Kiến trúc sư Việt Nam nhận Giải Văn hóa châu Á Fukuoka của Nhật Bản

Giải Văn hóa châu Á Fukuoka là giải thưởng nhằm tôn vinh những cá nhân có thành tựu xuất sắc trong lĩnh vực nghiên cứu học thuật, nghệ thuật và văn hóa tại châu Á.

Dự kiến kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa nhận giải thưởng vào ngày 16/9 tại thành phố Fukuoka, Nhật Bản. (Nguồn: Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam)

Võ Trọng Nghĩa là kiến trúc sư nổi tiếng trong cộng đồng kiến trúc Đông Nam Á nhờ một loạt thiết kế có sự cân nhắc đến môi trường khu vực, thảm thực vật và các kết cấu sử dụng tre và gỗ làm vật liệu xây dựng.

Ông cũng là kiến trúc sư được đánh giá cao nhờ truyền tải nhiều ý tưởng mới mẻ thông qua các tác phẩm của mình về kiến trúc xanh, kết hợp những truyền thống của Đông Nam Á với các phương pháp thiết kế và kỹ thuật thi công hiện đại.

Sinh năm 1976 tại tỉnh Quảng Bình, sau khi nhận được học bổng của Chính phủ Nhật Bản vào năm 1996, Võ Trọng Nghĩa sang Nhật và tốt nghiệp Đại học Công nghiệp Nagoya.

Tiếp đó, ông lấy bằng Thạc sĩ ngành Kiến trúc tại khoa Xây dựng, Đại học Tokyo. Luận văn Thạc sĩ của ông tại khoa Xây dựng, Đại học Tokyo đã giành giải thưởng danh giá Furuichi dành cho luận văn xuất sắc và ông cũng nhận được Giải thưởng của Hiệu trưởng Đại học Tokyo dành cho sinh viên xuất sắc.

Năm 2006, ông thành lập công ty Võ Trọng Nghĩa Architects, hay còn gọi là VTN Architects, nơi ông giữ vai trò Tổng giám đốc. Trong thời gian đó, ông cũng đã nhận bằng Tiến sĩ ngành Kiến trúc tại Đại học Waseda ở Tokyo năm 2022.

Ông được bổ nhiệm làm Giáo sư thỉnh giảng về Thiết kế kiến trúc Norman R. Foster tại Đại học Yale năm 2024 và là Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Pennsylvania từ năm 2025.

Các công trình kiến trúc tiêu biểu của ông bao gồm tác phẩm đầu tay Café Gió và Nước (TP. Hồ Chí Minh, 2006) và Nhà đón Grand World Phú Quốc (Phú Quốc, 2021), cả hai đều thuộc chuỗi kiến trúc sử dụng tre một cách rộng rãi cả trong kết cấu lẫn trang trí.

Các tác phẩm tiêu biểu khác có thể kể đến Thắng House (TP. Đà Nẵng, 2021) – ngôi nhà đô thị kết hợp với cây xanh; Nhà Bát Tràng (Hà Nội, 2020) – ngôi nhà có hệ thống sưởi, cách nhiệt và thông gió hiệu quả cao nhờ các lỗ thông gió trên tường gạch gốm; Nhà thờ Phật và thờ tổ tiên gia đình (Bến Tre, 2021) – công trình gỗ tái hiện kiến trúc truyền thống theo cách hiện đại; Urban Farming Office (TP. Hồ Chí Minh, 2022) – cấu trúc mở với thiết kế xanh nhằm giảm thiểu tiêu thụ năng lượng.

Một trong những công trình tiêu biểu của kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa. (Nguồn: Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam)

Các tác phẩm kiến trúc của ông đã nhận được nhiều giải thưởng, trong đó có Giải Kiến trúc quốc gia 2012 (Việt Nam, 2013), Giải thưởng Prince Claus (Hà Lan, 2016) và 6 huy chương Vàng của ARCASIA (Hội đồng Kiến trúc sư châu Á).

Bên cạnh đó, ông còn thiết kế Nhà triển lãm Việt Nam tại Triển lãm thế giới Expo Thượng Hải 2010. Năm 2014, Diễn đàn Kinh tế thế giới vinh danh ông là một trong những nhà lãnh đạo trẻ toàn cầu.

Võ Trọng Nghĩa luôn kiên định với kiến trúc xanh và sinh thái. Ông khám phá vai trò của kiến trúc trong việc giải quyết các thách thức đô thị mà Việt Nam đang phải đối mặt, thông qua việc tích hợp cây xanh vào các công trình mở thường thấy ở vùng nhiệt đới và sáng tạo trong phương pháp thông gió và cách nhiệt.

Với những nỗ lực tiên phong của một kiến trúc sư trẻ tiêu biểu tại Đông Nam Á, ông xứng đáng nhận Giải Nghệ thuật Văn hóa của Giải Văn hóa châu Á Fukuoka năm 2025.

An An