Nhiều doanh nghiệp Việt đứng ngồi không yên trước thuế đối ứng từ Nhà Trắng

Ngày 13.2 (giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump đã chỉ đạo nhóm cố vấn kinh tế xây dựng kế hoạch áp thuế quan đối ứng với các quốc gia đánh thuế hàng hóa Mỹ, làm gia tăng nguy cơ về một cuộc chiến thương mại toàn cầu. Kế hoạch này nhắm tới các quốc gia như Brazil và Ấn Độ, trong đó Mỹ nêu rõ sự chênh lệch trong mức thuế ethanol: Mỹ áp thuế 2,5% đối với ethanol nhập khẩu, trong khi Brazil áp thuế tới 18% với sản phẩm cùng loại từ Mỹ. Theo chính sách “có đi có lại”, Mỹ có thể áp mức thuế tương đương đối với ethanol nhập khẩu từ Brazil.

Trước những chính sách này, ông Nguyễn Chánh Phương, Tổng thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp.HCM (HAWA), bày tỏ lo ngại về khả năng ngành gỗ, vốn đang xuất siêu vào Mỹ, có thể đối mặt nguy cơ bị áp thuế. Hiện Việt Nam nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ Mỹ mà không chịu thuế, nhưng nguy cơ áp thuế với ngành gỗ Việt Nam vẫn chưa thể lường trước. Ông Phương nhấn mạnh, doanh nghiệp cần chủ động thúc đẩy đa dạng hóa thị trường để giảm phụ thuộc, dù Mỹ hiện chiếm 55-60% kim ngạch xuất khẩu gỗ của Việt Nam, khiến việc tìm thị trường thay thế trong thời gian ngắn trở nên thách thức.

Nhiều doanh nghiệp Việt đứng ngồi không yên trước thuế đối ứng từ Nhà Trắng.

Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty thực phẩm Sao Ta, cũng cho rằng các mặt hàng Việt Nam đang xuất siêu vào Mỹ, như dệt may, da giày và thủy sản, về lý thuyết có thể bị áp thuế. Tuy nhiên, ông nhận định các mặt hàng này ít gây ảnh hưởng tới ngành sản xuất nội địa của Mỹ, nên nguy cơ tăng thuế là thấp. Dù vậy, doanh nghiệp cần chuẩn bị phương án đối phó, như đàm phán trước trong hợp đồng về việc chia sẻ mức thuế nếu có phát sinh, để giảm thiểu rủi ro.

Với ngành dệt may, ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan Tp.HCM, cho biết chính sách thuế quan hiện tại của Mỹ chưa tác động trực tiếp tới Việt Nam. Dù vậy, chính sách thuế đối ứng có thể nhắm vào các đối tác lớn trước, tạo cơ hội cho dệt may Việt Nam thu hút thêm đơn hàng khi các quốc gia khác chịu áp lực tăng thuế. Ông dự đoán xuất khẩu dệt may Việt Nam có thể tăng trưởng hai con số trong năm 2025, đạt mốc 50 tỉ USD. Tuy nhiên, ông Hồng nhấn mạnh doanh nghiệp cần cẩn trọng với nguồn nguyên phụ liệu và ngăn chặn gian lận xuất xứ để tránh bị Mỹ điều tra và áp thuế. Song song đó, doanh nghiệp nên mở rộng thị trường để đa dạng hóa hoạt động xuất khẩu.

Tình hình thuế quan từ Mỹ đang tạo ra không ít thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là các ngành xuất khẩu chủ lực như gỗ, dệt may, da giày, và thủy sản.

TS Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế, cho biết Đại sứ Mỹ tại Việt Nam đã khẳng định Mỹ không nhắm tới Việt Nam trong các biện pháp áp thuế. Tuy nhiên, ông cảnh báo không nên chủ quan, vì hàng hóa Việt Nam có thể gặp rủi ro trong tương lai nếu thuế quan tại Mỹ gia tăng, ảnh hưởng đến sức mua của thị trường này. Việt Nam cần sớm xây dựng kế hoạch đối phó với các nguy cơ, như bị điều tra nguồn gốc sản phẩm hay áp thuế chống bán phá giá. Đồng thời, ông khuyến nghị doanh nghiệp gia tăng giá trị gia tăng, nâng cao chất lượng sản phẩm và tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu để giảm phụ thuộc vào Mỹ.

Tình hình thuế quan từ Mỹ đang tạo ra không ít thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là các ngành xuất khẩu chủ lực như gỗ, dệt may, da giày, và thủy sản. Mặc dù hiện tại chưa có tác động trực tiếp, nhưng các doanh nghiệp cần phải chủ động ứng phó với những biến động có thể xảy ra trong tương lai. Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, cải tiến chất lượng sản phẩm, và tăng cường giá trị gia tăng sẽ giúp các doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và duy trì sức cạnh tranh.

Bên cạnh đó, việc linh hoạt thích ứng với các chính sách thuế mới, bảo vệ nguồn gốc xuất xứ và ngăn chặn gian lận thương mại sẽ là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp vượt qua những thách thức trong bối cảnh tình hình thương mại toàn cầu ngày càng phức tạp. Việt Nam cần tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến từ Mỹ và có những điều chỉnh kịp thời để bảo vệ lợi ích xuất khẩu và duy trì sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Thanh Ngân