Nét giao thoa văn hóa và gìn giữ bản sắc dân tộc vùng cao

Chợ đêm Sán Déo nằm ở vị trí đắc địa trên đỉnh cao nhìn xuống quảng trường trung tâm thị trấn Tam Đảo.

Không chỉ mang đến trải nghiệm mua sắm sôi động, nơi đây còn là không gian giao thoa văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc vùng cao phía Bắc.

Chợ đêm Sán Déo nằm ở vị trí đắc địa trên đỉnh cao nhìn xuống quảng trường trung tâm thị trấn Tam Đảo. Được tổ chức vào các ngày cuối tuần, từ khoảng 19 giờ tối, chợ bắt đầu nhộn nhịp và thu hút đông đảo người dân địa phương cũng như du khách thập phương. Khi ánh hoàng hôn dần buông, từng dòng người đổ về khu chợ tạo nên một bức tranh sinh động giữa không gian lãng mạn, huyền ảo của Tam Đảo về đêm.

Không gian chung của chợ đêm được quy hoạch và tu sửa nhiều lần nhằm đảm bảo sự gọn gàng, thoáng đãng và sạch sẽ. Các gian hàng được bố trí dọc theo tuyến đường chính, xen kẽ với các khu vực ẩm thực, quầy lưu niệm và sân khấu biểu diễn, tạo nên một tổng thể hài hòa và hấp dẫn. Dưới ánh đèn vàng ấm áp, từng gian hàng nhỏ xinh rực rỡ sắc màu hiện lên như những nét chấm phá trên bức tranh đêm đầy thi vị.

Quầy đồ lưu niệm khu chợ đêm Sán Déo

Một trong những điểm thu hút lớn nhất của chợ đêm Sán Déo là sự phong phú về mặt hàng và sự tinh tế trong cách bày trí các gian hàng. Tại đây, du khách có thể dễ dàng tìm thấy đủ loại sản phẩm, từ quần áo, giày dép, phụ kiện thời trang đến mỹ phẩm, hương liệu, hoa quả tươi và các sản phẩm thủ công truyền thống.

Đặc biệt, các gian hàng lưu niệm luôn thu hút đông đảo khách tham quan. Những chiếc vòng tay thủ công, túi xách thổ cẩm, ví da nhỏ gọn hay móc khóa xinh xắn được làm từ gỗ, sừng, đá… đều mang đậm dấu ấn văn hóa vùng cao. Đây là những món quà tinh tế mà du khách thường lựa chọn để mang về làm quà cho người thân, bạn bè, hoặc giữ lại như một kỷ niệm đáng nhớ về chuyến đi Tam Đảo.

Bên cạnh đó, khu vực bày bán nông sản địa phương cũng là một điểm nhấn đặc sắc. Những rổ su su xanh mướt, những bó rau rừng tươi non hay những củ khoai, bắp ngô mới thu hoạch được người dân mang đến chợ từ chính mảnh vườn sau nhà. Các sản phẩm đều đảm bảo độ tươi ngon và giá cả phải chăng, thể hiện rõ nét đời sống nông nghiệp gần gũi, mộc mạc của người dân Tam Đảo.

Khu ẩm thực tại chợ đêm Sán Déo được xem là “linh hồn” của cả khu chợ. Nơi đây quy tụ hàng chục gian hàng ăn uống với thực đơn phong phú, hấp dẫn, từ các món truyền thống đến đặc sản địa phương. Mùi thơm của thịt nướng, khói nghi ngút từ những bếp than hồng, tiếng xèo xèo vui tai cùng ánh lửa bập bùng tạo nên một không gian ẩm thực ấm cúng giữa tiết trời se lạnh của vùng núi cao.

Các món ăn phổ biến tại đây gồm lẩu nướng, lẩu nước, gà đồi nướng, gà đắp đất, dừa xiêm, cơm lam, bánh khoai, bánh tráng nướng… Tuy nhiên, nổi bật hơn cả vẫn là các món nướng dân dã như ngô nướng, khoai nướng, mía nướng và đặc biệt là món thịt cuốn ngọn su su nướng than hoa, một đặc sản chỉ có ở Tam Đảo.

Ngọn su su, loại rau đặc trưng của vùng đất này, được người dân hái trực tiếp từ các vườn trồng trên sườn núi, nơi khí hậu mát mẻ quanh năm khiến cho cây su su phát triển xanh tốt, ngọt mát và giòn dai. Thịt ba chỉ thái mỏng, tẩm ướp gia vị vừa phải, được cuốn cùng ngọn su su rồi đem nướng trên bếp than hoa, tỏa mùi thơm quyến rũ. Khi ăn, vị béo của thịt hòa quyện với vị ngọt thanh của su su tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo, khiến thực khách không thể quên.

Chợ đêm Sán Déo còn là không gian gặp gỡ, giao lưu văn hóa.

Chợ đêm Sán Déo vào những đêm mùa đông, du khách sẽ có cơ hội cảm nhận trọn vẹn cái lạnh đặc trưng của Tam Đảo. Trong tiết trời rét nhẹ và sương mù lãng đãng, không gì thú vị hơn là được quây quần bên bếp than hồng, vừa nhâm nhi món nướng thơm lừng, vừa chuyện trò rôm rả với bạn bè hoặc người thân. Cảm giác ấy, dù giản dị, nhưng lại khiến ai từng một lần trải nghiệm cũng đều nhớ mãi không quên.

Không chỉ là nơi để mua sắm và thưởng thức ẩm thực, chợ đêm Sán Déo còn là không gian gặp gỡ, giao lưu văn hóa. Nhiều đêm, tại sân khấu nhỏ giữa chợ, các nghệ nhân dân gian địa phương biểu diễn các tiết mục hát Then, múa sạp, nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, mang đến cho du khách những phút giây thưởng thức nghệ thuật đầy thú vị.

Các mặt hàng được niêm yết rõ ràng, không có tình trạng “chặt chém” khách du lịch. Điều này giúp du khách yên tâm trải nghiệm, thoải mái chọn mua mà không cần lo lắng về giá cả.

Nhiều du khách cho biết đây là một trong những khu chợ đêm giữ được sự thân thiện, văn minh trong cách buôn bán và phục vụ

Đặc biệt, nhiều tiểu thương tại chợ là người dân tộc thiểu số như Sán Dìu, Tày, Nùng, Mường… với phong cách đón tiếp niềm nở, mến khách. Chính sự chân tình, mộc mạc ấy đã góp phần tạo nên một nét riêng biệt.

Sự phát triển của chợ đêm Sán Déo không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương mà còn góp phần quan trọng trong việc phát triển du lịch Tam Đảo theo hướng bền vững và gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa. Đây là mô hình chợ đêm tiêu biểu, vừa phục vụ nhu cầu giải trí, mua sắm của du khách, vừa tôn vinh và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của các dân tộc miền núi phía Bắc.

Lập Nguyễn