Việt Nam nhiều cơ hội trong xuất khẩu hàng hóa xanh
Phát triển bền vững trở thành xu thế của thời đại, định hướng chiến lược phát triển của mỗi quốc gia; trong đó, phát triển bền vững về kinh tế là tiền đề để phát triển xã hội và bảo vệ môi trường.
Nhằm cụ thể hóa các định hướng và mục tiêu phát triển bền vững, sáng 4/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương phối hợp với các dự án do Chính phủ Thụy Sĩ tổ chức Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu với chủ đề trọng tâm Xúc tiến xuất khẩu xanh. Đây là một trong những hoạt động chiến lược, góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững, giảm phát thải carbon và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Việt Nam với tiềm năng và lợi thế sẵn có, đang đứng trước nhiều cơ hội lớn để trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa xanh và bền vững, đẩy mạnh đầu tư vào năng lượng tái tạo, sản xuất sạch hơn, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Việc chuẩn bị nguồn hàng xuất khẩu của Việt Nam thích ứng hiệu quả với những tiêu chuẩn bền vững là sống còn đối với nền kinh tế.
Cùng đó, việc nắm bắt cơ hội này không chỉ giúp Việt Nam đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế mà còn góp phần nâng cao vị thế quốc gia, hiện thực hóa cam kết đóng góp vào các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu. Sự chuyển đổi này đòi hỏi một chiến lược đồng bộ, bao gồm từ định hướng của Chính phủ thông qua các cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ, sự chủ động của doanh nghiệp trong đầu tư thực hiện các giải pháp chuyển đổi xanh và tinh thần hợp tác đồng hành của các bên liên quan.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, phát triển bền vững đã trở thành một xu thế của thời đại, định hướng chiến lược phát triển của mỗi quốc gia; trong đó, phát triển bền vững về kinh tế được là coi là trụ cột nền tảng, là tiền đề để thực hiện phát triển về xã hội và bảo vệ môi trường.
Tăng trưởng xanh và bền vững không chỉ là một xu hướng tất yếu mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để duy trì năng lực cạnh tranh và bảo đảm sự phát triển lâu dài của các nền kinh tế.
Những chính sách quan trọng như Thỏa thuận xanh châu Âu (European Green Deal), Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), Kế hoạch hành động kinh tế tuần hoàn (Circular Economy Action Plan) hay Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030 đang có ảnh hưởng lớn đến phương thức tăng trưởng, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư trên thế giới.
Các chính sách này không chỉ tập trung vào mục tiêu giảm phát thải mà còn đặt ra các tiêu chuẩn khắt khe hơn về trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường, yêu cầu các nước xuất khẩu phải thay đổi phương thức sản xuất và cách tiếp cận để đáp ứng được các yêu cầu ngày càng cao.
Phát huy kết quả các kỳ diễn đàn trước, Diễn đàn Xúc tiến Xuất khẩu năm 2024 tập trung thảo luận các ý tưởng, giải pháp và phương thức hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ, và cải thiện chuỗi cung ứng theo tiêu chí xanh và bền vững. Qua đó giúp Bộ Công Thương xây dựng các chính sách và kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Đồng thời, đây sẽ là cơ sở để định hướng hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp trong triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại phù hợp với bối cảnh mới, đảm bảo đáp ứng xu hướng toàn cầu về thương mại bền vững và phát triển kinh tế xanh.
Chia sẻ tại diễn đàn, ông Andri Meier - Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam nhấn mạnh, trong bối cảnh thương mại quốc tế đang thay đổi rất nhanh và đối mặt với các thách thức về môi trường, bền vững không phải là lựa chọn hay bắt buộc mà là điều chúng ta cần phải làm càng nhanh càng tốt.
"Hiện nay, khách hàng, doanh nghiệp và Chính phủ đã ưu tiên nhiều hơn với các sản phẩm, dịch vụ, song hành cùng với tính bền vững về mặt xã hội cũng như với môi trường. Chúng ta đang hướng tới việc tăng cường năng lực cho cộng đồng doanh nghiệp để có thể tăng trưởng bền vững, song hành cùng với nhu cầu của nền kinh tế toàn cầu" - ông Andri Meier cho hay.
Đặc biệt, Việt Nam là một nền kinh tế năng động, có tinh thần khởi nghiệp sáng tạo rất lớn, đồng thời có cam kết rất mạnh mẽ đối với việc phát triển bền vững. Chính phủ và các bộ, ngành, doanh nghiệp cũng đang có những nỗ lực không ngừng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh. Đây không chỉ là thách thức, đồng thời cũng là cơ hội rất tuyệt vời và chúng ta có thể tăng cường năng lực của các doanh nghiệp Việt Nam để tạo ra được nền tảng việc làm cho người dân.
Nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác hai bên, theo ông Andri Meier, bằng việc hợp tác cùng với nhau và thông qua việc tăng cường quan hệ hợp tác đối tác, huy động nguồn lực và cam kết mạnh mẽ đối với tính bền vững, Thụy Sĩ cam kết sẽ hỗ trợ Việt Nam trong lộ trình này.
Đại sứ quán Thụy Sĩ đang chuẩn bị cho khuôn khổ hợp tác phát triển kinh tế với Việt Nam giai đoạn 2025 - 2028. Chương trình này sẽ được triển khai vào cuối năm 2025. Mục tiêu chính của sự hợp tác phát triển này để hỗ trợ Việt Nam trong một lộ trình hướng tới nền kinh tế thu nhập cao, có năng lực chống chịu tốt hơn.
Tại diễn đàn, các hiệp hội, doanh nghiệp chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của ngành mình trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, triển khai các mô hình chuỗi kinh tế tuần hoàn, phát triển xuất khẩu bền vững, đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh trên toàn cầu.