Những công nghệ định hình lại thế giới là AI và Blockchain

Các chuyên gia chia sẻ tại hội thảo Consensuc 2025

Tại hội thảo Consensuc 2025, những tên tuổi như Nicolas Kokkalis (Pi Network), Lay Lay (Kite AI), Eric Weiner (Neo AI) hay David Fields (Radio AI) đã không chỉ bàn về công nghệ. Họ bàn về cách con người dù là cá nhân hay quốc gia có thể kiểm soát hoặc mất kiểm soát chính mình trong kỷ nguyên của trí tuệ không ngủ.

Phi tập trung để sinh tồn

Khi được hỏi “chúng ta đang ở giai đoạn nào của AI?”, Nicolas ví thời khắc này như thời điểm điện năng ra đời, công nghệ đã có, nhưng ứng dụng đại chúng thì chưa. David Fields gọi nó là “Internet giữa thập niên 90”, chỉ khác là bây giờ AI có thể lan rộng không cần phải gói trong modem dial-up, mà được cắm vào mọi hạ tầng số.

Eric nhắc đến thời điểm App Store vừa ra đời, bạn tưởng đã chạm tới đỉnh cao, nhưng thực ra chỉ mới bước qua ngưỡng cửa. Và Lay Lay gọi đây là kỷ nguyên của các đại lý (agents) AI khi không chỉ con người tương tác với AI, mà các AI tương tác, đàm phán, thanh toán và giám sát lẫn nhau.

Tại sao phải phi tập trung?

Eric nói thẳng, người dùng không cần quan tâm. Họ vẫn dùng WhatsApp và nghĩ nó an toàn như Signal. Nhưng nếu bạn là người xây dựng nền móng thì việc phân phối, không phụ thuộc, không kiểm soát tập trung, là điều kiện bắt buộc.

David đi xa hơn, phi tập trung không phải khẩu hiệu, mà là tính năng sống còn cho doanh nghiệp. Những tập đoàn đang chia sẻ dữ liệu với OpenAI hôm nay, có thể sẽ bị chính các mô hình AI đó triệt tiêu vào ngày mai.

Với Nicolas, KYC (xác minh danh tính) là tuyến ranh giữa “người và bot”. Trong thế giới nơi AI sinh sản bằng thuật toán, chỉ blockchain với KYC toàn diện mới giữ lại phẩm giá con người như một thực thể pháp lý.

Thanh toán AI không còn là USD

Khi AI tự giao dịch, đàm phán, truyền dữ liệu cho nhau thì ai là người trả tiền? Bằng gì? Và trả như thế nào?

Eric đưa ra khái niệm AI TP (AI Transaction Protocol) nơi mọi chỉ thị, dữ liệu, thanh toán và phân phối phần thưởng đều do AI thực hiện. Không qua ngân hàng, không cần thẻ tín dụng. Blockchain và stablecoin là “máu” để hệ tuần hoàn này vận hành.

Lay Lay nhấn mạnh yếu tố đạo đức dữ liệu: “Tôi muốn được đền đáp nếu bạn dùng dữ liệu tôi để huấn luyện AI rồi quay lại nhắm quảng cáo vào chính tôi”. Đây là câu hỏi không có lời đáp trong web2, nhưng là câu hỏi khởi nguồn cho hệ sinh thái web3.

Nicolas nói: “Xây dựng sản phẩm tốt, và mọi thứ khác sẽ theo sau”. Nhưng trong lời đó còn có một triết lý, khi hàng triệu người được xác minh, được chia giá trị và được trao quyền tạo ứng dụng, thì hệ sinh thái sẽ không thể bị thao túng bởi nó có sức miễn dịch cộng đồng.

Và David kết lại bằng cách đưa ra điều kiện sống còn cho hệ thống mới, stablecoin là nền móng, AI là cơ chế, blockchain là cấu trúc, và người dùng phải được ẩn danh có chủ quyền nhưng không thể bị làm giả.

Phiên hội thảo không chỉ là bản đồ tương lai. Nó là hồi chuông cảnh báo và lời mời gọi. Rằng thế giới sẽ không được xây dựng bởi một dự án AI đơn lẻ, cũng không được định hình bởi các tập đoàn trung ương hóa. Nó sẽ được đồng kiến tạo từ cộng đồng người thật, bằng công cụ của trí tuệ nhân tạo, trên hạ tầng phi tập trung.

Trong kỷ nguyên mới, cơ quan hộ tịch của loài người sẽ không còn nằm ở tòa thị chính, mà nằm trên blockchain. Và nếu bạn muốn là công dân bạn phải có danh tính. Không chỉ là ID mà là ID có lương tri.

MINH PHONG