Tàu ngầm Astute của Anh: 'Bóng ma' tàng hình tối tân thế giới dưới lòng đại dương

Tàu ngầm HMS Astute của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh: Bộ Quốc phòng Anh

Trong bối cảnh chiến tranh hải quân hiện đại, nơi khả năng tàng hình quyết định sự thành bại, tàu ngầm lớp Astute của Hải quân Hoàng gia Anh nổi lên như một biểu tượng của khả năng tàng hình và uy lực chết người. Theo trang tin quân sự Armyrecognition.com (Bỉ) ngày 20/5, được công nhận rộng rãi là một trong những tàu ngầm tấn công tàng hình nhất thế giới, Astute là kết quả của nhiều thập kỷ cải tiến công nghệ nhằm tạo ra một hệ thống có khả năng hoạt động âm thầm và vô hình dưới lòng đại dương.

Kỹ thuật tàng hình vượt trội

Khả năng tàng hình của tàu ngầm Astute được tạo nên bởi một loạt các cải tiến đột phá. "Trái tim" của tàu là lò phản ứng hạt nhân Rolls-Royce PWR2, mang lại tầm hoạt động gần như không giới hạn và khả năng lặn dưới biển tới 90 ngày, chỉ bị giới hạn bởi nguồn cung cấp thực phẩm và sức bền của thủy thủ đoàn.

Điểm mấu chốt trong khả năng tàng hình của Astute nằm ở hệ thống đẩy turbo-điện tiên tiến. Lò phản ứng cung cấp năng lượng cho hệ thống đẩy tuabin-điện, trong đó năng lượng hạt nhân được chuyển thành điện để vận hành động cơ điện, động cơ này điều khiển hệ thống đẩy "pump-jet" (hệ thống hàng hải tạo ra một dòng nước phụt mạnh để đẩy tàu) của tàu ngầm. Thiết kế này loại bỏ liên kết cơ học trực tiếp giữa lò phản ứng và trục đẩy, giúp giảm đáng kể tiếng ồn do các thành phần chuyển động tạo ra. Hệ thống "pump-jet" còn giảm tiếng ồn hơn nữa bằng cách tránh hiện tượng tạo bọt (cavitation), hiện tượng hình thành bong bóng thường do chuyển động của chân vịt trong nước. Cấu hình này cho phép tàu Astute di chuyển ổn định ngay cả ở tốc độ cao.

Khả năng tàng hình của tàu ngầm lớp Astute được tăng cường đáng kể bởi hơn 39.000 tấm cách âm phủ lên thân tàu. Những tấm này được làm từ vật liệu đàn hồi chứa đầy các túi khí siêu nhỏ, được thiết kế đặc biệt để hấp thụ các sóng sonar từ bên ngoài truyền đến. Chúng vừa làm giảm hiệu quả của các tín hiệu sonar chủ động nhắm vào tàu ngầm, vừa hấp thụ các rung động và âm thanh phát ra từ bên trong tàu, ngăn không cho chúng truyền vào vùng nước xung quanh. Không giống như các thiết kế tàu ngầm trước đây thường bị bong các tấm cách âm khi hoạt động, tàu lớp Astute được thiết kế từ vật liệu và chất kết dính cải tiến, đảm bảo các tấm này luôn bám chắc, ngay cả dưới áp suất cực lớn ở độ sâu dưới đáy biển.

Bên trong tàu, các hệ thống được thiết kế tỉ mỉ để duy trì sự tĩnh lặng. Tất cả các máy móc hạng nặng đều được lắp đặt trên các bệ giảm chấn để ngăn ngừa cộng hưởng cơ học. Đường ống, ống dẫn và phụ kiện được cách âm, giảm thiểu việc truyền tiếng ồn. Thậm chí các hoạt động của thủy thủ đoàn cũng được quản lý để tuân thủ quy định nghiêm ngặt về tiếng ồn, đặc biệt là trong các nhiệm vụ nhạy cảm. Những nỗ lực kết hợp này góp phần tạo ra một đặc điểm là giảm âm thanh tối thiểu đến mức Astute được coi là yên tĩnh hơn tiếng ồn nền tự nhiên của biển trong một số điều kiện nhất định.

