Băn khoăn trước đề xuất đánh thuế thu nhập tiền lãi gửi tiết kiệm

Ảnh minh họa

UBND TP Cần Thơ đề xuất đơn vị soạn thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) nghiên cứu mở rộng tính thuế đối với lãi tiền tiết kiệm và chỉ miễn thuế với các khoản gửi quy mô nhỏ.

Theo quy định hiện hành, cá nhân nhận lãi từ các khoản tiền gửi tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (bao gồm tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn, tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các khoản có nguyên tắc hoàn trả đầy đủ gốc và lãi) đang được miễn thuế.

Hiện nay, chỉ có thu nhập từ lãi tiền gửi của doanh nghiệp mới thuộc đối tượng chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.

Trước đề xuất này, chị Tạ Thị Hiền (45 tuổi, ở Hà Nội) cho biết, hiện nay, các ngân hàng đều có những gói tiết kiệm nhỏ lẻ, thậm chí là 1 triệu đồng cũng có thể mở sổ tiết kiệm, nên lâu nay, với những khoản tiền dôi dư, chị vẫn gửi tiết kiệm, có khi chỉ là vài triệu đồng. "Thông thường tôi chỉ gửi tiết kiệm với những khoản tích lũy không lớn và chủ yếu là chọn kỳ hạn ngắn để khi cần tiền có thể rút. Vì vậy nếu đánh thuế là không hợp lý" - chị Hiền cho hay.

"Tiền tiết kiệm của tôi là từ tiền lương dôi dư chưa dùng đến. Tôi đã phải chịu thuế TNCN với tiền lương, song khi mang tiền lương đi gửi tiết kiệm, lại bị đánh thuế TNCN một lần nữa. Như vậy chẳng phải thuế chồng thuế hay sao?" - chị Hiền cho biết thêm.

Chuyên gia tài chính Nguyễn Thúy Anh cho rằng, những người chọn kênh đầu tư bằng việc gửi tiết kiệm là những người hướng đến sự đầu tư an toàn, ít rủi ro như bất động sản, chứng khoán. Lựa chọn gửi tiết kiệm vào ngân hàng là kênh đầu tư an toàn nhất chứ không phải kênh đầu tư hấp dẫn nhất. Họ có thể là người cao tuổi hoặc những người có nguồn tiền dôi dư ở mức trung bình và thấp. Do đó, nếu tiền gửi của người dân phải chịu thuế TNCN thì có nguy cơ dòng tiền này sẽ chạy sang những kênh như vàng, USD hay bất động sản…

Ảnh minh họa

Ảnh hưởng đến lãi suất cho vay

Theo TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng, việc đánh thuế những khoản lãi tiết kiệm có thể ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. "Một khi lượng tiền gửi của dân sụt giảm thì các ngân hàng thương mại sẽ phải lao vào cuộc cạnh tranh lãi suất huy động, điều này kéo theo lãi suất cho vay tăng và người đi vay (doanh nghiệp, người dân) vẫn là đối tượng phải chịu tác động mạnh nhất" - vị chuyên gia phân tích.

"Việc đánh thuế lãi tiền gửi ở các nước phát triển là bình thường nhưng Việt Nam hiện tại thì chưa nên đặt ra. Sau này, nếu đánh thuế thì cần xác định đối tượng, ngưỡng đánh thuế và chỉ áp dụng đối với người có thu nhập cao" - TS Cấn Văn Lực phân tích.

Đại diện một ngân hàng cho hay, khi sử dụng tiền gửi tiết kiệm của khách hàng để đầu tư, kinh doanh thì bản thân các ngân hàng đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Nói cách khác, tất cả những hoạt động đầu tư kinh doanh có sinh lời thì các bên liên quan đều đã đóng góp thuế cho nhà nước.

Cho nên, đề xuất đánh thuế TNCN với tiền gửi tiết kiệm cần nghiên cứu một cách khoa học, toàn diện, đồng thời phải có cơ sở dữ liệu để đánh giá tác động của chính sách này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến mặt bằng lãi suất huy động tại hệ thống ngân hàng cũng như nền kinh tế.

Mai Vàng