Tinh gọn bộ máy: Chủ trương đã thấm tới người dân
Nói về 'cuộc cách mạng' tinh gọn bộ máy, tuần qua, tại phiên thảo luận tổ liên quan đến việc sửa Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá cao sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, các cơ quan và Quốc hội đối với chủ trương tinh gọn bộ máy của Trung ương. Việc triển khai nhanh chóng và hiệu quả 'cho thấy chủ trương là đúng đắn và đáp ứng được mong mỏi từ lâu của người dân'.
Tình nguyện nghỉ hưu sớm
Kể từ sau khi bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm liên quan vấn đề xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả", chúng ta đã thực sự bước vào giai đoạn tập trung cao độ để thực hiện Nghị quyết 18 của Trung ương. 3 tháng không phải là một thời gian dài nhưng chủ trương đã được phổ biến rộng khắp và triển khai tại các bộ, cơ quan ngang bộ ở Trung ương và chính quyền, ban ngành địa phương.
![Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tặng hoa và Bằng khen cho các cán bộ nghỉ hưu trước tuổi.](https://photo-baomoi.bmcdn.me/w500_r1/2025_02_16_113_51487552/793ff12cc2622b3c7273.jpg)
Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tặng hoa và Bằng khen cho các cán bộ nghỉ hưu trước tuổi.
Tại phiên thảo luận tổ ở kỳ họp bất thường thứ 9, Quốc hội khóa 15, Tổng Bí thư khẳng định tinh gọn bộ máy không đơn thuần là giải bài toán kinh tế, mà còn nhằm nâng cao hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả hoạt động. Do đó cần xác định đúng chức năng, nhiệm vụ của bộ máy nhà nước. "Về mô hình tổ chức, việc sắp xếp đã nhận được sự đồng tình của người dân. Vấn đề còn lại là cơ chế hoạt động và việc bố trí cán bộ. Cán bộ phải là người có tâm, có tầm, hết lòng vì dân, vì Đảng", Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Người dân mà Tổng Bí thư nhắc đến không phải chỉ là nhân dân nói chung mà còn có sự đồng tình của rất nhiều cán bộ, đảng viên thuộc diện tinh giản và tự nguyện tinh giản. Trao đổi với truyền thông, TS Đào Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) một trong những người tình nguyện viết đơn nghỉ hưu cho biết: "Tất cả chúng tôi đều vui vẻ và phấn khởi vì chúng tôi tự thấy đã góp một phần trách nhiệm nhỏ bé vào chủ trương chung của Đảng, Nhà nước. Dù có những người tiếp tục giữ chức vụ và có những người có thể được điều động bổ nhiệm một vị trí khác, nhưng chúng tôi đều hiểu rằng đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân".
Tại tỉnh Đắk Lắk, đã có 10 cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý gửi đơn xin tự nguyện nghỉ hưu trước tuổi, còn tại huyện Buôn Đôn con số này cũng là 10 cán bộ; tại huyện Cư Mgar là 14 cán bộ. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Phú Yên có 118 người xin nghỉ hưu trước tuổi và nghỉ thôi việc, trong đó có 114 cán bộ thuộc diện xin nghỉ hưu và 4 người nghỉ thôi việc. Trước nghỉ Tết Nguyên đán 2025, Sở NN&PTNT tỉnh Hà Tĩnh có 91 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động xin nghỉ hưu trước tuổi để thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy, hợp nhất với Sở Tài nguyên và Môi trường. Cũng tại Hà Tĩnh, 46 cán bộ, công chức, viên chức của huyện Thạch Hà đã làm đơn xin nghỉ hưu trước tuổi. Ở tỉnh Thanh Hóa, 27 công chức, viên chức, người lao động (6 công chức, 17 viên chức và 4 hợp đồng lao động) trực thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã tự nguyện viết đơn xin nghỉ hưu trước tuổi.
Công an tỉnh Nam Định mới đây cũng đã tổ chức Lễ công bố quyết định nghỉ công tác đối với Trưởng phòng Cảnh sát cơ động và Trưởng Công an huyện Ý Yên. Toàn ngành công an cũng đã tổ chức học tập, quán triệt để tiếp tục thực hiện một bước nữa trong tinh gọn bộ máy theo hướng bỏ công an cấp quận, huyện.
Trao đổi với báo chí, ông Trương Quang Hoài Nam, Phó Trưởng ban Đối ngoại Trung ương người vừa được chấp thuận cho nghỉ hưu từ 1/2 cho biết, ông nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của việc đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy lần này theo Nghị quyết 18-NQ/TW của Trung ương. Ông đã có đơn gửi lãnh đạo Ban Đối ngoại Trung ương đề nghị, trong quá trình xây dựng phương án sắp xếp lại tổ chức, nhân sự, đề nghị đưa ông vào diện sắp xếp nghỉ hưu trước tuổi theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ.
Những con số, những câu chuyện của người trong cuộc đã càng khẳng định, tinh gọn bộ máy không chỉ là một chủ trương đúng mà còn là một chủ trương kịp thời vào thời điểm này.
