễn thuế để đưa hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc hoặc thậm chí ma túy vào nội địa, trong khi làm méo mó môi trường cạnh tranh đối với các nhà bán lẻ truyền thống.

Shein và Temu đối mặt thách thức mới tại châu Á

Hiện tại, phần lớn bưu kiện giá trị thấp bao gồm các sản phẩm thời trang, phụ kiện, hàng tiêu dùng từ Trung Quốc thông qua nền tảng Shein và Temu (thuộc sở hữu của PDD Holdings) đang được miễn thuế tiêu thụ tại Nhật Bản, vốn phổ biến ở mức 10%.

Nếu chính sách được điều chỉnh, các nền tảng này sẽ buộc phải tăng giá hoặc chuyển chi phí cho người tiêu dùng, một bài toán từng khiến doanh thu của họ sụt giảm đáng kể tại thị trường Mỹ.

Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato ngày 20/5 xác nhận chưa có quyết định cuối cùng, nhưng cho biết Chính phủ sẽ tiếp tục theo dõi kinh nghiệm từ các quốc gia khác và cân nhắc tác động toàn diện trước khi thay đổi chính sách. Bộ Tài chính cũng đang thực hiện đánh giá riêng, song song với hội đồng chuyên gia.

Động thái của Nhật Bản không nằm ngoài xu thế toàn cầu. Trước đó, Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố bãi bỏ chính sách “de minimis” miễn thuế với bưu kiện giá trị nhỏ từ Trung Quốc. Điều này buộc các nền tảng thương mại điện tử như Shein và Temu phải tăng giá bán hoặc thu thêm phụ phí nhập khẩu, làm giảm sức cạnh tranh.

Tương tự, EU dự kiến bãi bỏ miễn thuế cho bưu kiện dưới 150 euro vào năm 2027 - 2028, trong khi Anh và Pháp cũng đang tiến hành rà soát hoặc áp phí tạm thời.

Ngoài các rủi ro thương mại, điều chỉnh chính sách còn mang ý nghĩa tài khóa đối với Tokyo. Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Nhật Bản, số lượng bưu kiện nhỏ nhập khẩu vào nước này đã tăng gấp năm lần trong vòng 5 năm qua, phần lớn nhờ sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới trong và sau đại dịch. Việc áp thuế trở lại không chỉ tạo nguồn thu mới mà còn giúp cơ cấu lại thị trường theo hướng minh bạch và bền vững hơn.

Trong bối cảnh Nhật Bản đang thúc đẩy mục tiêu chuyển đổi số và củng cố chuỗi cung ứng trong nước, việc kiểm soát dòng hàng giá rẻ từ nước ngoài sẽ là phép thử quan trọng đối với hiệu quả chính sách thương mại - tài khóa, đồng thời định hình lại trật tự thương mại điện tử khu vực.

Quang Chiến