Quảng Hòa khai thác giá trị văn hóa phục vụ phát triển du lịch
Quảng Hòa là vùng đất có lịch sử văn hóa lâu đời, nơi hội tụ các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Kinh... cùng chung sống với những bản sắc văn hóa đa dạng, độc đáo riêng. Vốn lịch sử, văn hóa truyền thống phong phú mở ra cho huyện tiềm năng du lịch dồi dào, đa dạng từ cảnh quan, hệ thống sông suối, di tích lịch sử văn hóa, lễ hội, làng nghề truyền thống..., trong đó có nhiều tài nguyên du lịch giá trị, đặc biệt phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, trải nghiệm các làng nghề.
Đến Quảng Hòa, không ai có thể bỏ lỡ những điểm danh lam thắng cảnh, ngoài ra, du lịch văn hóa gắn với di tích lịch sử cũng thu hút đông đảo du khách. Tiêu biểu là 2 lễ hội đã được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia: Lễ hội Tranh đầu pháo thị trấn Quảng Uyên, lễ hội Nàng Hai xã Tiên Thành và nâng cấp Lễ hội Thanh Minh xã Phúc Sen gắn với làng nghề truyền thống. Ngoài cảm nhận giá trị văn hóa, du khách còn được thưởng thức kho tàng văn hóa ẩm thực với những nguyên liệu được khai thác từ tự nhiên, được chế biến bằng những cách thức độc đáo mang dấu ấn vùng miền với các món ăn dân dã, đặc sắc: xôi ngũ sắc, thịt lợn quay... Thưởng thức những làn điệu dân ca mượt mà, sâu lắng: Hèo Phươn, Hà lều, sli, lượn... Khám phá, tìm hiểu về miếu Bách Linh, đền thờ Nùng Trí Cao, Di tích cấp Quốc gia nhà ông Lã Văn Ho, Di tích lịch sử cấp tỉnh Đông Bó Lình, xóm Cốc Coóc, xã Chí Thảo...
Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch để di sản văn hóa trở thành nguồn lực dồi dào cho tăng trưởng kinh tế, huyện Quảng Hòa đẩy mạnh khai thác giá trị văn hóa phục vụ phát triển du lịch, xây dựng văn hóa du lịch cộng đồng, trong đó điểm nhấn là du lịch homestay được huyện tập trung quy hoạch, xây dựng. Trên cơ sở chú trọng khai thác các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn, du lịch cộng đồng dần trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút đông đảo du khách thập phương. Huyện thành lập và duy trì hoạt động của 20 phân chi hội bảo tồn dân ca các dân tộc, 131 đội văn nghệ quần chúng, 65 câu lạc bộ hát dân ca, dân vũ tại các xã, thị trấn, các cơ quan, đơn vị. Tổ chức 2 lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể: Hát then đàn tính và thổi khèn, múa dân tộc Mông tại xã Phi Hải. Xây dựng mô hình câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân tộc Mông, 2 mô hình câu lạc bộ hát Then đàn tính, hát dân ca, dân vũ, 2 lớp truyền dạy nghề thủ công truyền thống đan lát, nhuộm chàm và khôi phục trang phục truyền thống, khôi phục nghề thủ công truyền thống của người Nùng An, xã Phúc Sen.
Quan tâm bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống, 6 làng nghề trên địa bàn huyện (rèn, hương thắp, giấy bản, đường phên, nón lá, ngói âm dương) hoạt động ổn định; ngoài ra còn các nghề dệt thổ cẩm, nhuộm vải chàm... có lịch sử hình thành lâu đời, sản xuất những sản phẩm thủ công truyền thống. Các làng nghề tạo việc làm ổn định cho các hộ dân địa phương, là điều kiện để khai thác trở thành điểm đến tham quan, trải nghiệm du lịch. Hiện nay, huyện đang phối hợp với Ban Quản lý Công viên địa chất Non nước Cao Bằng hướng dẫn các hộ dân tại các làng nghề làm giấy bản xã Phúc Sen và làng hương Phja Thắp sản xuất thử nghiệm các sản phẩm thủ công truyền thống phục vụ làm quà lưu niệm cho du khách tham quan.

Sản phẩm giấy bản xã Phúc Sen (Quảng Hòa) được sản xuất thành các sản phẩm phục vụ du lịch.
Với mục tiêu đẩy mạnh khai thác tiềm năng, thế mạnh du lịch, thúc đẩy các ngành kinh tế - xã hội khác cùng phát triển, huyện chủ trương huy động các nguồn nhân lực, xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển du lịch, dịch vụ. Phấn đấu đến hết năm 2025 huy động được khoảng 400 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước, nguồn kinh phí xã hội hóa để triển khai thực hiện các dự án đầu tư về hạ tầng giao thông; hỗ trợ phát triển một số điểm du lịch; bảo tồn các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể; công tác phát triển nguồn nhân lực và giáo dục cộng đồng; tuyên truyền quảng bá du lịch... Đến nay, huyện đã bố trí trên 20 tỷ đồng để đầu tư xây dựng các công trình giao thông vào các điểm du lịch, hỗ trợ các làng nghề, di tích lịch sử, bảo tồn văn hóa để phục vụ nhiệm vụ phát triển du lịch của địa phương, tiêu biểu như: Dự án “Bãi đỗ xe tại làng nghề làm giấy bản Dìa Trên, xã Phúc Sen”, Dự án “Đường vào mỏ nước thần Lũng Sạng, xã Hồng Quang", Dự án “Đường giao thông vào xóm Bản Giuồng, xã Tiên Thành”, Dự án “Chợ đầu mối nông sản, đặc sản Phúc Sen, xã Phúc Sen” với tổng mức đầu tư 4 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021 - 2025; Dự án “Hỗ trợ đầu tư điểm Du lịch làng nghề làm giấy bản xóm Dìa Trên, xã Phúc Sen", Dự án “Hỗ trợ đầu tư điểm du lịch cộng đồng tại làng hương Phja Thắp, xã Phúc Sen". Đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật tại các điểm du lịch cộng đồng: Làng làm hương Phja Thắp, xã Phúc Sen và xóm Bản Giuồng, xã Tiên Thành theo Nghị quyết số 78/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh. Bên cạnh các nguồn vốn do huyện bố trí, UBND huyện phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng điểm check in tại đèo Mã Phục, xã Quốc Toản; thực hiện các nhiệm vụ trong Dự án “Bảo tồn văn hóa làng Tày cổ Bản Giuồng, xã Tiên Thành” và Dự án “Tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử quốc gia nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ Chỉ huy Chiến dịch Biên giới ở và làm việc tại nhà ông Lã Văn Ho, xóm Đà Vĩ, thị trấn Quảng Uyên”.
Giá trị văn hóa của địa phương chính là ngôn ngữ thuyết phục đưa hình ảnh Quảng Hòa tiến xa hơn đến với bạn bè trong nước và quốc tế. Việc kết hợp giữa phát triển du lịch với bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống là định hướng đúng đắn để du lịch Quảng Hòa ngày càng khởi sắc, tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo, phong phú, thu hút ngày càng nhiều du khách đến tham quan, trải nghiệm, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của địa phương.