Người leo núi bất ngờ phát hiện ra kho báu siêu hấp dẫn

Tháng Hai vừa qua, khi phát hiện một vật lấp lánh nhô ra từ bức tường đá cổ, hai người đã lôi ra một lon nhôm cũ. Bên trong là một kho báu ngoạn mục: 598 đồng tiền vàng, được bọc cẩn thận trong vải đen, xếp thành từng cột ngay ngắn.

Vài bước sau đó, họ tiếp tục phát hiện một hộp kim loại chứa đồ trang sức bằng vàng: 16 hộp đựng thuốc hít, 10 vòng tay, một lược, một sợi dây chuyền với chìa khóa nhỏ và một hộp phấn trang điểm.

Kho báu tìm thấy ẩn dưới chân dãy núi Krkonose ở Cộng hòa Séc vào tháng 2.

Theo ông Miroslav Novak, trưởng bộ phận khảo cổ học của Bảo tàng Đông Bohemia – đơn vị hiện đang bảo quản số hiện vật – giá trị của các đồng tiền có thể lên tới 340.000 USD và nếu các món trang sức là vàng nguyên chất, giá trị tổng cộng sẽ nhân đôi.

Nhưng giá trị tiền bạc không phải điều duy nhất khiến phát hiện này trở nên đặc biệt. “Điều bất thường chính là độ mới của kho báu,” ông Novak nhấn mạnh.

Đồng tiền mới nhất có niên đại năm 1921, tức là kho báu chỉ mới được chôn trong khoảng 100 năm trở lại đây – không phải thời Trung Cổ hay Đồ Đồng như các phát hiện thường thấy. Điều này mở ra khả năng lần đầu tiên trong nhiều năm, nguồn gốc một kho báu bí ẩn có thể lần ra được qua hồ sơ lưu trữ.

Phân tích kho báu, các chuyên gia cho biết không đồng tiền nào từng lưu hành trong khu vực tìm thấy. Một nửa đến từ Tây Âu (Pháp, Bỉ), phần còn lại đến từ khắp nơi như Balkan, Nga, Tunisia, Đế quốc Ottoman và các nước châu Phi. Một số đồng Balkan có lỗ khoan, cho thấy từng được dùng làm đồ trang sức trong trang phục truyền thống.

Không ít giả thuyết đã được đưa ra: Đó có phải là tài sản của một thương nhân trốn chạy chiến tranh? Một người lính trở về? Hay của một gia đình quý tộc không bao giờ kịp quay lại?

Một số dân mạng cho rằng kho báu là bộ sưu tập của một lính canh trại tù binh. Người khác khăng khăng nói nó thuộc về một nha sĩ địa phương giàu có.

Bối cảnh lịch sử càng làm bí ẩn thêm rối rắm. Từ năm 1938, vùng Bohemia và Moravia – nay thuộc Cộng hòa Séc – đã chứng kiến làn sóng di cư và trục xuất chưa từng có.

Theo các nhà sử học, trước Thế chiến II có khoảng 120.000 người Do Thái sống tại đây. Hàng chục ngàn người bị trục xuất hoặc bị đưa đến trại tập trung. Sau chiến tranh, khoảng 3 triệu người Đức bị buộc phải rời đi vì liên quan đến chế độ Đức Quốc xã. Bên cạnh đó, hơn 1,7 triệu người tị nạn từ khắp châu Âu đã tràn vào Séc, mang theo mọi tài sản họ có thể gói ghém.

“Có quá nhiều khả năng,” PGS Martin Veselý từ Đại học Jan Evangelista Purkyně nói. “Trung Âu những năm đó là tâm điểm hỗn loạn, không ai biết điều gì đã bị chôn giấu và bởi ai.”

Một hy vọng nhỏ đang được đặt vào hai hộp đựng thuốc hít chưa được mở. Ngoài ra, nhóm khảo cổ đang ráo riết tìm kiếm dấu khắc hoặc chữ cái trên các vật phẩm – nhưng cho đến nay, kho báu vẫn chưa hé lộ bí mật.

“Biết đâu bên trong hai chiếc hộp đó là mảnh giấy hay thứ gì có thể dẫn chúng ta đến sự thật,” ông Novak nói. “Chúng tôi vẫn đang tìm.”

Như Ý (NYTimes)