Có căn cứ khoa học và cơ sở thực tiễn
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, lý do phải tinh gọn vì hiện nay ngân sách quốc gia đang dành 70% chi nuôi bộ máy quá cồng kềnh. Muốn tăng cường tiềm lực quốc phòng an ninh bảo vệ Tổ quốc, xây dựng đường sá cơ sở hạ tầng trông cậy vào 30% thì không có cách nào khác phải tinh gọn.
Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng cho biết tại phiên thảo luận tổ kỳ họp bất thường lần thứ 9: Nghị quyết số 18 của Trung ương từ năm 2017, đề ra toàn bộ mục tiêu, nội dung, lộ trình rất rõ ràng, chính xác. Quá trình triển khai thực hiện nhất là trong hơn 2 tháng gần đây, đã tạo được sự đồng thuận, kế thừa kết quả đạt được trong thời gian qua.
Theo đánh giá của Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, cách làm cũng rất mới, phương pháp triển khai được thống nhất cao từ Trung ương xuống địa phương, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên, bộ máy từ Trung ương đến địa phương, nên đạt được kết quả như vậy. “Bước đi như vậy khẳng định quyết định của Trung ương là rất chính xác, dựa trên căn cứ khoa học, cơ sở thực tiễn, pháp lý và cơ sở chính trị”, ông Hưng nói. Tuy nhiên, “Bước đi vừa rồi mới là bước đi đầu tiên, nhiệm vụ còn rất nhiều trong năm nay và sau Đại hội Đảng”, ông Lê Minh Hưng khẳng định.
Với một số vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện, Trung ương xác định khó khăn đến đâu thì xem xét, tiếp tục phối hợp xử lý. Việc Quốc hội họp để tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, để sau khi thống nhất cơ cấu tổ chức bộ máy mới, vào hoạt động, đảm bảo hoạt động liên tục, hiệu quả hơn, chất lượng hơn, không bị gián đoạn công việc. “Đây là công việc trong chuỗi công việc chúng ta đang hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”, ông Lê Minh Hưng khẳng định.
Cũng theo ông Hưng, tinh gọn bộ máy không phải tràn lan, bên cạnh việc xử lý chính sách, địa phương phải lưu ý việc tinh giản đi kèm có cơ chế chính sách phù hợp, giữ chân cán bộ có năng lực, trình độ, có cống hiến. Cùng với đó phải làm tốt công tác tư tưởng, vận động, thuyết phục.
Sau khi có cơ cấu tổ chức bộ máy, Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ, Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Quốc hội phải tiến hành tổng rà soát, đánh giá để xem bộ máy mới vận hành thông suốt chưa. Đồng thời tổng rà soát biên chế từ Trung ương đến địa phương, gắn chức năng nhiệm vụ mới của các cơ quan, tổ chức, từ đó rà soát để có quyết định mới về biên chế, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương cho hay.
Những ngày qua, thông điệp của các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội đã cho thấy rõ quyết tâm chính trị của Đảng ta và của cả hệ thống chính trị trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy. Với quyết tâm này từ Trung ương tới địa phương và cả với những cá nhân thuộc diện tinh giản, chúng ta sẽ thực hiện tốt quá trình tinh gọn để dành nguồn lực cho đầu tư, phát triển kinh tế xã hội đất nước.
Nghị định 178/2024 về chính sách, chế độ đối với những người thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị có nhiều ưu đãi với người nghỉ hưu trước tuổi.
Theo đó, trường hợp có tuổi đời đủ 10 năm trở xuống so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường và đủ 5 năm trở xuống so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn và đủ thời gian đóng BHXH bắt buộc để nghỉ hưu thì được hưởng 3 chế độ sau:
Một là, được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm: - Trường hợp nghỉ trong thời hạn 12 tháng: Nếu có tuổi đời còn từ đủ 05 năm trở xuống đến tuổi nghỉ hưu, được hưởng trợ cấp bằng 01 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm; nếu có tuổi đời còn từ đủ 05 năm đến đủ 10 năm đến tuổi nghỉ hưu, được hưởng trợ cấp bằng 0,9 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với 60 tháng.
- Trường hợp nghỉ từ tháng thứ 13 trở đi thì được hưởng bằng 0,5 mức trợ cấp của trường hợp nghỉ trong 12 tháng nêu trên.
Hai là, được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi, gồm:
- Được hưởng lương hưu và không bị trừ tỷ lệ lương hưu.
- Được hưởng trợ cấp nghỉ hưu trước tuổi, gồm: Đối với người còn từ đủ 2 năm đến dưới 5 năm đến tuổi nghỉ hưu thì được trợ cấp bằng 5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ sớm; Đối với người còn từ đủ 5 năm đến đủ 10 năm đến tuổi nghỉ hưu thì được trợ cấp bằng 4 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ hưu sớm.
- Được hưởng trợ cấp theo thời gian công tác có trên 20 năm đóng bảo diểm xã hội bắt buộc.
Trường hợp có tuổi đời còn dưới 2 năm đến tuổi nghỉ hưu quy định và có đủ thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc để được hưởng lương hưu, thì được hưởng chế độ hưu trí theo quy định và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.