Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ muốn Ukraine 'đền đáp'

Bloomberg ngày 17-2 dẫn lời ông Waltz nói rằng Mỹ đã ủng hộ hàng tỉ USD để giúp Ukraine chống lại chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga. Vì vậy, Washington xứng đáng nhận được sự "đền đáp" từ Kiev.

Khi được hỏi về cái giá của cuộc xung đột kéo dài 3 năm đối với người dân Ukraine, ông Waltz cho biết: "Hãy nhìn xem, người dân Ukraine đã chiến đấu anh dũng, họ đã chứng kiến các thành phố bị phá hủy. Mỹ và Châu Âu đã ủng hộ nỗ lực này nhưng chắc chắn Mỹ gánh chịu phần lớn chi phí đó".

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz. Ảnh: The Hill

Cũng theo ông Waltz, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ "rất khôn ngoan" nếu chấp nhận thỏa thuận khoáng sản được đưa ra vào tuần trước.

Hai nguồn tin do Bloomberg trích dẫn tiết lộ Mỹ đã "đề nghị Ukraine một thỏa thuận một chiều nhằm đảm bảo quyền tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine sau xung đột".

Phát biểu trên đài Fox News, ông Waltz cho hay "không có sự đảm bảo an ninh nào tốt hơn là được đầu tư cùng với Tổng thống Donald Trump".

Ông Waltz dự kiến nằm trong nhóm trợ lý hàng đầu của Tổng thống Trump gặp các quan chức Nga tại Ả Rập Saudi vào tuần này để chuẩn bị cho các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine. Tổng thống Zelensky cho biết ông không được mời.

Hôm 16-2, Tổng thống Zelensky tuyên bố: "Tôi sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ quyết định nào giữa Mỹ và Nga về Ukraine. Và người dân của chúng tôi cũng không bao giờ".

Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết thêm Kiev và Washington cần thảo luận về số phận của các mỏ khoáng sản ở những khu vực do Moscow kiểm soát tại Ukraine. Các cuộc đàm phán về thỏa thuận khoáng sản được Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trình bày với Kiev vào ngày 12-2.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài NBC phát sóng hôm 16-2, Tổng thống Zelensky đặt câu hỏi liệu các khoáng sản ở những khu vực do Nga kiểm soát có được trao cho Tổng thống Nga Vladimir Putin và các đối tác của ông là Iran, Triều Tiên và Trung Quốc hay không.

Mỹ đã viện trợ quân sự hàng chục tỉ USD cho Ukraine kể từ đầu năm 2022. Tổng thống Trump nói rằng một thỏa thuận khoáng sản có thể đảm bảo "chúng ta sẽ lấy lại số tiền này dưới một hình thức nào đó".

Ba nguồn tin nói với Reuters vào ngày 15-2 rằng Mỹ đề xuất nắm quyền sở hữu 50% khoáng sản quan trọng của Ukraine. Ông Zelensky cho biết vào ngày 14-2 sau cuộc gặp với Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance rằng các cuộc đàm phán vẫn đang tiếp tục trước khi đạt được một thỏa thuận khả thi.

Phạm Nghĩa