Mỹ thống trị vùng cực nhờ siêu tàu phá băng hạng nặng thế hệ mới?
Tàu phá băng hạng nặng thế hệ mới được kỳ vọng sẽ mang lại ưu thế lớn cho Mỹ trước các đối thủ cạnh tranh tại vùng cực.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ (USCG) lần đầu tiên sau 50 năm đã chính thức đặt đóng một tàu phá băng hạng nặng, đây là một phần của bản kế hoạch nhằm nâng cao năng lực hoạt động.

Ấn phẩm Naval News cho biết, USCG dự kiến sẽ đặt hàng 3 tàu phá băng hạng nặng theo chương trình Polar Security Cutter. Nhà sản xuất được lựa chọn là Bollinger Shipyards, có trụ sở chính đặt tại Seattle, Washington.

Ông Ben Bordelon - Chủ tịch công ty cho biết, hợp đồng giá trị lớn nói trên khẳng định sự tin tưởng mà chính phủ Mỹ dành cho Bollinger trong việc đóng mới những con tàu phá băng hạng nặng sau gần 50 năm.

Hiện nay Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ chỉ có duy nhất một con tàu phá băng hạng nặng đó là chiếc USCGC Polar Star, được chế tạo cách đây đã gần 50 năm và không thể hoạt động một cách bình thường.

Trong khi đó chiếc còn lại mang tên USCGC Healy là tàu phá băng hạng trung, con tàu hiện cũng không thể thực hiện nhiệm vụ do bị hư hại nặng nề trong vụ cháy xảy ra hồi tháng 7 năm ngoái.

Để nhanh chóng lấp đầy chỗ trống trong hạm đội, vào tháng 12/2024, USCG đã buộc phải mua một tàu phá băng thương mại hạng nhẹ, đây là sự bổ sung đầu tiên sau 25 năm.

Tàu phá băng hạng nặng đầu tiên theo kế hoạch dự kiến sẽ hoàn thành vào khoảng 2030, từ đó nâng cao năng lực hoạt động tại vùng cực của USCG, vốn đã xuống cấp nghiêm trọng trong khoảng hơn một năm vừa qua.

Một vấn đề cần chú ý nữa đó là nhằm đẩy nhanh việc đóng tàu phá băng cho USCG, chính quyền Mỹ đã cân nhắc việc hợp tác với các nhà máy nước ngoài, khi năng lực chế tạo của họ đã suy giảm mạnh suốt thời gian dài vừa qua.

Điển hình như Washington đã xem xét và đánh giá nhà máy đóng tàu Rauma của Phần Lan, xem đây là một trong những ứng cử viên đóng tàu phá băng thế hệ mới cho Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ.

Trong số các phương tiện tiềm năng sẽ có 3 đến 5 tàu phá băng hạng trung nhằm thay thế chiếc cùng hạng duy nhất hiện có trong đội tàu của USCG, đó chính là chiếc USCGC Healy (WAGB-20).

Việc có thêm phương tiện hoạt động vùng cực càng trở nên cấp thiết khi Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ đã buộc phải gửi tàu phá băng hạng nặng duy nhất của mình là chiếc USCGC Polar Star đi sửa chữa lớn.

Theo trang Maritime Executive, con tàu đã bắt đầu giai đoạn cuối cùng trong 5 bước của chương trình kéo dài tuổi thọ và đại tu cấu trúc cho chiếc tàu phá băng vốn đang gặp phải rất nhiều vấn đề kỹ thuật do đã khá cũ.

Điều này sẽ cho phép chiếc USCGC Polar Star tiếp tục hoạt động cho đến những năm 2030, thời điểm dự kiến sẽ có tàu thay thế, bất chấp mốc thời gian trên chưa chắc đã đúng kế hoạch.

Tàu phá băng hạng nặng USCGC Polar Star được đưa vào hoạt động từ năm 1976 và Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ đã sử dụng nó rất tích cực kể từ thời điểm đó.

Bởi vì hiện tại USCG không có tàu phá băng nào có thể thay thế chiếc Polar Star cho nên việc sửa chữa phải được tiến hành theo từng giai đoạn.

Sau khi hoàn thành mỗi nhiệm vụ, con tàu sẽ quay trở lại biên chế để thực hiện các vai trò trong khuôn khổ sứ mệnh chung, nhằm cung cấp và hỗ trợ các trạm nghiên cứu Nam Cực của nước Mỹ.