Phát minh trò chơi thực tế ảo (VR) có thể giúp người cận thị phục hồi thị lực

Nhiều người cho rằng chơi nhiều VR game sẽ khiến thị lực bị ảnh hưởng

Bạn có thể đã từng được cảnh báo rằng nhìn màn hình quá lâu sẽ làm hỏng mắt. Tuy nhiên, các nhà khoa học tại Nhật lại đang khám phá một hướng tiếp cận hoàn toàn ngược lại. Họ khuyến nghị rằng thời gian sử dụng màn hình, nếu được dùng đúng cách, có thể cải thiện thị lực.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Kwansei Gakuin đã phát triển một trò chơi VR nhằm giúp người dùng giảm mỏi mắt và thậm chí phục hồi tật cận thị (myopia). Đây là sự kết hợp bất ngờ giữa trò chơi điện tử và chăm sóc thị lực, và những kết quả ban đầu rất khả quan.

Nghiên cứu được công bố vào tháng 2.2025 bởi Khoa Nghiên cứu Khoa học và Công nghệ của trường Kwansei Gakuin. Quá trình thử nghiệm việc chơi trò chơi VR thường xuyên cho thấy có thể cải thiện thị lực cho những người hay tiếp xúc với màn hình. Tất cả người tham gia trong thử nghiệm đều cho thấy dấu hiệu cải thiện thị lực sau vài tuần chơi game.

Phân tích góc độ khoa học đằng sau màn hình

Trò chơi VR được xây dựng dựa trên hiện tượng gọi là giả cận thị (pseudomyopia) — tức là mắt bị mỏi tạm thời do cơ mi (ciliary muscle) bị co thắt sau thời gian dài tập trung vào màn hình điện thoại, máy tính.

Trò chơi VR này giống như một bài “thể dục mắt”, được thiết kế để kéo giãn và vận động nhẹ nhàng các cơ mắt, giúp chúng thư giãn và hoạt động hiệu quả hơn. Trong trò chơi, người dùng sẽ thực hiện nhiều nhiệm vụ thị giác khác nhau như điều tiết tiêu cự, duy trì sự tập trung, và phối hợp giữa hai mắt để đánh giá độ sâu giống như mô phỏng lại các bài tập mắt truyền thống trong trị liệu thị lực.

10 người từ 22 đến 36 tuổi đã tham gia thử nghiệm kéo dài 6 tuần. Họ đều làm việc trong Khoa Khoa học Máy tính của trường và sử dụng màn hình kỹ thuật số thường xuyên. Tất cả đều có thị lực 0.5 trở xuống ở cả hai mắt, thể hiện mức độ cận thị nhất định.

Họ được yêu cầu chơi trò chơi ít nhất mỗi ba ngày một lần. Sau 6 tuần, tất cả người tham gia đều có sự cải thiện về thị lực. Dù kết quả rất tích cực, nhóm nghiên cứu thừa nhận rằng cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn, với đối tượng từ nhiều độ tuổi và nền tảng khác nhau để kiểm chứng kết quả.

Trò chơi hoạt động như thế nào để điều trị thị lực?

Trò chơi có thiết kế đơn giản nhưng hiệu quả, gợi nhớ đến một bài kiểm tra thị lực số hóa. Người chơi sử dụng kính VR và bộ điều khiển tay, được yêu cầu đẩy các mục tiêu ảo ra xa trong khi ngắm laser vào các biểu tượng chuyển động, cụ thể là vòng tròn Landolt C thường dùng trong kiểm tra thị lực. Điều đó đòi hỏi người chơi phải tập trung cao độ để xác định vị trí khe hở.

Mỗi lần ngắm đúng hướng, trò chơi sẽ hiển thị “trúng” và nếu liên tiếp thành công, bạn sẽ đạt “điểm thưởng cao”. Các mục tiêu bắt đầu ở gần, sau đó dần dịch chuyển ra xa, buộc mắt người chơi liên tục điều tiết tiêu cự, từ gần đến xa. Chính sự thay đổi khoảng cách này giúp luyện tập cơ mi, vốn chịu trách nhiệm điều chỉnh tiêu cự.

Dù trò chơi vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, kết quả cho thấy game và sức khỏe có thể kết hợp sáng tạo để mang lại lợi ích thực tiễn. Tuy chưa thể thay thế một chuyến khám mắt tại phòng khám, nghiên cứu này mở ra triển vọng rằng, một trò chơi VR đơn giản có thể trở thành công cụ hỗ trợ cải thiện thị lực. Tất nhiên, vẫn cần nhiều cải tiến hơn và thử nghiệm diện rộng để hiệu chỉnh trò chơi nhưng game này rõ ràng có ý nghĩa với những người phải làm việc liên tục trước màn hình mỗi ngày.

Anh Tú