Tình hữu nghị Việt Nam - Cuba dưới bóng mát Bác Hồ

Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại công viên mang tên Người ở thủ đô La Habana.

Theo phóng viên TTXVN tại Cuba, dưới cái nắng vàng rực rỡ của vùng Caribe, những tán cây xanh mát tại Công viên Hồ Chí Minh ở thủ đô La Habana tỏa bóng che cho người dân địa phương trong những giờ nghỉ trưa. Nơi đây đã trở thành điểm đến thân thuộc không chỉ bởi vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, mà còn bởi sự hiện diện ấm áp của hình ảnh vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam.

Tọa lạc bên một trong những con đường lớn nhất ở thủ đô La Habana, giữa khuôn viên xanh mát rộng 5.600m2, tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh hiện lên uy nghi mà gần gũi. Đôi mắt sáng của Người như vẫn đang dõi theo từng bước phát triển của mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Cuba.

Công viên Hồ Chí Minh ở thủ đô La Habana đẹp một vẻ lạ kỳ, hòa quyện giữa nét kiến trúc Cuba phóng khoáng và tinh thần Á Đông uyên bác. Đây không đơn thuần là một công trình tưởng niệm, mà đã trở thành “trái tim” của tình hữu nghị Việt Nam - Cuba, nơi giao thoa giữa hai nền văn hóa cách xa nửa vòng trái đất.

Kiến trúc sư Joel Díaz Gutíerrez - cha đẻ của công trình - đã dành nhiều tâm huyết để thổi hồn vào từng chi tiết. Vị kiến trúc sư tuổi đã ngoài 90 chia sẻ: “Tôi muốn tạo nên một không gian mà khi bước vào, người ta không chỉ thấy một vĩ nhân, mà còn cảm nhận được tâm hồn Việt Nam”.

Là người đảm nhiệm công tác thiết kế và giám sát thi công tượng đài, kiến trúc sư Joel nhiều đêm trăn trở tìm cách thể hiện sinh động nhất hình ảnh về đất nước Việt Nam, về con người vô cùng vĩ đại nhưng lại rất đỗi giản dị, khiêm nhường của Bác Hồ và những dấu mốc quan trọng trong cuộc đời Người. Trong suốt cuộc đời mình, đây là công trình mà ông tự hào nhất, vinh dự nhất. Ông Joel dành phần lớn đời mình để vun đắp tình hữu nghị Cuba - Việt Nam và vô cùng ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Kiến trúc sư Joel nghiên cứu rất nhiều tài liệu về Bác trước khi lên ý tưởng. Từng hợp phần, chi tiết của tượng đài được thiết kế với lòng yêu kính vô vàn dành cho Bác Hồ vĩ đại. Ông nói: “Ở Cuba có hàng trăm tượng đài của các nhân vật lịch sử, kể cả người nước ngoài, nhưng đối với Bác Hồ vĩ đại thì cần phải có một sự thể hiện hoàn toàn khác”.

Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh nằm trên nền đá cẩm thạch đỏ, rộng 54m2 tượng trưng cho 54 dân tộc anh em của Việt Nam. Chính giữa nền đá cẩm thạch là ngôi sao 5 cánh bằng hoa vàng - hình ảnh Quốc kỳ Việt Nam. Trụ đá bệ tượng được làm bằng đá cẩm thạch trắng không trang trí bất cứ hoa văn, họa tiết nào, gợi nhớ hình ảnh Bác Hồ “một đời thanh bạch, chẳng vàng son”.

Khung bảo vệ phía trên, gồm 4 thanh sắt sơn màu đỏ nổi bật trên nền cây xanh của công viên, kết nối thành hình chóp tượng trưng cho chiếc nón lá Việt Nam. Trong số 4 thanh sắt, 3 thanh tượng trưng 3 tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam gồm Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản Liên đoàn; thanh còn lại tượng trưng cho Quốc tế Cộng sản.

Điểm hội tụ ngay trên đỉnh tượng đài chính là sự tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc đoàn kết các lực lượng cách mạng để cùng hướng tới mục tiêu chung là giải phóng dân tộc.

Đặc biệt, rặng trúc xanh rì rào trong gió như mang cả hồn quê Việt Nam đến với mảnh đất Caribe này. Đây là giống trúc được chọn ở Cuba. Và những tán cây cổ thụ cao vút phía sau cũng được bố trí để gợi nhớ rừng núi chiến khu Việt Bắc và Điện Biên Phủ, nơi Bác Hồ đã sống và lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Phần tượng bán thân Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng đồng do các nghệ nhân Việt Nam đúc. Trong chuyến thăm chính thức Cuba tháng 10/2002, cố Thủ tướng Phan Văn Khải đã trao bức tượng này cho các bạn Cuba. Công trình xây dựng sau đó được hoàn thành đúng dịp kỷ niệm 113 năm ngày sinh của Bác (19/5/2003).

Sau khi công trình được khánh thành, một Chi hội hữu nghị Cuba - Việt Nam với các thành viên là cán bộ, nhân viên một số cơ sở sản xuất và nhân dân ở khu phố nơi có Công viên Hồ Chí Minh đã được thành lập để làm nhiệm vụ chăm sóc, giữ gìn, bảo vệ khu tượng đài Bác. Với họ, từng gốc cây, từng luống hoa không chỉ là nghĩa vụ mà còn là niềm tự hào.

Hàng ngày, công viên đón những cụ già Cuba tới đọc báo dưới tán cây, những đôi bạn trẻ tìm đến nơi đây hò hẹn, các em nhỏ đến nghe kể về vị lãnh tụ huyền thoại phương Đông, hay những đoàn khách quốc tế tìm hiểu về mối quan hệ mẫu mực hiếm có giữa hai dân tộc. Vào các dịp lễ lớn, không gian ấy lại rộn ràng tiếng nói cười của cộng đồng người Việt xa xứ.

Công viên Hồ Chí Minh giờ đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa La Habana. Nơi đây không chỉ tôn vinh một con người vĩ đại, mà còn là minh chứng sống động cho sức mạnh của tình đoàn kết quốc tế. Như một nhà thơ Cuba từng viết: “Trong khu vườn ấy, hạt giống tình hữu nghị mà hai dân tộc gieo trồng đã nảy mầm xanh tốt, vượt qua mọi bão táp của thời đại”.

Đến La Habana mà chưa ghé thăm công viên này, xem như chưa hiểu hết tâm hồn Cuba - nơi tình yêu dành cho Việt Nam được ấp ủ, nâng niu như một báu vật. Trong tiếng lá xào xạc của những rặng trúc, trong ánh mắt trìu mến của người dân Cuba khi nhắc đến “Bác Hồ”, có thể nghe thấy lời thì thầm của lịch sử: “Việt Nam - Cuba, hai mà một, một mà hai”.

Tin, ảnh: Mai Phương (TTXVN)