Chú trọng hoạt động y tế học đường

Nhân viên y tế Trường Tiểu học Trần Phú (TP Thanh Hóa) chăm sóc sức khỏe học sinh nhà trường.

Trường Tiểu học Trần Phú (TP Thanh Hóa) được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia từ nhiều năm nay. Hiện nhà trường có hơn 1.000 HS các khối lớp với 70% số HS ăn bán trú. Những năm qua, dù không được biên chế nhân viên y tế (NVYT) trường học, nhưng vì tính bức thiết của hoạt động y tế hằng ngày cùng với lượng HS ăn bán trú lớn, nên nhà trường phải tự cân đối bằng các nguồn tiết kiệm để hợp đồng NVYT. Tuy nhiên, do mức lương không bảo đảm nên NVYT của nhà trường cũng thay đổi theo từng năm học.

Cô giáo Nguyễn Thị Mai, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trần Phú cho biết: Cùng với hoạt động dạy và học, công tác YTHĐ được nhà trường đặc biệt quan tâm. Ngoài việc phối hợp với trạm y tế phường kiểm tra sức khỏe cho HS định kỳ hằng năm và tổ chức uống thuốc tẩy giun cho các em, nhà trường còn đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe thông qua các buổi chào cờ hàng tuần và trên các nhóm của giáo viên, để từ đó các cô truyền đạt nội dung đến các em HS.

Tuy nhiên, do không có biên chế NVYT trường học nên hoạt động YTHĐ của nhà trường cũng gặp những khó khăn nhất định. Mong muốn của nhà trường là sớm có biên chế NVYT trường học để đảm trách các công việc như chăm sóc sức khỏe, sơ cứu ban đầu, tuyên truyền phòng chống dịch bệnh cũng như kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm bếp ăn bán trú... Hiện nhà trường đã hợp đồng 1 nhân viên y tế nhưng khó “giữ chân” lâu dài vì nguồn kinh phí chi trả cho nhân viên này hạn chế.

Đây cũng là thực trạng của nhiều trường học trên địa bàn TP Thanh Hóa và nhiều địa phương khác trong tỉnh. Do không có biên chế NVYT nên phần lớn các trường học phải tự hợp đồng hoặc phân bổ giáo viên giảng dạy các môn chính khóa, tổng phụ trách đội, nhân viên thiết bị, thí nghiệm... kiêm nhiệm chức danh NVYT trường học.

Theo chia sẻ của một NVYT kiêm nhiệm tại một trường THCS trên địa bàn huyện Hà Trung, do không có chuyên môn y tế nên nhiều khi xử lý tình huống HS ốm bất thường, bị tai nạn thương tích gặp nhiều lúng túng. Trong khi đó, nhiệm vụ của y tế trường học cũng nhiều, từ tham mưu cho nhà trường xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện; theo dõi, khám sức khỏe HS định kỳ, đến tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh trong trường... Nếu chuyên tâm làm hết những nhiệm vụ này sẽ ảnh hưởng đến nhiệm vụ quản lý thiết bị, thí nghiệm.

Theo quy định, NVYT trường học cùng lúc thực hiện nhiều nhiệm vụ. Hằng ngày, phải trực tại trường phòng khi các em HS xảy ra tai nạn, thương tích. Đối với trường học có tổ chức bán trú, NVYT phải đến sớm để tiếp nhận, kiểm tra thực phẩm, lưu mẫu... Ngoài ra, còn thực hiện theo dõi sức khỏe, biểu đồ tăng trưởng, chỉ số BMI của HS để xây dựng và thay đổi phương án bảo đảm dinh dưỡng phù hợp, giám sát vệ sinh môi trường học đường, phòng chống dịch bệnh, bệnh học đường, bạo lực học đường, phát hiện một số bệnh ở HS để xử lý chuyển đến cơ sở khám, chữa bệnh theo quy định; tư vấn cho HS, giáo viên, cha mẹ hoặc người giám hộ của HS về các vấn đề liên quan đến bệnh tật, phát triển thể chất và tinh thần của HS...

Nhiều người cho rằng, khối lượng công việc nhiều như vậy cần phải có nhân sự chuyên trách. Thế nhưng, theo thống kê của ngành chức năng, trong số hơn 2.000 trường học ở các cấp học trên địa bàn tỉnh mới có khoảng 10% số trường có NVYT có trình độ từ trung cấp y trở lên, còn lại đều là cán bộ kiêm nhiệm khiến công tác YTHĐ tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh gặp không ít khó khăn.

Thực tế cho thấy, hoạt động y tế trường học không đơn giản chỉ là sơ cấp cứu mà còn là tổ chức triển khai các hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe, triển khai các chương trình phòng, chống dịch bệnh cho HS trong trường, xây dựng khung dinh dưỡng hợp lý, góp phần cải thiện sức khỏe, tinh thần cho HS.

Được biết, hằng năm Sở GD&ĐT đều phối hợp với ngành chức năng tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho NVYT trường học. Ví như năm 2023, có 600 học viên thuộc các cơ sở giáo dục trong tỉnh tham gia tập huấn, bồi dưỡng; năm 2024 có 619 học viên tham gia, trong đó cấp mầm non có 185 người, cấp tiểu học có 186 người, cấp THCS và THPT có 248 người tham gia. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế. Về lâu dài, cần có sự đầu tư đồng bộ cùng sự chung tay của các cấp, các ngành. Trong đó, chính quyền các địa phương, ngành chức năng cần quan tâm bổ sung chỉ tiêu NVYT chuyên trách cho các nhà trường. Ngành y tế cũng cần hỗ trợ tốt hơn cho các trường học từ việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ NVYT đến việc cung cấp các loại thuốc, trang thiết bị, dụng cụ y tế, để HS được hưởng quyền lợi của mình, qua đó góp phần chăm sóc tốt nhất cả thể chất và tinh thần cho thế hệ tương lai của đất nước.

Bài và ảnh: Lê Phong