Tín dụng ưu đãi: Động lực cho lâm nghiệp
Những năm qua, công tác xã hội hóa trồng rừng trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong đó, nguồn vốn tín dụng ưu đãi của các ngân hàng đã góp phần quan trọng giúp người dân đầu tư phát triển lâm nghiệp.

Cán bộ Agribank Lộc Bình hướng dẫn người dân làm thủ tục vay vốn
Trung bình mỗi năm, toàn tỉnh đề ra kế hoạch trồng mới 9.000 ha rừng, trong đó, nguồn vốn của Nhà nước hỗ trợ trồng rừng chỉ đáp ứng khoảng 15 – 20%. Do đó, nguồn vốn tín dụng ưu đãi từ các ngân hàng trên địa bàn là rất cần thiết đối với người dân. Từ nguồn vốn vay, đặc biệt là vốn tín dụng ưu đãi tại Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Chi nhánh Lạng Sơn (Agribank Lạng Sơn) đã góp phần tiếp sức cho nhiều hộ dân phát triển kinh tế lâm nghiệp.
Đồng hành cùng người dân phát triển kinh tế rừng
Hiện nay, tổng diện tích đất có rừng ở Lạng Sơn là trên 540 nghìn héc - ta, tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 64%. Trung bình mỗi năm, toàn tỉnh trồng mới trên 9.000 ha rừng. Trên địa bàn tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất tập trung như: vùng trồng thông ở các huyện: Lộc Bình, Đình Lập và Cao Lộc; vùng trồng keo, bạch đàn tại các huyện: Chi Lăng, Hữu Lũng...; vùng trồng quế ở các huyện: Bình Gia, Bắc Sơn, Tràng Định… Để đạt được kết quả đó có một phần đóng góp quan trọng từ nguồn vốn vay ưu đãi của các ngân hàng trên địa bàn.
Ông Nguyễn Hồng Đức, Giám đốc Agribank Lạng Sơn cho biết: Bám sát định hướng phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, trong đó có phát triển lâm nghiệp, thời gian qua, Agribank Lạng Sơn đã chỉ đạo Agribank chi nhánh các huyện, thành phố, phòng giao dịch loại II tạo điều kiện tối đa để người dân trên địa bàn tiếp cận với nguồn vốn vay, phát triển lâm nghiệp. Để truyền tải vốn đến người dân, ngân hàng đã yêu cầu cán bộ tín dụng nâng cao ý thức, không ngại khó, không ngại khổ, trách nhiệm chủ động phối hợp cùng chính quyền các xã, cán bộ các phòng, ban liên quan của huyện, thành phố tổ chức thẩm định, tư vấn, hướng dẫn người dân về thủ tục vay vốn đúng quy định của pháp luật và ngân hàng. Nhờ sự chủ động đó, đến nay, dư nợ cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn tại chi nhánh đạt trên 8.636 tỷ đồng, trong đó, dư nợ cho vay theo mục đích trồng và chăm sóc rừng đạt trên 938 tỷ đồng.
Còn tại NHCSXH chi nhánh tỉnh, những năm qua, nguồn vốn chính sách đã giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác phát triển kinh tế rừng. Ông Phan Anh Thắng, Phó Giám đốc Chi nhánh NHCSXH tỉnh cho biết: Để nguồn vốn đến đúng đối tượng, chi nhánh đã phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác tuyên truyền đến hội viên, người dân về các chương trình cho vay của ngân hàng, đồng thời chỉ đạo Phòng Giao dịch NHCSXH các huyện phân công cán bộ tín dụng phụ trách địa bàn phối hợp với UBND các xã, thị trấn rà soát, lập danh sách hộ dân có diện tích đất rừng lớn, có tiềm năng nhưng thiếu vốn đầu tư để tuyên truyền, hướng dẫn các hộ vay vốn. Đến nay, người dân trên địa bàn tỉnh đang vay vốn tại NHCSXH để trồng, chăm sóc rừng với số tiền trên 2.800 tỷ đồng (chiếm 40% tổng dư nợ các chương trình cho vay của chi nhánh). Nguồn vốn cho vay đã góp phần giúp các hộ trồng, chăm sóc được trên 52.000 ha rừng.

