Việt Nam là điểm đến an toàn và mạnh mẽ

Việt Nam đã có những hành động quyết liệt để duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Vươn lên từ tro tàn chiến tranh

Matija Šerić mở đầu bài viết của mình, rằng Việt Nam hiện là “một quốc gia sở hữu tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh hiếm thấy, luôn làm mọi người vui mừng năm này qua năm khác. Dự kiến đến năm 2050, nó sẽ có thể cạnh tranh với những gã khổng lồ kinh tế lớn nhất”.

Ông cho rằng, dù là cựu thù của Mỹ, nhưng Việt Nam trong những năm gần đây đã trở thành một trong những đối tác chính của Mỹ tại khu vực Đông Nam Á. “Việt Nam đương đại là một đất nước của những nghịch lý và những thay đổi liên tục, nhưng chính nhờ những thay đổi đó, đất nước này đang trở thành một gã khổng lồ kinh tế của châu Á và một cường quốc khu vực” - Šerić viết.

Šerić cho biết vào những năm 1960-1970, Việt Nam là một trong những nơi tồi tệ nhất trên thế giới. Những gì đang xảy ra ở đất nước vào thời điểm đó nằm trong phạm vi của những bộ phim kinh dị hàng đầu, thậm chí còn đáng sợ hơn vì không có bộ phim nào có thể mô tả được sự kinh hoàng và khủng khiếp đã xảy ra trong chiến tranh tại Việt Nam. Sau khi chiến tranh kết thúc vào năm 1975, Việt Nam trở thành một đất nước bị tàn phá và cực kỳ nghèo đói.

Tuy nhiên, sau 30 năm sau Đổi mới, Việt Nam đã trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất. Rất ít quốc gia ghi nhận được mức tăng trưởng cao như vậy, ngoại trừ Trung Quốc. Nền kinh tế tăng trưởng nhanh và hiệu quả đến mức chỉ còn rất ít lao động không được sử dụng, và rất ít năng lực sản xuất chưa được sử dụng.

Nền kinh tế Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng mạnh nhất trong sản xuất nông nghiệp và công nghiệp, xây dựng, xuất khẩu và đầu tư nước ngoài, mặc dù cùng lúc đó một số vấn đề mới như bất bình đẳng xã hội và giới đã xuất hiện.

Theo Báo cáo năng lực cạnh tranh toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), nền kinh tế Việt Nam đã tăng hạng từ vị trí thứ 77 năm 2006 lên vị trí thứ 67 năm 2020. Theo Báo cáo về mức độ thuận lợi trong kinh doanh của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam đã tăng từ vị trí thứ 104 năm 2007 lên vị trí thứ 70 năm 2020.

Theo báo cáo, Việt Nam đã đạt được tiến bộ trong mọi lĩnh vực từ thực hiện hợp đồng, tăng cường tiếp cận tín dụng và điện, ưu đãi thuế và thương mại quốc tế. Điều cực kỳ quan trọng là chính quyền phải đầu tư nhiều vào nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng. Chính phủ đã đầu tư rất nhiều vào cơ sở hạ tầng để kết nối tốt hơn đất nước với giao thông và tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể để tiếp cận Internet và lĩnh vực công nghệ thông tin.

Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vào khoảng 6-7% mỗi năm. Kể từ năm 2010, GDP nói chung đã tăng trưởng ít nhất 5% mỗi năm và năm ngoái đã tăng 8%. Việt Nam đã trở thành trung tâm đầu tư nước ngoài và sản xuất nhà máy ở Đông Nam Á. Các khu vực kinh tế chính là Hà Nội và TPHCM.

Hầu như tất cả các sản phẩm nổi tiếng toàn cầu đều được sản xuất tại Việt Nam, từ Nike, Adidas đến điện thoại thông minh Samsung. Các tập đoàn lớn như Walmart, IKEA, Starbucks, McDonald's, Intel, Microsoft, LG… đều hoạt động tại đây. Việt Nam đã trở thành lựa chọn thay thế Trung Quốc cho các nhà đầu tư.

Đến năm 2020, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu hàng may mặc lớn nhất khu vực và là nước xuất khẩu sản phẩm điện tử lớn thứ 2 sau Singapore.

Tăng trưởng kinh tế nhanh chóng đã đưa Việt Nam từ một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới, trở thành một trong những quốc gia có thu nhập trung bình. Năm 1985, GDP bình quân đầu người là 230USD và năm 2022 là 4.475USD. Điều này đưa Việt Nam lên vị trí thứ 116 trên thế giới.

Ngoài ra, Việt Nam là một quốc gia có dân số chủ yếu là trẻ. Hơn một nửa dân số dưới 35 tuổi, đây là dấu hiệu cho thấy sự sôi động và sức sống của quốc gia. Kể từ thời điểm chiến tranh kết thúc vào năm 1975, đất nước có khoảng 50 triệu dân, và hiện nay con số đó đã tăng gấp đôi. Lực lượng lao động hiện nay là khoảng 56 triệu người.

Kinh tế ngày càng bền vững

Trong bài viết ngày 28-7-2024, Chris mở đầu với nhận định khiến nhiều người cảm thấy sốc: “Mỹ đang lao thẳng vào tảng băng trôi, trong khi Việt Nam đã âm thầm nổi lên như một câu chuyện thành công về kinh tế ổn định và bền vững”. Để chứng minh lập luận này, Chris phân tích 2 chu kỳ dài hạn, đó là chu kỳ nợ dài hạn liên quan đến nợ quốc gia của một quốc gia và chu kỳ bất bình đẳng về tài sản.

Đầu tiên, về nợ quốc gia, Chris cho biết Mỹ đang ở mức 108% GDP, gấp đôi con số 54% của Việt Nam. Song song đó, Việt Nam đã duy trì được thặng dư thương mại kể từ năm 2012, trong khi Mỹ vẫn duy trì thâm hụt thương mại. Hiện tại, Mỹ đã có thể có tiền mặt để tài trợ cho thâm hụt thương mại của mình, thông qua việc phát hành trái phiếu cho các bên cho vay nước ngoài và đầu tư nước ngoài vào, nhưng nếu nhu cầu đối với các tài sản này giảm đi, sẽ có áp lực lớn lên đồng USD.

Ngược lại, thặng dư thương mại của Việt Nam cho phép quốc gia này tích lũy ngoại tệ, làm tăng nguồn cung ngoại tệ tại Việt Nam so với nhu cầu đối với các loại ngoại tệ đó tại Việt Nam, do đó đẩy giá trị của VND lên so với các loại tiền tệ khác như USD.

Kết quả của điều này là trong khi khoảng cách giữa người giàu và người nghèo đang gia tăng ở cả Việt Nam và Mỹ, thì khoảng cách ở Mỹ lớn hơn nhiều so với ở Việt Nam.

Chris kết luận: “Với mức nợ quốc gia thấp hơn đáng kể, cán cân thương mại mạnh hơn nhiều, tầng lớp trung lưu phát triển mạnh mẽ, Việt Nam hướng tới tương lai tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và ổn định, trong khi Mỹ phải đối mặt với nguy cơ ngày càng tăng về một cuộc khủng hoảng lớn, rất có thể liên quan đến siêu lạm phát và thậm chí có thể còn tồi tệ hơn nhiều”.

VĨNH CẨM