Ủng hộ tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp bất động sản về thuế thu nhập doanh nghiệp

Tiếp tục chương trình làm việc tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, sáng 12/5, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Theo ông Mãi, trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các ĐBQH, các Đoàn ĐBQH về dự thảo Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật và có Báo cáo số 1282/BC-UBTVQH15 ngày 10/5/2025 giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Đáng chú ý, về quy định cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi của hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư với lỗ từ hoạt động kinh doanh khác khi xác định thu nhập tính thuế, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết quy định hiện hành không cho phép việc bù trừ này để bảo đảm đóng góp vào ngân sách.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi. Ảnh Quochoi.vn.

Hiện các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có xu hướng kinh doanh đa ngành, dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã sửa đổi quy định này để tạo thuận lợi, tháo gỡ vướng mắc và bảo đảm sự công bằng cho các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản với các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực khác, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu đã đặt ra; tác động về số thu theo báo cáo là không đáng kể.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại quy định này có thể tạo ra cơ chế cho doanh nghiệp lợi dụng, làm giảm nghĩa vụ thuế từ hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư (thông qua việc được bù trừ với lỗ từ các hoạt động kinh doanh khác có thể chỉ mang tính ngắn hạn và được hạch toán lỗ có chủ đích); số liệu đánh giá theo báo cáo (trên cơ sở dữ liệu năm 2023) chưa thể hiện được sát thực tác động trên thực tế sau khi thực hiện. Vì vậy, UBTVQH đề nghị nội dung này cần được tiếp tục đánh giá kỹ hơn, để loại trừ rủi ro lợi dụng chính sách.

Với tinh thần ủng hộ Chính phủ trong việc tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng GDP đạt 8%, UBTVQH báo cáo Quốc hội đồng ý với đề xuất nội dung sửa đổi của Chính phủ. Theo đó, quy định cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi của hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư với lỗ từ hoạt động kinh doanh khác khi xác định thu nhập tính thuế. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện đạt mục tiêu, tránh việc bị lợi dụng chính sách, bảo đảm Quy định 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị.

Thống nhất mức thuế suất ưu đãi 10% đối với tất cả các loại hình báo chí

Ưu đãi thuế với báo chí là một trong những nội dung được đại biểu quan tâm thảo luận từ kỳ họp thứ tám của Quốc hội. Nhiều ý kiến đề nghị cần có chính sách ưu đãi về thuế nhiều hơn đối với lĩnh vực văn hóa và báo chí, nên áp dụng mức thuế suất 10%. Ý kiến khác đề nghị có chính sách ưu đãi nhiều hơn là 5% hoặc 0%.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, theo Cơ quan soạn thảo, quy định của Luật hiện hành, thu nhập của cơ quan báo chí từ hoạt động báo in, kể cả quảng cáo trên báo in theo quy định của Luật Báo chí áp dụng thuế suất 10% trong suốt thời gian hoạt động, đối với các hoạt động báo chí khác áp dụng mức thuế suất phổ thông là 20%.

Trong bối cảnh các cơ quan báo chí đang phải thực hiện việc sắp xếp, tổ chức lại theo chủ trương của Đảng và Nhà nước và là đơn vị sự nghiệp công lập chưa tự chủ hoàn toàn, nguồn thu của báo chí chủ yếu dựa vào quảng cáo nhưng cùng với sự phát triển của công nghệ, nhất là truyền thông xã hội, dẫn đến nguồn thu từ quảng cáo của báo chí có xu hướng sụt giảm.

“Để thể hiện sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước đối với hoạt động của các cơ quan báo chí, trên cơ sở nhất trí với đề xuất của Cơ quan soạn thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng áp dụng thống nhất mức thuế suất ưu đãi 10% đối với tất cả các loại hình báo chí, tương tự như chính sách ưu đãi đang áp dụng cho báo in”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Liên quan đến thời gian giải ngân đối với số vốn còn lại của các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư đặc biệt, để giải quyết khoảng trống trong chính sách hiện hành về thời gian giải ngân tổng số vốn đầu tư, bảo đảm điều kiện hưởng các ưu đãi đầu tư đặc biệt, dự thảo Luật đã chỉnh lý giao Chính phủ quy định cụ thể về thời gian giải ngân tổng số vốn đầu tư trong văn bản hướng dẫn thi hành Luật một cách phù hợp để đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng cho biết về ưu đãi thuế TNDN đối với đầu tư mở rộng, một số ĐBQH băn khoăn về việc dự thảo Luật tiếp tục tạo ra 2 chế độ thuế khác nhau trong cùng một cơ sở kinh doanh (giữa cấu phần của dự án ban đầu và cấu phần dự án ĐTMR) là bất cập trong quản lý và thực hiện. Ghi nhận các ý kiến này song UBTVQH cho rằng, trước mắt vẫn cần phải tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng đầu tư sản xuất, kinh doanh trong trường hợp dự án chính đã hết thời hạn ưu đãi như đang được quy định hiện hành.

Vì vậy, đối với các trường hợp dự án ban đầu đã hết thời gian hưởng ưu đãi, đề nghị cho giữ như tinh thần của dự thảo Luật. Đồng thời, dự thảo Luật cũng được chỉnh lý để bảo đảm mức ưu đãi được giữ như Luật hiện hành. Theo đó, các thu nhập tăng thêm từ dự án ĐTMR được miễn thuế, giảm thuế và không được hưởng ưu đãi về thuế suất, để tránh cách hiểu khác nhau, bảo đảm sự rõ ràng trong thực hiện.

Đông Bắc