Truyền thông phương Tây tiết lộ ông Zelensky từ chối ký thỏa thuận đất hiếm với Mỹ

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu với báo chí bên lề Hội nghị An ninh Munich lần thứ 61 ở Munich, Đức. Ảnh: Getty.

Nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky đã từ chối ký một thỏa thuận cho phép Mỹ tiếp cận các khoáng sản đất hiếm của đất nước ông, phóng viên Josh Rogin của Washington Post và Reuters tuyên bố. Đầu tháng này, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói rõ rằng ông muốn Kiev trả tiền cho sự hỗ trợ mà họ nhận được từ Washington bằng tài nguyên thiên nhiên.

Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2024, Ukraine “có tiềm năng to lớn với tư cách là nhà cung cấp nguyên liệu thô quan trọng lớn trên toàn cầu” có thể “thiết yếu” cho các ngành công nghiệp quốc phòng, công nghệ cao và năng lượng xanh. Quốc gia này tự hào có trữ lượng titan và lithium lớn nhất châu Âu, không được phân loại là nguyên tố đất hiếm.

Kiev cũng có trữ lượng berili, mangan, gali, uranium, zirconi, than chì, apatit, fluorit và niken đáng kể.

Trong một bài đăng trên X hôm 14/2, phóng viên Rogin của tờ Washington Post tuyên bố rằng “nhiều nhà lập pháp ở Munich đã nói với tôi rằng phái đoàn Quốc hội Mỹ đã đưa cho ông Zelensky một mảnh giấy mà họ muốn ông ấy ký để cấp quyền cho Mỹ đối với 50% trữ lượng khoáng sản trong tương lai của Ukraine. Ông Zelensky đã lịch sự từ chối ký vào đó”.

Reuters cũng dẫn lời các thành viên giấu tên của phái đoàn Ukraine tại Hội nghị An ninh Munich đăng tải thông tin tương tự. Cuộc gặp giữa nhà lãnh đạo Ukraine và một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ được cho là đã kéo dài 90 phút.

Theo cơ quan này, ông Zelensky “cảm thấy mình bị yêu cầu ký một cách vô lý vào thứ gì đó mà ông chưa có cơ hội đọc”, với hai trong số các nguồn mô tả đề xuất này là “một chiều”. Theo báo cáo, Kiev vẫn cần phải tính toán “một số chi tiết”.

Hôm thứ Tư trong tuần, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã tới Kiev để trình bày dự thảo này với nhà lãnh đạo Ukraine. Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters tuần trước, ông Zelensky cho biết ông muốn có mối quan hệ đối tác cùng có lợi với Mỹ thay vì chỉ đơn giản là trao đi tài nguyên thiên nhiên của Ukraine.

Tuy nhiên, ông Zelensky thừa nhận rằng phần lớn lãnh thổ giàu khoáng sản hiện nằm dưới sự kiểm soát của Nga.

Theo Forbes, lượng khoáng sản trị giá khoảng 7 nghìn tỷ USD của Ukraine nằm ở khu vực Donetsk và Lugansk, gia nhập Nga vào năm 2022.

Phát biểu với Fox News vào đầu tuần này, Tổng thống Trump nhận xét rằng Ukraine có “đất hiếm có giá trị lớn, và cả dầu khí”.

Ông Trump cho biết ông đã nói với lãnh đạo Kiev “rằng tôi muốn thứ tương đương, chẳng hạn như đất hiếm trị giá 500 tỷ USD, và về cơ bản họ đã đồng ý làm điều đó”.

Huyền Chi