Sản xuất nông nghiệp thích ứng với hàng rào kỹ thuật thương mại

Cảnh báo vi phạm về an toàn thực phẩm

Ông Đoàn Ngọc Có-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT-cho biết: Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và PTNT nhận được các cảnh báo về việc nông sản của một số doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh xuất khẩu đi một số thị trường như Nga, Đài Loan vi phạm quy định về an toàn thực phẩm.

Cụ thể: sản phẩm cà phê nhân xanh phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật Cypermethrin; sản phẩm chuối phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật Thiamethoxam và Clothianidin; sản phẩm hồ tiêu phát hiện chất tạo màu Sudan.

“Qua các vụ việc này, Sở đã tiến hành truy xuất nguồn gốc và có các biện pháp ngăn chặn theo đúng quy định của pháp luật. Việc nhận các cảnh báo vi phạm quy định của nước nhập khẩu phần nào làm ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu nông sản của Việt Nam nói chung, Gia Lai nói riêng trên thị trường quốc tế”-ông Có nhấn mạnh.

Nhằm nâng cao uy tín và chất lượng sản phẩm nông nghiệp hướng đến thị trường xuất khẩu, Sở Nông nghiệp và PTNT đã có Công văn số 391/SNNPTNT-QLCLNLSTS cảnh báo vi phạm quy định về an toàn thực phẩm các nước nhập khẩu.

Theo đó, Sở đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường tuyên truyền, phổ biến, cập nhật các quy định của pháp luật về đảm bảo an toàn thực phẩm đáp ứng yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu; tăng cường các biện pháp quản lý sử dụng vật tư nông nghiệp, giám sát các điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm tại các cơ sở sản xuất ban đầu, cơ sở thu gom, sơ chế, chế biến trên địa bàn quản lý.

Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh nông-lâm-thủy sản trên địa bàn tỉnh cần thực hiện tốt việc liên kết sản xuất, tổ chức sản xuất theo các tiêu chuẩn chứng nhận VietGAP, GlobalGAP, Rainforest Alliance, Organic, HACCP, ISO...; chủ động tìm hiểu, nắm bắt các yêu cầu của thị trường; tuyệt đối không sử dụng các hóa chất cấm, hóa chất độc hại trong quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến, tránh tình trạng nông sản xuất khẩu bị trả về hoặc bị tiêu hủy do không đáp ứng quy định về chất lượng và an toàn thực phẩm.

Kiểm nghiệm sản phẩm dịch chanh dây trước khi đưa vào sản xuất tại Công ty TNHH Quicornac. Ảnh: V.T

Việc ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu, khẳng định vị thế nông sản của Việt Nam nói chung, Gia Lai nói riêng trên thị trường quốc tế. Hiện nay, Gia Lai tập trung sản xuất hàng hóa đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật mà nước nhập khẩu yêu cầu với nguyên tắc bảo vệ lợi ích quan trọng cho sức khỏe con người, môi trường…

Toàn tỉnh có khoảng 256.000 ha cây trồng các loại sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, 4C, Organic, Rainforest Alliance, FLO (chiếm khoảng 43% tổng diện tích gieo trồng); trong đó có gần 60.000 ha cây trồng được chứng nhận sản xuất theo các tiêu chuẩn trên cho các sản phẩm cà phê, hồ tiêu, chè, rau, củ, trái cây, lúa… Trong đó, 3 doanh nghiệp và 3 hợp tác xã được chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ TCVN, Mỹ (USDA), Hàn Quốc, Nhật Bản (JAS), châu Âu (EU) cho 151,7 ha cây trồng gồm cà phê, hồ tiêu, trái cây, chè và cà gai leo.

Thay đổi để thích ứng

Thời gian gần đây, mặt hàng sầu riêng của Việt Nam bị trả về vì vi phạm quy định về xuất khẩu do phát hiện tồn dư nhiều hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép. Vì vậy, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) bắt đầu tăng cường kiểm soát quy trình liên kết sản xuất.

Ông Nguyễn Văn Lập-Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX Minh Phát Farms (huyện Chư Prông) cho biết: Sản xuất bền vững là đòi hỏi bắt buộc để nông sản tiến xa ra thị trường. Đặc biệt, sản phẩm sầu riêng đông lạnh được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc sẽ mở ra cơ hội lớn cho ngành hàng này gia tăng giá trị.

