Nhiều đột phá để thu được hiệu quả cao trong lĩnh vực nông nghiệp

Công ty Cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị sử dụng máy cấy lúa vào sản xuất - Ảnh: SEPON GROUP

Quảng Trị thường xuyên hứng chịu nhiều loại hình thiên tai như hạn hán, lụt, bão, sâu bệnh, dịch bệnh gây hại...

Bên cạnh đó, khủng hoảng tài chính, tiền tệ khu vực cũng làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển về nhiều mặt của địa phương. Để vượt qua những khó khăn, thách thức nói trên, lĩnh vực nông nghiệp tỉnh đã tập trung triển khai thực hiện chiến lược phát triển KT-XH của tỉnh với nhiều giải pháp tích cực theo từng giai đoạn, hiệu quả, như: đổi mới cơ chế quản lý, thực hiện giải phóng sức sản xuất, mở rộng diện tích, tăng hệ số lần gieo trồng, thay đổi cơ cấu mùa vụ, mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật...

Tập trung phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng sản xuất sạch, bền vững, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa lớn, tập trung, bảo đảm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến. Qua đó, tăng thu nhập cho người sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là nhóm người nghèo và cận nghèo ở nông thôn, người dân ở vùng sâu, vùng xa.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh. Tập trung phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, bền vững, hiệu quả, liên kết theo chuỗi giá trị, nâng cao giá trị gia tăng...

Với sự quyết tâm, đoàn kết phấn đấu của toàn ngành và các địa phương, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đãthu được những thành tựu hết sức quan trọng. Lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn có nhiều chuyển biến tích cực và đột phá theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

Hình thức tổ chức sản xuất không ngừng được nổi mới từ nhỏ lẻ sang hình thành các vùng sản xuất tập trung, hàng hóa, sản xuất có liên kết, áp dụng khoa học công nghệ mới, công nghệ cao, nông nghiệp sạch theo hướng hữu cơ, thân thiện với môi trường; nhiều sản phẩm chủ lực đã có mặt tại các thị trường quốc tế. Tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm khu vực nông - lâm - thủy sản trong giai đoạn 1989-2024 đạt 3,8%.

Đến nay, không những vấn đề an ninh lương thực được đảm bảo mà còn hình thành vùng chuyên canh, tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với công nghiệp chế biến và liên kết theo chuỗi giá trị; chất lượng, giá trị sản phẩm nông nghiệp không ngừng được nâng lên, chuyển từ số lượng sang chất lượng, hiệu quả và bền vững. Sản lượng lương thực từ 11,3 vạn tấn năm 1989 lên 31,13 vạn tấn năm 2024, tăng 19,8 vạn tấn. Đến nay, diện tích lúa chất lượng cao 41.000 ha (năm 1989 không có), đạt 80% diện tích gieo trồng. Diện tích sản xuất lúa cánh đồng lớn trên 12.000 ha, đạt 110% kế hoạch.

Diện tích cây trồng liên kết và tiêu thụ sản phẩm hơn 8.100 ha; diện tích ứng dụng thiết bị bay không người lái đạt trên 10.000 ha. Diện tích cây trồng sản xuất theo tiêu chuẩn 1.928,74 ha, trong đó diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, canh tác tự nhiên 462,04 ha; diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap, an toàn thực phẩm, hướng hữu cơ đạt 1.466,7 ha. Nhiều cây trồng, vật nuôi chủ lực đã được hình thành theo chuỗi giá trị, phát huy hiệu quả như: cà phê, gạo hữu cơ, chanh leo, cây dược liệu, hồ tiêu hữu cơ...

Phương thức chăn nuôi phát triển theo hướng trang trại công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao và an toàn sinh học. Toàn tỉnh hiện có 699 trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm (tăng 2 trang trại so với năm 2023). Hiện có 135 trang trại chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, liên kết với các doanh nghiệp. Tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng năm 2024 đạt 63.128 tấn, tăng gấp 5,9 lần so với năm 1989. Hoạt động nuôi trồng, đánh bắt thủy sản đã có những chuyển biến tích cực. Toàn tỉnh hiện có 111 ha nuôi thủy sản theo hướng công nghệ cao. Tổng sản lượng khai thác thủy sản từ 4.995,6 tấn năm 1989 tăng lên 38.043 tấn năm 2024; diện tích nuôi trồng từ 41,5 ha năm 1989 lên 3.162 ha vào năm 2024.

Công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng tiếp tục được quan tâm chỉ đạo thực hiện, huy động được toàn bộ hệ thống chính trị và người dân tích cực tham gia công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng. Sản lượng khai thác gỗ rừng trồng không ngừng tăng lên từ 18.000 m3 năm 1989 lên 1.164.000 m3 năm 2024. Đã đầu tư nâng cấp, xây dựng mới nhiều công trình thủy lợi lớn và hàng trăm công trình thủy lợi nhỏ khác đảm bảo tưới tiêu ổn định cho khoảng 54.000 ha/2 vụ; ngăn mặn, giữ ngọt, chống lũ sớm, lũ tiểu mãn, chống cát bay, cát lấp...Công tác phòng chống, giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu được quan tâm và tập trung đầu tư trọng tâm, trọng điểm bằng nhiều hình thức, biện pháp khoa học.

Chất lượng khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã ngày càng được nâng cao. Đến nay, toàn tỉnh có 318 hợp tác xã(HTX) nông nghiệp và 2 liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động theo Luật HTX, tăng 8 HTX so với đầu năm 2024. Chương trình OCOP được chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả. Có 172 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm OCOP 5 sao, 33 sản phẩm OCOP 4 sao, 137 sản phẩm OCOP 3 sao.

Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đã có 76/101 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 23 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; có 3/7 huyện đạt chuẩn nông thôn mới; 8 thôn, bản đặc biệt khó khăn đạt chuẩn thôn nông thôn mới; 128 thôn đạt chuẩn thôn nông thôn mới kiểu mẫu; 186 vườn hộ gia đình được công nhận vườn mẫu nông thôn mới.

Phát huy những kết quả đạt được, trên cơ sở quy hoạch vùng huyện, tỉnh, đã được phê duyệt, ngành nông nghiệp vàmôi trường tỉnh tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế, nhu cầu thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu để đầu tư sản xuất phù hợp.

Nghiên cứu, rà soát, bổ sung hoàn thiện hoặc ban hành mới các cơ chế, chính sách, tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo động lực mới cho phát triển sản xuất nông nghiệp như chính sách về tín dụng, đất đai, hỗ trợ chế biến sâu, phát triển rừng gỗ lớn, phát triển thị trường, tiêu thụ sản phẩm, liên doanh liên kết. Ưu tiên bố trí nguồn lực thực hiện các chính sách ưu đãi hỗ trợ khuyến khích, thu hút doanh nghiệp, kinh tế tư nhân liên doanh liên kết, xây dựng chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp.

Tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ cơ cấu lại nông nghiệp. Tiếp tục đổi mới, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp, hiệu quả. Xây dựng và nhân rộng mô hình hoạt động hiệu quả của các HTX, tổ hợp tác, các liên kết trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, thúc đẩy các HTX tham gia chương trình OCOP. Ưu tiên nguồn lực hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ để tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển nông nghiệp, hướng đến nền nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn, gắn với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số trong nông nghiệp.

Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại đảm bảo kết nối giữa sản xuất và tiêu thụ, ứng dụng thương mại điện tử, nâng cao khả năng kết nối sản xuất - thị trường. Thực hiện cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp trên các lĩnh vực và trong từng lĩnh vực.

Ngọc Trang