Thắp lửa tri thức - Viết tiếp hành trình văn hóa đọc

Không dừng lại ở việc phát hành sách, họ đã chủ động làm mới cách tiếp cận, mang lại trải nghiệm đọc gần gũi, hấp dẫn và đầy nhân văn.

Sự chuyển mình mạnh mẽ này không chỉ khơi gợi tình yêu sách trong cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, mà còn đánh dấu một bước ngoặt trong hành trình phục hồi và phát triển văn hóa đọc nước nhà.

Mỗi trang sách giờ đây được lật giở bằng tay và được cảm nhận bằng trái tim - như một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của xã hội hiện đại. Đam mê đọc sách đã trở thành một phong trào văn hóa được lan tỏa mạnh mẽ, nuôi dưỡng tri thức, khơi mở khát vọng và truyền cảm hứng sống đẹp.

Nhiều chương trình ra mắt sách, giao lưu kết nối tác giả, độc giả được tổ chức. Ảnh: ITN

Mang sách đến gần hơn với độc giả qua các hình thức sáng tạo

Thay vì thụ động chờ đợi độc giả tìm đến, các NXB đang chủ động “mang sách đến gần hơn với độc giả” thông qua nhiều hình thức sáng tạo.

Cuối tuần qua, NXB Quân đội nhân dân đã tổ chức tọa đàm, giao lưu tác giả, tác phẩm giới thiệu 2 tác phẩm Mưa đỏ của nhà văn Chu Lai và Trong cơn gió lốc của nhà văn Khuất Quang Thụy tại Thư viện Quốc gia Việt Nam.

Cùng với đó, NXB Kim Đồng phối hợp cùng Dự án “Sách nhà mình” tổ chức buổi giao lưu ra mắt bộ sách Vang danh nghề cổ - Khám phá những làng nghề thủ công truyền thống của Việt Nam tại Phố sách Hà Nội, đồng thời tổ chức các trò chơi tương tác vui nhộn, giúp các em nhỏ khám phá thêm kiến thức về những nghề truyền thống được giới thiệu trong cuốn sách…

Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mới đây, Alpha Books tổ chức chương trình ra mắt sách Từ sông Bến Hải đến Dinh Độc Lập - cuốn hồi ký chiến trường của Thiếu tướng Hoàng Đan, vị tướng tài ba của Quân đội Nhân dân Việt Nam, với những câu chuyện thực tiễn được ghi lại trong các trận đánh từ Quảng Trị 1972 đến Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975…

Nhiều chương trình giao lưu, ra mắt cũng thường xuyên được các đơn vị như NXB Phụ nữ, Omega Plus, Nhã Nam… tổ chức, thu hút đông đảo khán giả, đặc biệt là các bạn trẻ đến với sách.

Có thể thấy, trong kỷ nguyên số hóa, khi sự cạnh tranh từ các loại hình giải trí và tiếp nhận thông tin ngày càng gay gắt, các đơn vị xuất bản không còn bó hẹp trong vai trò truyền thống là in ấn và phát hành đơn thuần, họ đang có sự chuyển mình mạnh mẽ, chủ động kiến tạo những không gian giao lưu, giới thiệu và quảng bá sách đa dạng và hấp dẫn, thổi một luồng gió mới vào văn hóa đọc, khẳng định vị thế quan trọng trong đời sống tinh thần của cộng đồng.

Tổ chức chương trình “Góc đọc cuối tuần” định kỳ trong khoảng một năm trở lại đây, NXB Kim Đồng đã trở thành không gian cho các em nhỏ khám phá nhiều cuốn sách thú vị và giao lưu với các tác giả.

Bà Vũ Thị Quỳnh Liên, Phó Giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB bày tỏ: “Công tác biên tập và xuất bản sách chất lượng được xem như phần nền, tuy nhiên, quan trọng hơn là việc lan tỏa những giá trị tốt đẹp từ sách, vun đắp thói quen đọc sách, khơi gợi, nuôi dưỡng tình yêu đối với tri thức và văn hóa đọc trong tâm hồn các em ngay từ khi còn nhỏ”.

Tạo trải nghiệm đa giác quan, thu hút giới trẻ

Không còn gói gọn trong những buổi ra mắt đơn điệu, các sự kiện giới thiệu sách ngày nay đang được “lột xác” trở thành những sân khấu văn hóa sống động, hấp dẫn và đa giác quan.

Nơi đó, độc giả không chỉ lắng nghe mà còn được cảm nhận - được hòa mình vào không gian giao lưu với tác giả, khám phá những câu chuyện hậu trường thú vị và trực tiếp tương tác qua những hoạt động nghệ thuật, trò chơi, trải nghiệm thị giác - thính giác - xúc giác sinh động.

Đại diện NXB Tổng hợp TP.HCM cho biết, đơn vị đang đẩy mạnh hợp tác với tác giả để tổ chức những buổi giới thiệu sách chuyên đề, giúp tác phẩm đến đúng đối tượng, đúng thời điểm.

Như cuốn Chân dung anh hùng Lý Tự Trọng qua những tư liệu lịch sử đã được tái bản đến lần thứ 5 sau chuỗi hoạt động tưởng niệm 100 năm ngày sinh của anh (10.2025), trở thành món quà ý nghĩa cho đoàn viên, thanh niên cả nước.

Hay tự truyện Đi qua trăm năm của cụ Nguyễn Đình Tư cũng tạo tiếng vang lớn nhờ chính câu chuyện đời thực đầy cảm hứng của tác giả bước sang tuổi 105.

Không dừng lại ở những buổi giao lưu truyền thống, các NXB còn đang “số hóa” hành trình sách qua việc đầu tư vào nền tảng truyền thông đa phương tiện.

Từ website, mạng xã hội, đến podcast, video review, mỗi cuốn sách được “kể lại” bằng muôn hình vạn trạng cách tiếp cận hiện đại, lan tỏa hiệu quả đến đông đảo độc giả trẻ.

Chẳng hạn, Thái Hà Books đã tạo dấu ấn với chuỗi chương trình trực tuyến “Reading Book Together”, hay diễn đàn định kỳ “Khuyến đọc - Hành trình lan tỏa văn hóa đọc” - nơi hàng ngàn bạn trẻ cùng nhau cảm nhận, thảo luận và truyền cảm hứng đọc sách mỗi ngày.

Sự chủ động kiến tạo không gian trải nghiệm và truyền thông sách theo hướng mới không chỉ giúp ngành Xuất bản tăng trưởng doanh thu, mà còn có ý nghĩa xã hội sâu rộng: Khơi dậy đam mê đọc sách, hình thành thói quen tiếp cận tri thức bền vững, đặc biệt trong bối cảnh văn hóa nghe nhìn đang lấn át.

Khi sách đã trở thành một hành trình cảm xúc - giới trẻ sẽ tìm thấy niềm vui mới trong mỗi trang giấy, và từ đó, văn hóa đọc có thể hồi sinh mạnh mẽ trong cộng đồng.

Hơn cả một ngành công nghiệp, xuất bản sách đang từng bước trở thành một sức mạnh mềm - góp phần xây dựng xã hội văn minh, sáng tạo và phát triển bền vững trong thời đại hội nhập.

THANH NGỌC