Người dân xã Chí Minh, huyện Tràng Định chăm sóc rừng quế từ nguồn vốn tín dụng chính sách
Bên cạnh đó, các cấp, các ngành của tỉnh cũng đã quan tâm và có nhiều cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ về vốn vay giúp người dân phát triển sản xuất, trong đó có phát triển lâm nghiệp. Điển hình như Nghị quyết số 08 ngày 10/12/2019 của HĐND tỉnh về chính sách đặc thù khuyến khích đầu tư, phát triển hợp tác, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 – 2025 (Nghị quyết 08) và Nghị quyết số 15 ngày 17/7/2021 của HĐND tỉnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 08. Trong đó có một số quy định về hỗ trợ lãi suất tín dụng đối với dự án trồng cây lâm nghiệp lấy gỗ. Đến nay, dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất tín dụng theo Nghị quyết 08 đạt 493 tỷ đồng, với 1.340 dự án.
Để nguồn vốn cho vay phát huy hiệu quả, hằng năm, các ngân hàng đều phối hợp chặt chẽ với các tổ chức hội, đoàn thể, cấp ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, hướng dẫn hội viên và người dân có nhu cầu vay vốn lập hồ sơ, có phương án sử dụng vốn vay phù hợp. Ngoài ra, cán bộ tín dụng phụ trách địa bàn của các ngân hàng còn phối hợp tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn người dân có nhu cầu làm thủ tục vay vốn ngay tại các cuộc họp thôn, bản. Sau khi nguồn vốn được giải ngân, cán bộ ngân hàng tiếp tục phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã, tổ chức hội, đoàn thể hướng dẫn các hộ vay đầu tư vốn đúc mục đích, có hiệu quả, đồng thời thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc thu nợ, thu lãi đến hạn đối với hộ vay.
Vươn lên từ nguồn vốn tín dụng ưu đãi
Có thể thấy, nguồn vốn tín dụng ưu đãi của các ngân hàng đã giúp hàng nghìn hộ dân trên địa bàn tỉnh đầu tư trồng, chăm sóc rừng như: thông, quế, keo, bạch đàn…
Anh Trần Thế Đinh, thôn Quyết Thắng, xã Đoàn Kết, huyện Tràng Định là một trong những hộ tiêu biểu sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi để phát triển trồng rừng. Anh Đinh chia sẻ: Trước đây, điều kiện kinh tế gia đình tôi rất khó khăn, gia đình có diện tích đồi rừng rộng lớn nhưng thiếu vốn để trồng rừng. Năm 2022, tôi được cán bộ Hội Nông dân xã và cán bộ Phòng Giao dịch NHCSXH huyện hướng dẫn làm hồ sơ vay 100 triệu đồng để trồng và chăm sóc rừng quế. Với số vốn vay được, gia đình tôi trồng mới được 2 ha quế và mua phân bón, thuê người phát quang, dọn dẹp rừng quế đã trồng trước đó, nhờ vậy, diện tích quế của gia đình tôi phát triển tốt, đến nay, gia đình tôi có khoảng 10 ha quế. Bình quân mỗi năm, gia đình khai thác khoảng 2 ha, đem lại thu nhập trên 300 triệu đồng/năm.
