Xây dựng cơ chế phòng ngừa tiêu cực, tránh trục lợi chính sách về nhà ở xã hội

Toàn cảnh thảo luận Tổ 01

Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, sáng 21/5, Quốc hội thảo luận ở Tổ về: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 35/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng.

Làm rõ tính chất “trực thuộc” của các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Tại Tổ 01 (Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội), cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, các đại biểu đồng tình cao với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của các dự án luật nhằm đảm bảo phù hợp với Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017, Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; phù hợp với Hiến pháp và các luật có liên quan, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, một số ý kiến đề nghị tiếp tục làm rõ tính chất “trực thuộc” của các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, mối quan hệ công tác giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các thành viên trực thuộc nhưng vẫn bảo đảm tính độc lập tương đối, chủ động sáng tạo, hoạt động theo pháp luật và điều lệ của mỗi tổ chức theo đúng tinh thần của Hiến pháp và các Nghị quyết của Trung ương.

Đại biểu Trương Xuân Cừ - Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội cho biết, hiện nay có hai luồng ý kiến: các hội, tổ chức chính trị xã hội là thành viên hay là thành viên trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đại biểu cho rằng, trong quá trình tinh gọn, chúng ta đã thống nhất có 4 đảng bộ trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng: Đảng bộ Chính phủ, Đảng bộ Quốc hội, Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương và Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương. Như vậy, Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc lãnh đạo toàn diện các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội, nên cần có cụm từ “trực thuộc”. Hơn nữa, trước khi tiến hành sắp xếp bộ máy, thì tất các các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội đều là thành viên của Mặt trận Tổ quốc.

Đại biểu Dương Minh Ánh – Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội

Đối với dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công đoàn, đại biểu Dương Minh Ánh – Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội cho biết, Điều 1 của dự thảo luật quy định: Công đoàn là đại diện cho công nhân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Theo đại biểu, quy định này chưa đúng với chủ trương tại Nghị quyết 60 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, trong đó thống nhất chủ trương kết thúc hoạt động của công đoàn viên chức, công đoàn lực lượng vũ trang. Do vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bỏ đối tượng cán bộ, công chức, viên chức ra khỏi dự thảo luật.

Đối với đề xuất bỏ nội dung quy định về đơn vị sự nghiệp công lập không hưởng 100% lương từ ngân sách nhà nước có tổ chức công đoàn, bởi các tổ chức này vẫn thực hiện nghĩa vụ của các các luật liên quan đến cán bộ, công chức, viên chức. “Nếu quy định như dự thảo luật dễ dẫn đến cách hiểu là có sự phân biệt giữa các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo từ 10-90% lương từ ngân sách nhà nước sẽ không phải thành lập tổ chức công đoàn cơ sở”. Do đó, tôi đề nghị bỏ quy định này trong dự thảo sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Công đoàn”, đại biểu Dương Minh Ánh nêu quan điểm.

Có cơ chế phòng ngừa, tránh trục lợi chính sách về nhà ở xã hội

Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, các ý kiến cho rằng, các chính sách được đề nghị trong dự thảo Nghị quyết đều là những chính sách mới, lớn, có tác động sâu rộng đến nguồn lực nhà nước, quyền, nghĩa vụ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, nhiều giải pháp đột phá rất thông thoáng, tuy cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nguy cơ sơ hở, lạm dụng dẫn đến tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai – Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội đề nghị trong dự thảo Nghị quyết cần bổ sung quy định giao Chính phủ có trách nhiệm xây dựng cơ chế phòng ngừa sơ hở, tiêu cực, tham nhũng, tránh việc trục lợi chính sách gây thất thoát, lãng phí nguồn lực, bảo đảm chất lượng xây dựng nhà ở xã hội.

Đại biểu Trần Việt Anh - Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội

Cùng quan điểm trên, đại biểu Trần Việt Anh - Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội tán thành với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù của dự thảo Nghị quyết đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển nhà ở xã hội; tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; đồng thời, có cơ chế, chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội góp phần nâng cao phúc lợi xã hội toàn dân, trong đó có cán bộ, công chức, viên chức, người lao động là đối tượng chịu sự tác động của việc sáp nhập các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

"Cần xác định rõ trong dự thảo Nghị quyết là phát triển nhà ở xã hội để có nhà ở hay để sở hữu nhà ở, từ đó mới làm rõ quan điểm phát triển nhà ở xã hội cho thuê", đại biểu Trần Việt Anh nêu quan điểm.

Đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội ủng hộ quy định về thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, bởi thực tế cho thấy, lợi nhuận đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thấp. Hơn nữa, việc xây dựng nhà ở xã hội cho thuê thì số tiền cho thuê chỉ đủ để vận hành tòa nhà vì vậy nhà đầu tư không muốn xây nhà cho thuê. Muốn vậy, xây nhà ở xã hội cho thuê cần có nguồn vốn không lãi suất và nguồn vốn vay từ quỹ này. Tuy nhiên, dự thảo luật vẫn quy định chung chung, chưa có quy định theo hướng ưu tiên đầu tiên cho các dự án nhà ở xã hội cho thuê.

Lan Hương - Trọng Quỳnh