Ông Putin đề nghị đàm phán trực tiếp với Ukraine tại Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này

Chia sẻ tại một cuộc họp báo tại Điện Kremlin vào sáng ngày 11/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất bắt đầu khởi động lại đàm phán trực tiếp với Ukraine tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 15/5 tới.

Đề xuất này được đưa ra nhằm đáp lại lời kêu gọi của Ukraine và bốn quốc gia đồng minh châu Âu yêu cầu Moscow cam kết ngừng bắn vô điều kiện trong vòng 30 ngày, nếu không sẽ đối mặt với các biện pháp trừng phạt bổ sung.

Ông Putin đã nhắc lại các cuộc đàm phán hòa bình bất thành tại Istanbul hồi tháng 3/2022, ngay sau khi Moscow phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine và đề xuất “khởi động lại” các cuộc đàm phán này mà không đưa ra điều kiện tiên quyết nào.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AP

“Chúng tôi cam kết đàm phán nghiêm túc với Ukraine”, ông Putin cho biết, đồng thời nói thêm rằng ông không loại trừ khả năng đồng ý ngừng bắn trong quá trình đàm phán trực tiếp với Kyiv.

Đề xuất của ông Putin được đưa ra sau khi bốn nước châu Âu gồm Pháp, Anh, Đức và Ba Lan cảnh báo sẽ gia tăng áp lực lên Nga nếu nước này không chấp nhận lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày tại Ukraine. Đề xuất về lệnh ngừng bắn này được đưa ra vào ngày 10/5 và nhận được sự ủng hộ của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo các nhà lãnh đạo của bốn quốc gia châu Âu trên, trong cuộc điện đàm của họ với ông Trump ngày 10/5, Tổng thống Mỹ đã kêu gọi Ukraine và Nga gặp nhau để "đàm phán cấp cao" và nhấn mạnh rằng hai bên đã "rất gần với một thỏa thuận" để chấm dứt cuộc chiến kéo dài ba năm.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trước đây nhiều lần khẳng định ông sẵn sàng đàm phán hòa bình, nhưng chỉ sau khi lệnh ngừng bắn được thực thi.

Về phần mình, ông Putin cho biết trong vài tháng gần đây Nga đã đưa ra một số đề xuất về ngừng bắn, bao gồm lệnh ngừng tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng, lệnh ngừng bắn đơn phương kéo dài 30 giờ trong dịp lễ Phục sinh, và một lệnh ngừng bắn đơn phương khác từ ngày 8 đến 10/5, hiện đã hết hiệu lực. Tuy nhiên, phía Ukraine cáo buộc Moscow liên tục vi phạm tất cả các thỏa thuận ngừng bắn này.

Trong phát biểu với báo chí sáng ngày 11/5, ông Putin cáo buộc Kyiv đã phá hoại "các sáng kiến (về việc ngừng bắn) nhiều lần" và tiến hành nhiều cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga.

Hồi tháng 3, Mỹ đã đưa ra đề xuất ngừng bắn có hiệu lực ngay lập tức và giới hạn trong vòng 30 ngày. Đề xuất này đã được Ukraine chấp thuận, tuy nhiên Điện Kremlin vẫn giữ nguyên các điều kiện theo quan điểm của mình.

Ông Putin nhấn mạnh rằng Moscow cần một thỏa thuận ngừng bắn có thể dẫn tới “hòa bình lâu dài”, thay vì một thỏa thuận có thể giúp Ukraine tái vũ trang và huy động thêm quân vào lực lượng vũ trang của mình. Ông khẳng định sẽ thảo luận với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và đề nghị nước này tạo điều kiện cho cuộc đàm phán hòa bình vào ngày 15/5.

Trong vòng đàm phán bất thành vào tháng 3/2022 tại Thổ Nhĩ Kỳ, thỏa thuận được đề xuất được cho là bao gồm các điều khoản liên quan đến trạng thái trung lập của Ukraine và giới hạn lực lượng vũ trang của nước này, đồng thời trì hoãn các cuộc thảo luận về những khu vực do Nga kiểm soát. Moscow đổ lỗi cho Kyiv và các quốc gia phương Tây đã khiến vòng đàm phán này thất bại.

Ông Putin khẳng định rằng "những người thực sự mong muốn hòa bình không thể không ủng hộ" đề xuất của ông về việc tái khởi động đàm phán hòa bình.

Theo các nhà phân tích, tiến trình chấm dứt xung đột vũ trang Nga – Ukraine vẫn đối mặt với nhiều thách thức, kể cả trong trường hợp ông Trump trở lại Nhà Trắng với cam kết sẽ nhanh chóng hành động để chấm dứt cuộc chiến này. Kể từ khi các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine dưới sự thúc đẩy của Mỹ bắt đầu, Nga vẫn liên tục tiến hành các cuộc tấn công dọc theo chiến tuyến kéo dài khoảng 1.000 km.

Đại sứ quán Mỹ tại Kyiv hôm thứ Sáu tuần trước đã phát đi cảnh báo về một cuộc không kích "lớn đáng kể" của Nga vào Ukraine trong những ngày tới, tuy nhiên không tiết lộ thông tin cụ thể.

Cũng trong tuần trước, ông Trump bày tỏ nghi ngờ về việc ông Putin thực sự muốn chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Tổng thống Mỹ tỏ ra hoài nghi về khả năng sớm đạt được thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine, đồng thời phát tín hiệu rằng Washington có thể áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Moscow.

Văn Hùng