Với sự ký kết hợp tác về liên kết sản xuất, tiêu thụ sầu riêng, trong năm nay, HTX Nông nghiệp xanh Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk) dự kiến chuyển 1 kho đông lạnh từ Đắk Lắk về đặt tại huyện Chư Prông để thuận tiện cho việc làm hàng đông lạnh tại chỗ.

“Để đảm bảo chất lượng nguồn hàng trái cây tươi, trái cây đông lạnh bóc múi cũng như hướng đến chế biến các sản phẩm từ cơm sầu riêng, ngoài việc sản xuất 30 ha sầu riêng theo hướng VietGAP, xây dựng mã số vùng trồng cho toàn bộ diện tích này, HTX cũng liên kết với hàng chục hộ nông dân trên địa bàn để thu mua sầu riêng.

Vụ sầu riêng năm nay, HTX tiếp tục chú trọng kiểm soát chặt chẽ hơn nữa nhằm nâng cao nhận thức cho thành viên, từ đó đảm bảo sản phẩm đạt các yêu cầu đồng nhất về chất lượng, hướng đến xây dựng thương hiệu cho sầu riêng ở địa phương”-ông Lập nói.

Nguồn nguyên liệu chanh dây được Công ty TNHH Quicornac thu mua trên địa bàn. Ảnh: V.T

Đối với hàng nông sản chế biến phục vụ xuất khẩu như chanh dây thì việc kiểm soát chất lượng luôn được triển khai theo quy trình chặt chẽ từ nguyên liệu đầu vào đến đầu ra của sản phẩm. Ông Lưu Quốc Thạnh-Tổng Giám đốc Công ty TNHH Quicornac-cho hay: Để đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng cho chế biến các mặt hàng nước chanh dây cô đặc đông lạnh, nước chanh dây thanh trùng đông lạnh, hương chanh dây tự nhiên, khi nhập nguyên liệu chanh tươi, Công ty tiến hành các bước kiểm tra mẫu về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kiểm nghiệm về chất lượng chanh của từng vùng trồng.

Việc kiểm soát chặt chẽ theo các quy trình sẽ không để xảy ra các sự cố về chất lượng khi xuất khẩu sang EU, nhằm đảm bảo uy tín cho doanh nghiệp cũng như cho ngành hàng chanh dây của Việt Nam. Hiện Quicornac đã có các chứng nhận FDA, Kosher, Halal… Điều này khẳng định chất lượng và các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm để sản phẩm xuất khẩu đi được nhiều thị trường lớn trên thế giới.

Với những yêu cầu khắt khe từ hàng rào kỹ thuật thương mại, ngành Nông nghiệp phải nhanh chóng thích ứng và sản xuất phù hợp, nhất là trong điều kiện đa phần diện tích sản xuất quy mô nông hộ. Theo ông Có, trước những cảnh báo vi phạm về an toàn thực phẩm, ngành Nông nghiệp tiếp tục tuyên truyền để người nông dân phải sản xuất theo hướng tiêu chuẩn chất lượng, tiêu chuẩn hữu cơ, kiểm soát được vật tư nông nghiệp đầu vào, sản xuất thích ứng với biến đổi khí hậu…

“Hiện nay, nông sản của Gia Lai đã xuất khẩu đến gần 60 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Song, muốn thâm nhập các thị trường trên thế giới thì việc đạt các tiêu chuẩn gắn với truy xuất nguồn gốc để minh bạch sản xuất là rất cần thiết nhằm đáp ứng được yêu cầu của các nước nhập khẩu. Bên cạnh sản xuất theo các tiêu chuẩn, tỉnh cũng nỗ lực xây dựng mã số vùng trồng để đẩy mạnh xuất khẩu.

Hiện trên địa bàn đã hình thành một số chuỗi liên kết điển hình, thực hiện theo nguyên tắc đầu vào rõ ràng, đầu ra ổn định, giúp nâng cao giá trị cho các mặt hàng nông sản. Đặc biệt, phải đáp ứng khắt khe các vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm như giới hạn dư lượng tối đa đối với thuốc trừ sâu, phụ gia thực phẩm; xây dựng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói; nhanh chóng triển khai các giải pháp chấp hành quy định chống phá rừng của EU”-ông Có nêu giải pháp.

VŨ THẢO