Sôi động M&A công ty chứng khoán, quản lý quỹ

MSB đã thông qua kế hoạch mua chi phối công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ

Hé lộ hàng loạt thương vụ

Mùa đại hội cổ đông thường niên 2025 dần khép lại, với một trong những điểm nhấn đáng chú ý là nhiều ngân hàng lên kế hoạch sở hữu công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ.

Cụ thể, đại hội cổ đông thường niên Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) đã thông qua tờ trình của Hội đồng quản trị về phương án mua công ty chứng khoán. Theo đó, Sacombank sẽ góp vốn/mua cổ phần công ty chứng khoán, với tỷ lệ sở hữu trên 50%, tổng giá trị đầu tư tối đa 1.500 tỷ đồng. Công ty chứng khoán mục tiêu của Sacombank phải đáp ứng các tiêu chuẩn cơ bản như: báo cáo tài chính rõ ràng, minh bạch, đánh giá được rõ ràng chất lượng tài sản; đầy đủ các nghiệp vụ cung ứng cho nhà đầu tư; quy mô vốn phù hợp; hệ thống vận hành ổn định, có khả năng kết nối với các đối tác. Ngân hàng cũng ưu tiên công ty chứng khoán đang niêm yết.

Lãnh đạo Sacombank đánh giá, hoạt động ngân hàng đầu tư đang là xu thế tạo ra nguồn thu nhập lớn cho hệ thống ngân hàng toàn cầu và Việt Nam. Một số ngân hàng đã và đang triển khai hoạt động này hiệu quả, thông qua việc sở hữu các công ty chứng khoán. Do đó, việc góp vốn, mua cổ phần công ty chứng khoán sẽ giúp gia tăng nguồn thu dịch vụ và năng lực cạnh tranh cho Sacombank.

Hiện nhà băng này đang nắm giữ 14% cổ phần của Công ty Chứng khoán SBS. Từng là công ty mẹ nhưng đến năm 2011, Sacombank dần thoái vốn khỏi SBS, thậm chí có ý định bán toàn bộ vốn khỏi công ty chứng khoán này để cơ cấu lại các khoản đầu tư không hiệu quả. Đến nay, Sacombank lại có ý định sở hữu chi phối một công ty chứng khoán.

Tuy nhiên, lãnh đạo Sacombank khẳng định trước cổ đông, Ngân hàng sẽ lựa chọn một công ty chứng khoán mới, chứ không mua lại vốn của SBS. Danh tính của công ty này vẫn chưa được tiết lộ.

Đại hội cổ đông thường niên 2025 của Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng hải Việt Nam (MSB) cũng đã thông qua việc góp vốn, mua cổ phần của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, để công ty đó trở thành công ty con của MSB. Thời gian thực hiện thương vụ là trong năm 2025, phù hợp với tình hình thực tế và sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Ông Nguyễn Hoàng Linh, Tổng giám đốc MSB cho biết, Ngân hàng mong muốn tiếp cận với các công ty có tình hình tài chính lành mạnh, quy mô vốn điều lệ từ 300 - 500 tỷ đồng, sau đó Ngân hàng sẽ có lộ trình tăng vốn và hỗ trợ cho mảng hoạt động quản lý tài sản của MSB.

Kế hoạch mua công ty chứng khoán cũng được nhắc lại tại đại hội cổ đông thường niên năm nay của SeABank. Kế hoạch của SeABank cụ thể hơn khi mục tiêu hướng đến là mua 100% vốn Công ty Chứng khoán ASEAN. Trên thực tế, kế hoạch này đã được thông qua trong năm 2024 nhưng chưa triển khai do thị trường chứng khoán chưa thuận lợi.

Ở nhóm công ty chứng khoán, một số kế hoạch M&A cũng được hé mở.

Tại đại hội cổ đông thường niên 2025, cổ đông Công ty Chứng khoán DNSE đã thông qua kế hoạch mở rộng hệ sinh thái tài chính với việc đầu tư vào công ty quản lý quỹ và triển khai giao dịch chứng quyền. Trong khi đó, Công ty cổ phần Chứng khoán Thành Công (TCI) lại dự tính chuyển nhượng 100% vốn góp tại Công ty TNHH Quản lý quỹ Thành Công (TCAM) cho công ty mẹ là Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Sài Gòn 3 Group.

