Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là yếu tố then chốt, tất yếu để xây dựng Quốc hội hiện đại, dân chủ, minh bạch, chuyên nghiệp, khoa học, hiệu quả

Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là yếu tố then chốt, tất yếu để xây dựng Quốc hội hiện đại, dân chủ, minh bạch, chuyên nghiệp, khoa học, hiệu quả

Lời Tòa soạn: Chiều 19.3, tại Nhà Quốc hội đã diễn ra Hội nghị chuyên đề "Quốc hội số và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số của Quốc hội". Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự và phát biểu khai mạc Hội nghị.

Báo Đại biểu Nhân dân trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu:

Kính thưa các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Thưa đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ

Thưa đồng chí Chủ tịch Tập đoàn Viettel

Kính thưa các chuyên gia, các đại biểu tham dự Hội nghị,

Hôm nay, tôi rất vui mừng tham dự Hội nghị chuyên đề “Quốc hội số và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số của Quốc hội”. Tôi cho rằng, Hội nghị này có ý nghĩa rất quan trọng, thể hiện quyết tâm của Quốc hội trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin tiên tiến để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới, đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tôi xin nhiệt liệt chào mừng các đồng chí, các quý vị đại biểu, xin chúc Hội nghị của chúng ta thành công tốt đẹp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc Hội nghị. Ảnh: Lâm Hiển

Ngày 22.12.2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ngay sau đó, ngày 13.1.2025, tại Hội trường Diên Hồng đã diễn ra Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết 57-NQ/TW. Đây là hội nghị lịch sử chưa từng có dưới sự chủ trì của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Bí thư đã có bài phát biểu chỉ đạo rất quan trọng tại hội nghị và tôi cũng có báo cáo chuyên đề về nội dung này. Đảng đoàn Quốc hội ban hành Kế hoạch số 3260 để thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, trong đó xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu, phân công trách nhiệm rõ ràng, tiến độ cụ thể và tổ chức triển khai với tinh thần khẩn trương, quyết tâm cao nhất.

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 193/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây là sự cố gắng rất lớn của Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường trong khoảng 12 ngày đã tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 193/2025/QH15. Đây mới chỉ là nghị quyết thực hiện trước mắt, về lâu dài phải sửa đổi các luật, nghị quyết liên quan một cách đồng bộ để khoa học, công nghệ, giáo dục đào tạo thực sự là quốc sách hàng đầu để phát triển đất nước.

Trước đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thành lập Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội và ban hành Nghị quyết số 1343 về xây dựng và phát triển Quốc hội số giai đoạn 2024 - 2026. Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo hoàn thành việc xây dựng Đề án chuyển đổi số của Quốc hội giai đoạn 2025 - 2030 và dự kiến duyệt trong tháng 3.2025. Quốc hội nếu không tiến nhanh, tiến kịp theo yêu cầu mới thì sẽ chậm một bước.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Kính thưa quý đại biểu,

Nhân kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết đánh giá những thành tích to lớn của sự nghiệp giáo dục nước ta, trong đó Tổng Bí thư nói đến phong trào “Bình dân học vụ” do Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt lên bàn nghị sự cuộc họp đầu tiên của Chính phủ cách mạng lâm thời (ngày 3.9.1945). Trên tinh thần đó, mọi người trong xã hội, không phân biệt tuổi tác, địa vị xã hội, trình độ học vấn… ai thiếu hụt kiến thức, kỹ năng về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thì có trách nhiệm học tập để bù lấp sự thiếu hụt đó; với tinh thần tự học là chính và có thể học mọi lúc mọi nơi, học trực tiếp, học trực tuyến; tự học ở nhà, học ở nơi làm việc, cũng có thể học trên tàu hỏa, trên máy bay, trên xe ô tô...

Nghị quyết 57-NQ/TW đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam thuộc top 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á, top 50 nước đứng đầu thế giới về năng lực cạnh tranh số và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử. Việt Nam kỳ vọng xếp hạng top 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo, trung tâm phát triển một số ngành, lĩnh vực công nghiệp công nghệ số. Đến năm 2045, Việt Nam thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; mục tiêu năm 2030 quy mô kinh tế số sẽ chiếm hơn 30% GDP và tăng lên 50% vào năm 2045.

Trên cơ sở đó, tôi đề nghị Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội tập trung quán triệt, thực hiện các nội dung trọng tâm như sau:

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là yếu tố then chốt, tất yếu để xây dựng Quốc hội hiện đại, dân chủ, minh bạch, chuyên nghiệp, khoa học và hiệu quả. Trí tuệ nhân tạo sẽ trở thành trợ thủ đắc lực giúp Quốc hội xem xét, đưa ra những quyết sách chính xác hơn, đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn, nâng cao hiệu quả giám sát và kết nối tốt hơn với cử tri và Nhân dân. Quốc hội cần đi đầu trong việc đầu tư hạ tầng số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Thực hiện nhanh, có hiệu quả các Nghị quyết, đề án đã ban hành đối với Quốc hội; đào tạo, trang bị kỹ năng số, giúp đại biểu Quốc hội và cán bộ, công chức, viên chức thuộc các cơ quan của Quốc hội sử dụng công nghệ một cách hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ. Phát triển hạ tầng số hiện đại, đầu tư xây dựng nền tảng ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ hoạt động của Quốc hội.

Tăng cường học hỏi kinh nghiệm và thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và chuyển giao công nghệ với các quốc gia tiên tiến trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ số hiện đại trong hoạt động nghị viện để phát triển các giải pháp với điều kiện thực tiễn của Quốc hội Việt Nam.

Thưa các đồng chí,

Tại Kỳ họp thứ Chín tháng 5.2025 tới đây, Quốc hội sẽ xem xét cho ý kiến về Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; xem xét thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số để tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản, mở đường cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và toàn dân, Việt Nam hoàn toàn có tiềm năng đạt được thành tựu trong lĩnh vực này, vì sự phát triển bền vững của gia đình, xã hội, vì sự trường tồn của quốc gia và dân tộc. Tôi tin tưởng rằng, với sự quyết tâm, bản lĩnh, trí tuệ và tâm huyết, chúng ta sẽ đạt được những bước tiến quan trọng trong hành trình xây dựng Quốc hội số, đóng góp tích cực vào sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.

Trên tinh thần đó, tôi tuyên bố khai mạc Hội nghị chuyên đề “Quốc hội số và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số của Quốc hội”.

Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!

*Đầu đề do Báo Đại biểu Nhân dân đặt