Từng bước tiếp cận, làm chủ những công nghệ then chốt

Đội ngũ các nhà khoa học của viện bằng trí tuệ, lòng yêu nước và tâm huyết với nghề nghiệp đã nghiên cứu, thiết kế, chế tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị thực tiễn và hàm lượng khoa học công nghệ cao phục vụ đắc lực cho chiến trường cũng như nhu cầu huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của quân đội. Nhiều công trình, cụm công trình khoa học của viện đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về khoa học công nghệ. Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Viện KH&CNQS đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân năm 2010.

Hiện nay, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, đặc biệt, ảnh hưởng từ cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) đang diễn ra nhanh chóng càng cho thấy vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của Viện KH&CNQS, đồng thời cũng đặt ra cho viện nhiệm vụ nặng nề nhưng hết sức vinh quang. Đó là phải đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ quân sự nhằm trực tiếp góp phần hiện đại hóa quân đội, xây dựng, củng cố tiềm lực quân sự, quốc phòng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Lãnh đạo Bộ Quốc phòng thăm, làm việc tại Viện Khoa học và Công nghệ quân sự, tháng 6-2017.

Đứng trước cuộc CMCN 4.0, định hướng chiến lược của viện là tích cực, chủ động chuẩn bị nguồn lực, cơ sở vật chất để từng bước tiếp cận những công nghệ then chốt, nghiên cứu làm chủ các công nghệ tiên tiến được áp dụng trong những hệ thống vũ khí trang bị kỹ thuật (VKTBKT) công nghệ cao; đẩy mạnh phát triển công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin nhằm tạo phương thức phát triển mới và nâng cao toàn diện năng lực nghiên cứu khoa học… Theo đó, viện đã và đang đầu tư nâng cấp, phát triển hạ tầng kỹ thuật và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn hóa, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trong lĩnh vực công nghệ thông tin có trình độ cao; chú trọng phát triển nguồn lực, tập trung nghiên cứu những công nghệ mới trong các lĩnh vực mũi nhọn như internet kết nối vạn vật, tương tác thực tại ảo, công nghệ nano, robot cao cấp, công nghệ vật liệu… Trong các lĩnh vực này, hiện nay viện đang triển khai nhiều hướng nghiên cứu đột phá, bước đầu đã khẳng định được tính khả thi cũng như tính ứng dụng của sản phẩm. Điển hình như các sản phẩm nano ứng dụng trong quân sự (nano cacbon sử dụng làm vật liệu hấp thụ, dung dịch nano để bảo quản các loại khí tài của đặc công nước); các hệ thống điều khiển hỏa lực, các hệ thống tay máy robot phục vụ các lĩnh vực đặc thù quân sự… Một nội dung quan trọng khác là việc đầu tư, đồng bộ hóa hệ thống trang thiết bị phục vụ nghiên cứu chế thử các sản phẩm khoa học công nghệ, kết nối nghiên cứu với sản xuất. Đây là một trong những định hướng lớn để đưa sản phẩm khoa học đến với thực tiễn. Thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, viện đã được đầu tư một số phòng thí nghiệm cùng những trang thiết bị hiện đại như phòng thí nghiệm siêu cao tần-quang điện tử, phòng thí nghiệm đo lường động học bay, phòng thí nghiệm kỹ thuật và thử nghiệm tên lửa, phòng thí nghiệm vật liệu quân sự… Để chuẩn bị hạ tầng cho những nghiên cứu đột phá trong cuộc CMCN 4.0 và kết nối tốt hơn giữa nghiên cứu với sản xuất, hiện viện đang triển khai xây dựng và đề xuất đầu tư Trung tâm lắp ráp, chế thử và thử nghiệm VKTBKT…

Từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo, Viện KH&CNQS tiếp tục bám sát thực tiễn hoạt động quân sự, quốc phòng, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học công nghệ phục vụ nhiệm vụ xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần tạo nền tảng, động lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Viện chủ động nghiên cứu các xu hướng phát triển của VKTBKT để tham mưu, đề xuất những nhiệm vụ khoa học công nghệ tạo ra những sản phẩm có giá trị; triển khai đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng nhiệm vụ nghiên cứu phát triển sản phẩm quốc gia, các chương trình, đề án của Nhà nước và Bộ Quốc phòng...; nghiên cứu thiết kế chế tạo các sản phẩm trong lĩnh vực rada, tên lửa, tự động hóa-điều khiển cũng như các lĩnh vực khác theo định hướng, đồng thời làm tốt công tác bảo đảm kỹ thuật cho VKTBKT thế hệ mới. Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ nói trên, Viện KH&CNQS mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, giúp đỡ của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành, cơ quan chức năng nhằm tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong công tác quản lý khoa học và công nghệ, tạo ra cơ chế và chính sách đặc thù trong thực hiện các dự án, các công trình khoa học và công nghệ trọng điểm…

Đại tá DƯƠNG NHẬT DÂN, Bí thư Đảng ủy, Phó giám đốc Viện Khoa học và Công nghệ quân sự