Công ty AM General của Mỹ đã bí mật cung cấp hệ thống pháo tự hành 105 mm 2-CT Hawkeye mới nhất cho Ukraine vào tháng 4 năm nay để tiến hành các bài thử nghiệm thực tế ngoài chiến trường.
Thông tin về việc giao hàng đã được tiết lộ vào tháng 6/2024 bởi Giám đốc Công ty AM General - ông Mike Evans, mặc dù vậy các chi tiết liên quan khác không được tiết lộ với lý do bảo mật.
Truyền thông Ukraine gần đây đã công bố những bức ảnh đầu tiên về khẩu pháo tự hành đặc biệt trong tay các quân nhân thuộc lực lượng vũ trang nước này ngay sau khi tiếp nhận.
Vấn đề đầu tiên cần nói về pháo tự hành 2-CT Hawkeye đó là các binh sĩ Ukraine thực sự đang được sử dụng một mẫu thử nghiệm cực kỳ hiếm gặp của một thứ vũ khí đầy tiềm năng.
Hiện tại loại pháo tự hành siêu nhẹ này mới chỉ có vỏn vẹn 2 nguyên mẫu được Quân đội Mỹ đặt hàng trong năm 2021 để tiến hành các bài kiểm tra thực tế, nhưng cho đến hiện tại vẫn chưa có quyết định sản xuất hàng loạt.
Hệ thống vũ khí nói trên sử dụng khung gầm thiết giáp đa dụng hạng nhẹ HMMWV M1152, gắn trên đó là khẩu pháo M20 cỡ 105 mm với chiều dài nòng gấp 27 lần đường kính (L/27) do Công ty Mandus phát triển.
Có dấu hiệu cho thấy công việc chế tạo khẩu pháo tự hành này đã diễn ra ít nhất từ năm 2016, một số phương tiện truyền thông cũng đề cập đến việc dự án nghiên cứu vũ khí trên thực chất được khởi động ngay từ năm 2011.
Điều này nghĩa là 2-CT Hawkeye đã trải qua khoảng thời gian khá dài nhưng vẫn chưa thoát khỏi giai đoạn nguyên mẫu, có lẽ là do thiếu sự quan tâm tích cực đến một vũ khí như vậy từ Quân đội Mỹ.
Mặc dù vậy, quyết định cuối cùng nhiều khả năng sẽ được đưa ra dựa vào kết quả hoạt động của nó trên chiến trường Ukraine, khi khẩu pháo tự hành này theo nhận xét sẽ cung cấp hỏa lực yểm trợ cự ly gần rất hiệu quả.
Công ty AM General trong tài liệu thuyết trình đã nhấn mạnh rằng hệ thống 2-CT Hawkeye do họ sản xuất chính là "lựu pháo tự hành trọng lượng nhẹ nhất và có tính cơ động cao nhất trên thế giới".
Khối lượng của hệ thống là 6.395 kg, một tổ hợp gồm 2 phương tiện đó là bản thân khẩu pháo tự hành cùng với phương tiện hỗ trợ để vận chuyển đạn dược và thêm 2 thành viên kíp chiến đấu.
Theo kết quả bắn thử, khung gầm HMMWV được nhận xét có thể chịu được xung lực từ pháo M20, công nghệ giật nhẹ SRT đã được tích hợp vào hệ thống, nếu không có thì chiếc xe thiết giáp hạng nhẹ chắc chắn bị hỏng rất nhanh chóng.
Mặc dù kích thước rất nhỏ gọn nhưng theo dữ liệu của Công ty Mandus, tầm bắn của pháo M20 được công bố là 11,6 km đối với đạn thông thường và lên tới 19,5 km khi sử dụng đạn tăng tầm lắp động cơ rocket phụ trợ.
Các loại đạn 105 mm mà pháo tự hành 2-CT Hawkeye bắn được bao gồm đạn chùm nổ mạnh M1 và M1130A1, đạn tăng tầm M913, đạn chiếu sáng M314 và đạn khói M60/M60A2.
Tốc độ bắn tối đa đạt 8 phát/phút trong 3 phút đầu tiên, sau đó duy trì ở mức 3 phát/phút. Thời gian chuyển trạng thái tự hành quân sang chiến đấu của pháo tự hành 2-CT Hawkeye chỉ yêu cầu 1 phút rưỡi, tuy nhiên phải mất 3 phút để rời khỏi vị trí.
Việt Dũng