Đích ngắm của các nhà băng

Xu hướng các ngân hàng tìm cách sở hữu công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đã diễn ra trong vài năm gần đây, với chiến lược mở rộng quy mô hoạt động, hoàn thiện hệ sinh thái tài chính của các nhà băng.

Đáng chú ý, năm 2025, triển vọng thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi trở thành động lực hấp dẫn thúc đẩy dòng tiền mua bán cổ phần tại các công ty chứng khoán gia tăng. Các ngân hàng có ý định M&A công ty chứng khoán năm nay đều đánh giá thị trường tích cực dựa trên kỳ vọng nâng hạng thị trường.

Đồng thời, sau nhiều năm thâu tóm, phần lớn các nhà băng đều đã có trong tay cổ phần chi phối tại các công ty chứng khoán, thông qua đó thực hiện các nghiệp vụ ngân hàng đầu tư. Các ngân hàng lớn cũng đã thành công với mô hình này càng kích thích thêm nhóm nhà băng chưa sở hữu công ty chứng khoán gia tăng tốc độ cạnh tranh.

Mục tiêu nhắm đến của các ngân hàng là các công ty chứng khoán vốn nhỏ, thị phần thấp và dễ thâu tóm. Thị trường đã và đang chứng kiến những công ty chứng khoán nhỏ sau khi về tay ngân hàng, đón nhận dòng tiền mới đã tăng vốn liên tục và ghi dấu ấn trên thị trường. Hiện nay, nhiều công ty chứng khoán đã có bệ đỡ lớn từ phía các ngân hàng như TCBS, VPBankS, SHS, MBS, ACBS, VCBS…

Chia sẻ về định hướng của mình, lãnh đạo MSB cho biết, thị trường chứng khoán đang tiếp tục khẳng định vai trò kênh dẫn vốn hiệu quả cho nền kinh tế. Trong các năm tới, thị trường này được kỳ vọng phát triển cả về chất và về lượng với nhiều yếu tố hỗ trợ, mục tiêu vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 120% GDP vào năm 2030. Đặc biệt, thị trường chứng khoán hướng đến mục tiêu nâng hạng thị trường từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi vào năm 2025, dự báo sẽ thu hút khoảng 25 tỷ USD đầu tư gián tiếp nước ngoài mỗi năm vào Việt Nam.

Trước xu hướng này, MSB xác định lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng đầu tư là một trong những trọng tâm phát triển trong tương lai. Việc đầu tư vào công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ có thể giúp MSB tạo ra một mô hình tài chính toàn diện, tương tự các ngân hàng lớn đã thành công với mô hình này như Vietcombank, MB. Cụ thể hơn, mục tiêu mà MSB nhắm đến là phát triển mảng thu phí khách hàng cá nhân, phát triển lĩnh vực quản lý tài sản cho khách hàng.

MSB cho biết, việc sở hữu một công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ sẽ giúp Ngân hàng dễ dàng tiếp cận và cung cấp dịch vụ đầu tư chứng khoán, mở rộng sang lĩnh vực quản lý tài sản cao cấp (Wealth Management), phục vụ khách hàng muốn đầu tư chuyên nghiệp lớn, cung cấp nhiều sản phẩm để đa dạng hóa lựa chọn đầu tư.

Trên thực tế, lĩnh vực Wealth Management đang dần phát triển ở Việt Nam, với dự báo quy mô thị trường ngày càng mở rộng. Theo ước tính của chuyên gia McKinsey, thị trường quản lý gia sản của Việt Nam sẽ đạt quy mô 600 tỷ USD vào năm 2027. Thị trường này mở ra cơ hội rộng lớn với những hệ sinh thái tài chính hoàn thiện nhằm đa dạng hóa hiệu quả dòng tiền cho khách hàng, trao đổi sản phẩm trong hệ sinh thái từ trái phiếu, cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, bảo hiểm… Đây là lý do khiến các ngân hàng ngày càng quan tâm hơn đến việc sở hữu trọn vẹn hệ sinh thái bằng việc sở hữu công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ.

Lam Phong