Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận cần bám sát công nghệ mới với chi phí thấp và an toàn hơn

Chiều ngày 14-2, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về các cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Phát biểu tại tổ, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) bày tỏ sự ủng hộ với dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận vì đây là nguồn điện lớn, sạch có thể đáp ứng nhu cầu của đất nước trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Đại biểu cũng chia sẻ, bản thân bà đến nay cũng rất trăn trở, cảm thấy có lỗi khi là một trong những đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ trước bấm nút dừng triển khai dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.

Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM)

“Bao nhiêu học sinh, sinh viên được chúng ta gửi đi đào tạo để sau này vận hành nhà máy điện cũng phải dừng lại, rất lãng phí. Tuy nhiên không có nếu, do vậy Quốc hội đã quyết thì phải tính kỹ, xài tiền cho hợp lý, để cả nước cùng chung tay lại đưa kinh tế của đất nước phát triển tốt hơn”, đại biểu nói.

Đại biểu Lan cũng đề nghị đối với các dự án kinh tế, kỹ thuật mang quy mô quốc gia thì rất cần ý kiến phản biện của cơ quan chuyên môn. “Không thể dùng ý chí để ép buộc được, vì nếu quyết không đúng thì hậu quả để lại rất lớn”, đại biểu nhấn mạnh.

Cùng nội dung này, đại biểu Vũ Hải Quân (TP.HCM) cũng thông tin thêm gần đây nhiều tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới như Amazon, Meta… đã đầu tư lớn để nghiên cứu các công nghệ hạt nhân mới. Nguyên nhân họ đầu tư do dự báo trong những năm tới nhu cầu điện hạt nhân sẽ ra tăng để phục vụ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo AI.

Đại biểu Quốc hội Vũ Hải Quân (TP.HCM)

“AI tiêu tốn rất nhiều điện. Trong khi đó điện hạt nhân có lợi thế vận hành ổn định, chi phí thấp, không phát thải khí cacbon, nó rẻ và ổn định hơn nhiều nguồn năng lượng sạch khác như điện gió, mặt trời và thủy triều”, đại biểu Quân phân tích.

Theo đại biểu, đa phần các tập đoàn công nghệ trên thế giới họ đầu tư vào các start up nhỏ với các chi phí thấp để nghiên cứu công nghệ mới.

“Do vậy chúng ta cần theo dõi chặt chẽ bước đi của các tập đoàn này xem họ làm như thế nào. Chứ không sau này chúng ta lại phải sử dụng công nghệ lạc hậu với chi phí đắt đỏ, thiếu an toàn, trong khi thế giới áp dụng công nghệ hạt nhân mới chi phí thấp, an toàn hơn”.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Hoàng (TP.HCM)

Cùng nội dung, đại biểu Nguyễn Minh Hoàng (TP.HCM) chia sẻ ông và một số đại biểu ở đây đều là những người có trách nhiệm trong việc ngừng lại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận trong quá khứ. Trong nhiều lý do để giải thích có vấn đề an toàn của nhà máy điện hạt nhân; nguồn vốn lúc bấy giờ đội lên; việc xử lý chất thải của nhà máy điện hạt nhân là vấn đề cực kỳ khó…

“Nói lại vấn đề này để thấy khi chọn nhà đầu tư, chúng ta phải tính tới những yếu tố trước đây khiến Quốc hội nhiệm kỳ trước đã quyết nghị dừng lại dự án theo chủ trương của cấp có thẩm quyền", ông nói.

Đại biểu Hoàng cũng cho rằng các cơ chế, chính sách đặc thù phải quan tâm đến những đối tượng đã được đào tạo trước đây, có thể tiếp tục bổ túc, sử dụng họ lại được không?

"Hay như vấn đề chất thải nguy hại của điện hạt nhân là nỗi lo chung của các nước có điện hạt nhân chứ không phải của riêng Việt Nam. Khi chọn nhà đầu tư và ký kết hợp đồng, tôi nghĩ Chính phủ nên quan tâm thêm”, ông nói.

NHÓM PHÓNG VIÊN