Thương vụ sáp nhập 60 tỷ USD giữa Nissan và Honda đổ vỡ

Một thương vụ sáp nhập trị giá 60 tỷ USD giữa Nissan và Honda – hai biểu tượng của ngành ô tô Nhật Bản – đã chính thức đổ vỡ sau nhiều tháng đàm phán. Nếu thành công, đây có thể là cú hích thay đổi hoàn toàn cục diện ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu, giúp hai thương hiệu này cạnh tranh mạnh mẽ hơn với các đối thủ từ Mỹ, châu Âu và đặc biệt là Trung Quốc.

Tuy nhiên, những bất đồng trong chiến lược, văn hóa doanh nghiệp và tương lai của xe điện đã khiến kế hoạch đầy tham vọng này sụp đổ.

Tham vọng và những kỳ vọng lớn

Honda và Nissan từng kỳ vọng rằng thương vụ sáp nhập này sẽ giúp họ hợp lực để đối phó với những thách thức ngày càng lớn trong ngành ô tô.

Sự bùng nổ của xe điện, áp lực từ các quy định môi trường nghiêm ngặt, cùng với sự trỗi dậy của các nhà sản xuất Trung Quốc như BYD đã khiến các hãng xe Nhật Bản phải suy nghĩ lại về chiến lược dài hạn.

Đại diện bên Nissan

Nissan, với thế mạnh về công nghệ điện khí hóa nhờ di sản từ mẫu Leaf, muốn tận dụng năng lực sản xuất của Honda để mở rộng quy mô. Trong khi đó, Honda – vốn có sức mạnh trong mảng xe hybrid và động cơ đốt trong – cũng đang tìm cách tăng tốc phát triển xe điện nhưng gặp không ít khó khăn về chuỗi cung ứng và công nghệ pin.

Nếu hợp tác thành công, cả hai có thể chia sẻ nền tảng xe điện, giảm chi phí sản xuất và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi.

Nguyên nhân khiến thương vụ đổ vỡ

Khác biệt trong chiến lược phát triển

Một trong những nguyên nhân chính khiến thương vụ sáp nhập không thành là sự khác biệt trong chiến lược phát triển xe điện của hai công ty. Nissan đang đặt cược lớn vào xe thuần điện (EV) và muốn mở rộng nhanh chóng danh mục sản phẩm để cạnh tranh với Tesla và các hãng xe Trung Quốc.

Trong khi đó, Honda vẫn giữ chiến lược thận trọng, tập trung vào xe hybrid như một bước đệm trước khi chuyển hẳn sang xe điện.

Văn hóa doanh nghiệp khác biệt

Nissan và Honda có cách vận hành rất khác nhau. Honda là một công ty mang tư duy độc lập, luôn tự phát triển công nghệ của riêng mình thay vì phụ thuộc vào đối tác.

Đại diện hãng xe Honda

Ngược lại, Nissan có kinh nghiệm hợp tác với Renault trong liên minh ô tô toàn cầu, nhưng chính sự hợp tác này cũng từng gây ra nhiều mâu thuẫn nội bộ. Khi hai công ty ngồi vào bàn đàm phán, họ không tìm được tiếng nói chung về cách thức quản lý và điều hành liên doanh mới.

Áp lực từ Chính phủ và cổ đông

Thương vụ sáp nhập này nhận được sự quan tâm lớn từ chính phủ Nhật Bản, vì đây có thể là một bước đi quan trọng để giữ vững vị thế của ngành ô tô nước này trước sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Tuy nhiên, các cổ đông của cả Nissan và Honda lại tỏ ra lo ngại về tính khả thi của việc sáp nhập. Họ e ngại rằng sự kết hợp này có thể dẫn đến những rắc rối trong quản lý, xung đột nội bộ và làm suy yếu bản sắc thương hiệu.

Tương lai nào cho Nissan và Honda?

Dù thương vụ sáp nhập không thành, cả Nissan và Honda đều không có ý định chậm lại trong cuộc đua xe điện. Nissan dự kiến sẽ ra mắt nhiều mẫu EV mới trong những năm tới, tận dụng nền tảng CMF-EV mà hãng đã phát triển chung với Renault.

Dù thương vụ không thành, cả Nissan và Honda đều không có ý định chậm lại trong cuộc đua xe điện

Trong khi đó, Honda đang hợp tác với GM để sản xuất xe điện giá rẻ, đồng thời đầu tư mạnh vào công nghệ pin thể rắn nhằm tạo lợi thế cạnh tranh trong tương lai.

Vụ đổ vỡ này có thể là một bước lùi, nhưng cũng là cơ hội để cả hai hãng xe Nhật Bản định hình lại chiến lược của mình. Trong bối cảnh ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, Honda và Nissan sẽ cần phải tìm ra hướng đi phù hợp nếu không muốn bị tụt lại phía sau.

Thương vụ sáp nhập trị giá 60 tỷ USD giữa Nissan và Honda có thể đã không thành hiện thực, nhưng câu hỏi về tương lai của hai ông lớn này vẫn còn đó. Liệu họ sẽ tìm kiếm những đối tác khác hay tiếp tục phát triển độc lập?

Theo biên bản ghi nhớ vào tháng 12 của họ, nếu cả hai công ty đồng ý chấm dứt các cuộc thảo luận, không bên nào phải chịu khoản phí chia tay là 100 tỷ yên (khoảng 650 triệu USD).

Nguyễn Kim Nhâm