Tương tự anh Đinh, những năm qua, với sự đồng hành của ngân hàng, nhiều hộ dân vùng sâu, vùng xa trên địa bàn huyện Đình Lập đã có vốn để đầu tư, khai thác hiệu quả diện tích đồi rừng của gia đình, vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Điển hình như gia đình ông Nông Văn Mậu, thôn Bản Mọi, xã Bính Xá. Dẫn chúng tôi thăm quan cánh rừng bạch đàn bạt ngàn, ông Mậu không giấu nổi niềm vui, ông chia sẻ: Năm 2014, gia đình tôi được Agribank Đình Lập cho vay trên 50 triệu đồng để chăm sóc 20 ha rừng thông. Đến năm 2020, khoảng 50% diện tích rừng bắt đầu cho thu hoạch nhựa. Trung bình mỗi năm, gia đình tôi thu hoạch từ 3 đến 4 tấn nhựa thông, đem lại thu nhập từ 100 đến 120 triệu đồng. Năm 2021, được cán bộ ngân hàng hỗ trợ, hướng dẫn, tôi đã lập hồ sơ vay 700 triệu đồng từ nguồn vốn vay theo Nghị quyết 08 của HĐND tỉnh để đầu từ trồng mới 9 ha bạch đàn. Đến nay rừng bạch đàn sinh trưởng và phát triển rất tốt, dự kiến đến cuối năm 2026 sẽ cho khai thác.
Không chỉ anh Đinh hay ông Mậu, thời gian qua, hàng nghìn người dân trên địa bàn tỉnh đã được tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi từ NHCSXH chi nhánh tỉnh và Agribank Lạng Sơn để phát triển kinh tế lâm nghiệp. Từ rừng, nhiều hộ đã vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng với thu nhập trung bình trên 200 triệu đồng/năm (có hộ thu nhập từ 300 đến hơn 500 triệu đồng/năm từ kinh tế đồi rừng).
Ông Nông Minh Trường, Phó Chủ tịch UBND xã Hồng Phong, huyện Bình Gia cho biết: Với diện tích đất lâm nghiệp trên 5.200 ha (chiếm trên 80% diện tích đất tự nhiên), xã Hồng Phong có nhiều lợi thế để phát triển kinh tế đồi rừng. Khai thác lợi thế đó, hằng năm, UBND xã phối hợp chặt chẽ với ngân hàng hướng dẫn bà con vay vốn ưu đãi để phát triển trồng rừng, đến nay, dư nợ cho vay tại Phòng Giao dịch NHCSXH huyện là trên 30 tỷ đồng, với 459 hộ vay. Nhờ có nguồn vốn tiếp sức, hiện nay, người dân trên địa bàn xã đã trồng được trên 1.100 ha rừng (chủ yếu là keo, mỡ, bạch đàn…), từ đó nhiều hộ có thu nhập khá giả, vươn lên làm giàu từ rừng.
Với sự quan tâm, hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền địa phương, sự đồng hành của các ngân hàng và sự chủ động tích cực từ người dân, hiệu quả kinh tế từ rừng đã và đang giúp nhiều người dân trên địa bàn tỉnh thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Đến hết năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn tỉnh còn 11,36%, giảm 1,18% so với năm 2023.
Một số quy định về hỗ trợ lãi suất tín dụng đối với dự án trồng cây lâm nghiệp theo Nghị quyết số 08/2019/NQ-HĐND ngày 10/12/2019 của HĐND tỉnh về chính sách đặc thù khuyến khích đầu tư, phát triển hợp tác, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2020 – 2025:
- Thời gian hỗ trợ lãi suất tính từ ngày bắt đầu giải ngân vốn vay theo hợp đồng tín dụng với ngân hàng, đồng thời căn cứ vào thời hạn hợp đồng tín dụng giữa khách hàng và ngân hàng nhưng tối đa không quá 7 năm đối với dự án trồng cây lâm nghiệp kinh doanh lấy gỗ nguyên liệu; không quá 12 năm đối với dự án trồng cây gỗ lớn.
- Hạn mức vay vốn được hỗ trợ lãi suất: Tối đa không quá 70% tổng mức đầu tư của dự án.
- Dự án có hạn mức vốn vay ngân hàng từ 200 triệu đồng trở lên.
- Sử dụng vốn đúng mục đích và trả nợ gốc, lãi theo đúng thỏa thuận với tổ chức tín dụng.
- Dự án đề nghị được hỗ trợ là dự án chưa được hỗ trợ lãi suất từ các chính sách khác.