Astute cũng bao gồm các hệ thống dự phòng mạnh mẽ để đảm bảo tiếp tục tàng hình ngay cả khi hỏng hóc cơ học hoặc trong các tình huống khác. Máy phát điện diesel được lắp đặt và có thể được kích hoạt khi tàu ngầm nổi lên mặt nước hoặc ở độ sâu kính tiềm vọng (8 - 10 m). Những máy phát điện này cung cấp năng lượng cho Động cơ đẩy khẩn cấp (EPM), cho phép tàu ngầm thực hiện các "chuyển động âm thầm" ở tốc độ thấp khi lò phản ứng không hoạt động. Hệ thống này thường được sử dụng trong quá trình di chuyển tại cảng, chẳng hạn như khi di chuyển giữa Căn cứ Hải quân Faslane và cơ sở vũ khí Coulport.

Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nếu hệ thống đẩy chính gặp sự cố, tàu ngầm được trang bị một Động cơ đẩy phụ (SPM), còn được gọi bằng biệt danh “máy đánh trứng.” Đây là một động cơ đẩy chạy bằng điện có thể triển khai từ phía sau tàu và dùng để điều hướng ở tốc độ thấp. Động cơ này cũng có thể xoay được, cho phép điều khiển hướng đi và hỗ trợ tàu di chuyển trong những khu vực chật hẹp như cảng biển.

Hỏa lực mạnh

Về hỏa lực, tàu ngầm lớp Astute đánh dấu một sự nâng cấp đáng kể so với các tàu ngầm Anh trước đây. Nó được trang bị sáu ống phóng 533mm và có khả năng lưu trữ bên trong cho tối đa 38 ngư lôi, một cải tiến đáng chú ý so với lớp Trafalgar (5 ống phóng và 30 ngư lôi). Astute có thể được trang bị ngư lôi hạng nặng Spearfish Mod 1 mới nhất và Tên lửa tấn công trên bộ Tomahawk (TLAM).

Ngư lôi Spearfish Mod 1 với hệ thống dẫn đường bằng sợi quang, đầu đạn tiên tiến và hệ thống đẩy được tăng cường, giúp tăng cả tầm bắn và khả năng tấn công bí mật, chính xác. Những vũ khí này mang lại cho lớp Astute khả năng tác chiến chống tàu ngầm và chống tàu mặt nước đáng gờm, cũng như khả năng tấn công các mục tiêu chiến lược trên bộ mà không để lộ vị trí.

Tàu ngầm trên cũng được trang bị bộ sonar Thales 2076, được coi là một trong những bộ sonar tiên tiến nhất thế giới. Hệ thống này cung cấp phạm vi phủ sóng 360 độ và khả năng phát hiện tầm xa, có thể xác định các mối đe dọa vượt xa phạm vi mà bản thân tàu Astute có thể bị phát hiện. Tích hợp với hệ thống chỉ huy và kiểm soát tinh vi, lớp Astute có thể nhanh chóng đánh giá các mối đe dọa và triển khai vũ khí trong các môi trường phức tạp mà không ảnh hưởng đến vị trí.

Với chiều dài khoảng 97 mét và lượng giãn nước khoảng 7.400 tấn khi lặn, tàu lớp Astute có tốc độ khi lặn trên 55 km/giờ và thủy thủ đoàn khoảng 98 người. Kết cấu của tàu kết hợp thép cường độ cao và vật liệu composite hiện đại, được thiết kế để chịu được áp suất cực lớn ở độ sâu lớn, đồng thời duy trì khả năng tàng hình và sống sót.

Như vậy, tàu ngầm lớp Astute của Hải quân Hoàng gia Anh không chỉ là một chiếc tàu ngầm đơn thuần, mà còn là một công cụ chiến lược có ảnh hưởng thầm lặng, được thiết kế cho các cuộc tuần tra dài ngày ở vùng biển phức tạp. Sự kết hợp giữa công nghệ không phản xạ, hệ thống đẩy siêu êm, hệ thống vũ khí và sonar mạnh mẽ, cùng khả năng dự phòng rộng rãi khiến nó trở thành một trong những tàu ngầm tấn công hiệu quả và khó bị phát hiện nhất từng được sản xuất.

Công Thuận/Báo Tin tức và Dân tộc