Lễ hội Nghinh ông ở biển Trần Đề

Ghe biển tham gia lễ hội Nghinh Ông ở Trần Đề, Sóc Trăng - Ảnh: L.X.C

Theo lời kể của ngư dân địa phương, lễ Nghinh Ông có từ năm 1955. Lúc bấy giờ, khi phát hiện một xác cá Ông (cá voi) trôi dạt tại bờ biển Bãi Giá, xã Trung Bình (Trần Đề, Sóc Trăng), người dân đã vớt "Ông" vào bờ chôn cất và lập miếu thờ cúng bằng tre lá đơn sơ. Ngư dân làng này làm ăn phát đạt nhanh chóng, họ đã di dời “lăng Ông” về thị trấn Trần Đề; lấy ngày 21 - 23.3 âm lịch hằng năm để tổ chức lễ Nghinh Ông. Hiện nay, Lăng Ông Nam Hải đã cất giữ hơn 8 bộ xương cá voi lớn nhỏ.

Vào ngày hội, các ghe thuyền được trang hoàng lộng lẫy cùng các vật cúng như heo quay, trái cây, nhang, đèn, xôi, gà... tập trung ra cửa biển làm lễ rước Ông vào.

Ngày hội của ngư dân - Ảnh: Lương Xuân Cao

Ngay từ sáng sớm, đoàn tàu trang hoàng lộng lẫy, cờ hoa rực rỡ ra biển thỉnh Ông. Đoàn tàu ra đến cửa biển ngư dân cầu nguyện, cúng bái rồi quay trở về. Tiếp đến, tại Lăng Ông, đoàn rước bắt đầu nghi thức cúng bái và chính thức khai mạc lễ hội. Năm nay lễ hội diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 18 - 20.4 (21 - 23.3 âm lịch).

Đến bờ, đoàn nghi lễ sẽ diễu hành và hầu Ông về lăng. Đoàn sẽ thực hiện các nghi thức rước Ông vào lăng với phần nghi lễ: nhạc lễ, múa lân và dâng lên Ông những sản vật mà ngư dân đã thu hoạch được.

Phần hội cũng diễn ra rất sôi nổi và đầy hấp dẫn thu hút đông đảo mọi người tham gia với những trò chơi dân gian, thi đấu thể thao truyền thống ở địa phương.

Cúng bái trong lễ Nghinh Ông - Ảnh: L.X.C

Bên cạnh đó, vào các buổi tối ở Lăng Ông còn tổ chức hát bội, đờn ca tài tử phục vụ các nhu cầu vui chơi giải trí của nhân dân và du khách.

Kết thúc lễ hội là cảnh đưa đoàn tàu thuyền ra khơi trong niềm hân hoan của ngư dân địa phương và du khách.

Ông Trịnh Văn Bé, Phó chủ tịch UBND huyện Trần Đề cho biết: "Lễ hội Nghinh Ông là một tín ngưỡng dân gian được phổ biến, trao truyền qua các thế hệ ngư dân miền biển; với mong muốn cầu cho quốc thái dân an, biển lặng, gió hòa, ngư dân vượt qua sự khắc nghiệt của thiên tai khi hành nghề trên biển, đánh bắt được nhiều tôm cá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc".

Năm 2019, lễ hội Nghinh Ông ở huyện Trần Đề được Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Năm 2024, Lăng Ông Nam Hải được xếp loại di tích lịch sử cấp tỉnh. Lễ hội cũng nhằm tuyên truyền, giáo dục lòng yêu nghề, yêu quê hương, biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; đồng thời liên kết để phát triển, nâng tầm di sản quốc gia một cách hiệu quả, phát triển du lịch, phát triển kinh tế biển bền vững.

V.K.K - Lương Xuân Cao