Vĩnh biệt nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan

Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan

PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Liêm cho biết nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan đã qua đời ở tuổi 84, sau gần hai năm chống chọi ung thư dạ dày (bao tử).

Ông mất vào 2 giờ 15 phút ngày 3-6. Lễ viếng ông diễn ra lúc 7 giờ 30 phút đến 9 giờ ngày 5-6 ở Nhà tang lễ quận Cầu Giấy, Hà Nội. Lễ truy điệu và đưa tang được tổ chức vào 9 giờ cùng ngày. Thi hài ông được an táng tại công viên nghĩa trang Thiên Đức.

PGS-TS Nguyễn Thị Mỹ Liêm (Phó chủ tịch Hội Âm nhạc TP HCM) xúc động nói: "Mỗi lần ra Hà Nội tôi đều đến thăm ông. Ông là người có nhiều công lao đóng góp cho Viện Âm nhạc (cơ quan trực thuộc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), nơi ông giữ chức phó Viện trưởng. Ở một số bài viết về nghiên cứu âm nhạc của tôi, ông đã đọc và trao đổi rất chân thành, sau đó cho đăng tải trên tạp chí nghiên cứu âm nhạc.

Ông đã để lại cho đời nhiều công trình nghiên cứu và có công trong việc hoàn tất hồ sơ các di sản được thế giới công nhận như: Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, Dân ca bài chòi, ca trù, tín ngưỡng thờ đạo Mẫu, hát văn, hát then….

Trong công việc nghiên cứu ông là người nghiêm túc và khó tính. Ông có công lớn khi đệ trình hồ sơ khoa học về bộ môn ca trù lên UNESCO, thực hiện nhiều công trình nghiên cứu âm nhạc dân tộc.

Nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan

Nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan sinh năm 1942 tại thị xã Hà Đông, nay thuộc Hà Nội. Năm 1963, ông tốt nghiệp khoa nhạc cụ dân tộc Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam). Giai đoạn 1964-1975, ông chỉ huy dàn nhạc Đoàn Ca Kịch Liên khu 5. Từ năm 1976, ông là cán bộ nghiên cứu, sưu tầm Viện Âm nhạc. Năm 1996, ông giữ chức Phó Viện trưởng Viện Âm nhạc đến lúc nghỉ hưu.

Ông là người chỉ huy cuộc điền dã lớn nhất nước để tìm hiểu về loại hình ca trù, trực tiếp làm hồ sơ khoa học về Nghệ thuật ca trù của người Việt để trình UNESCO. Năm 2009, UNESCO đã ghi danh Ca trù là Di sản Văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Những công trình nghiên cứu nổi bật của ông gồm: Tìm hiểu cấu trúc âm nhạc trong lớp Tuồng Võ Tam Tư, Một phác thảo về âm nhạc dân gian và cổ truyền Quảng Trị, Phát triển âm nhạc truyền thống - mục tiêu, kết quả và những tồn tại, Ca trù - những điều trông thấy.

Ngoài nghiên cứu - lý luận, ông Đặng Hoành Loan còn tham gia sáng tác nhạc với một số tác phẩm: Nghe kể H'Ri (nhạc múa), Suối đàn T'rưng hát (hòa tấu 20 đàn T'rưng), hai album Chuyện tình núi và sông và Dự cảm (2007). Ông đảm nhận phần âm nhạc cho năm vở kịch hát: Quạ thần và pho tượng đá, Trầu Cau, Chốn quan trường, Thiên kim tình hận, Phạm Công - Cúc Hoa.

Ông được tặng thưởng bằng khen của Chính phủ và huy chương 25 năm ngành văn hóa. Tháng 7-2023, nhà nghiên cứu nhận giải thưởng Trần Văn Khê.

Thanh Hiệp (ảnh gia đình cung cấp)