Sự chênh lệch giữa thu nhập thực tế và giá nhà ở tại Hà Nội

Để sở hữu một ngôi nhà có mức giá trung bình tại Hà Nội, người dân cần có mức thu nhập cao hơn từ 2,3-10 lần so với thu nhập trung bình của hộ gia đình tại Thủ đô. (Ảnh ĐĂNG ANH)

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân tháng của người lao động tại Hà Nội trong quý III năm 2024 đạt 10,7 triệu đồng/tháng. Giả định, một hộ gia đình có bốn người, trong đó, hai người trong độ tuổi lao động, sẽ có tổng thu nhập hộ gia đình khoảng 21,4 triệu đồng/tháng.

Mức giá sơ cấp căn hộ trung bình trong năm 2024 ở mức 70 triệu đồng/m2 (các dự án mở bán mới đều có giá từ 60 triệu đồng/m2). Do đó, người mua cần có mức thu nhập tối thiểu dao động từ 45-210 triệu đồng/tháng, tùy từng khu vực. Sự chênh lệch đáng kể giữa thu nhập trung bình thực tế và giá nhà, khiến việc sở hữu nhà ở tại Hà Nội trở nên khó khăn hơn không chỉ với những hộ gia đình có mức thu nhập trung bình, mà cả với hộ gia đình có thu nhập khá.

Tại các quận trung tâm Hà Nội như Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Tây Hồ, khoảng cách giữa mức lương tối thiểu hằng năm để trả tiền vay và thu nhập thực tế của hộ gia đình trung bình đang ngày càng gia tăng. Trong khi đó, các quận Hà Đông, Bắc Từ Liêm hay Long Biên có mức giá dễ tiếp cận hơn, nhưng cũng chỉ phù hợp với cá nhân, hộ gia đình có thu nhập từ 40-60 triệu đồng/tháng.

Giả định, người mua có thể vay ngân hàng 70% giá trị căn nhà, với lãi suất trung bình 8%/năm, trong 20 năm và tổng số tiền trả góp hằng tháng không vượt quá 40% tổng thu nhập, thì thu nhập tối thiểu cần có để mua một ngôi nhà có giá trung bình ở các quận: Hà Đông, Long Biên, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Gia Lâm cao hơn khoảng hai tới ba lần so với thu nhập hộ gia đình trung bình của người lao động Hà Nội.

Tại các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa hay Tây Hồ, thu nhập tối thiểu của người mua cần có đều ở mức hơn 1 tỷ đồng/năm, tương đương với mức chênh lệch trong khoảng 3,7-8 lần. Tại các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, mức chênh lệch là 3-3,5 lần.

Khảo sát thực tế cho thấy, các hộ gia đình có thu nhập điển hình có khả năng mua được nhà ở tại các quận Hà Đông, Long Biên, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Gia Lâm, với điều kiện họ chấp nhận chi nhiều hơn 40% tổng thu nhập cho khoản trả góp hằng tháng.

Khuyến nghị mà VARS đưa ra đối với các cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu sở hữu nhà đó là tìm kiếm cơ hội tại khu vực có chi phí thấp hơn. Với mức lãi suất tốt như hiện nay, hộ gia đình có mức thu nhập điển hình hoặc cá nhân có mức thu nhập tương đương, đã tích lũy khoản tiền ít nhất bằng 30% giá trị căn hộ vẫn có thể lựa chọn phương án vay mua nhà. Tuy nhiên, người mua nhà cần chấp nhận dịch chuyển ra các khu vực có giá thấp hơn như các quận xa trung tâm hay các đô thị vệ tinh quanh Hà Nội.

VARS cho rằng, cùng với việc quan tâm, chú trọng đầu tư, phát triển mạng lưới giao thông đồng bộ, việc di chuyển giữa các khu vực sẽ ngày càng trở nên thuận lợi hơn, với thời gian di chuyển ngắn hơn. Điều này tạo điều kiện cho người dân mạnh dạn lựa chọn mua nhà ở tại các khu vực xa trung tâm. Tuy nhiên, với các dự án nhà ở xa trung tâm, chủ đầu tư cần đưa ra mức giá hợp lý, phù hợp nhu cầu và khả năng chi trả của người dân, từ đó tạo cơ hội sở hữu nhà cho nhiều đối tượng.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, mặc dù nhu cầu về nhà ở tại các thành phố lớn, nhất là tại Hà Nội rất cao, song nếu chủ đầu tư không điều chỉnh nguồn cung để trở nên “vừa túi tiền” người mua hơn, thị trường nhà ở sẽ gặp nhiều khó khăn. Bởi lẽ, trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt với nhiều thách thức, nguy cơ chiến tranh thương mại, nhiều người lo ngại về khả năng tăng trưởng thu nhập. Đồng thời, sự thay đổi trong lối sống của người trẻ cũng là vấn đề cần quan tâm. Tương tự giới trẻ của một số quốc gia châu Á như Hàn Quốc, giới trẻ Việt Nam cũng ưu tiên chất lượng cuộc sống, cân bằng giữa công việc và sự hưởng thụ hơn là gánh nặng tài chính để sở hữu nhà ở.

Đăng Quang