'Tình trạng lộ lọt dữ liệu, xâm phạm quyền riêng tư ngày càng nghiêm trọng'
Thảo luận về dự án Luật Dữ liệu sáng 8-11, nhiều đại biểu cho rằng, tình trạng lộ lọt dữ liệu, xâm phạm quyền riêng tư ngày càng gia tăng. Do vậy, cần có quy định bảo vệ quyền riêng tư cá nhân.
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Đào Chí Nghĩa (đoàn Cần Thơ) cho rằng, hiện nay nhiều dữ liệu được lưu trữ, thu thập còn chồng chéo, chưa thống nhất nên gây khó khăn khi kết nối, chia sẻ và khai thác. Một số trung tâm dữ liệu được đầu tư còn thiếu đồng bộ, chưa bảo đảm an ninh an toàn hệ thống. Vì thế, việc xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung là xu thế chung của các nước cũng như nước ta.
Đại biểu nhận định, tình trạng lộ lọt dữ liệu, xâm phạm quyền riêng tư ngày càng gia tăng. Thực trạng này đòi hỏi phải có những quy định cụ thể để bảo mật và bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng.
Do vậy, đại biểu đề nghị trong dự thảo Luật cần quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân phải áp dụng các biện pháp bảo mật để bảo đảm thông tin dữ liệu. Cùng với đó, cần có chế tài mạnh xử lý các vi phạm liên quan đến công tác bảo mật dữ liệu. Trong đó, cơ quan, tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm pháp lý nếu dữ liệu cá nhân bị đánh cắp do sơ xuất trong quá trình bảo mật.
Quan tâm đến việc lưu trữ dữ liệu, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) phân tích, khoản 2, Điều 13 dự thảo Luật quy định, tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu dữ liệu không thuộc quy định tại khoản 1 Điều này được quyền quyết định việc lưu trữ dữ liệu do mình thu thập, tạo lập, sở hữu. Chính phủ có chính sách hỗ trợ tổ chức, cá nhân thực hiện lưu trữ dữ liệu tập trung, thống nhất hình thành các cơ sở dữ liệu theo mô hình tại khoản 1 Điều này.
Theo đại biểu Phạm Văn Hòa, quy định này là chưa phù hợp. Đại biểu đề nghị ban soạn thảo giải thích cụ thể vì thông tin dữ liệu cá nhân không thể tổ chức lưu trữ theo mô hình kho dữ liệu dùng chung.
Về việc công khai dữ liệu, đại biểu Trần Văn Tiến (đoàn Vĩnh Phúc) cho rằng, dữ liệu liên quan đến bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân được công khai trong trường hợp được người đó đồng ý; dữ liệu liên quan đến bí mật gia đình được công khai trong trường hợp được các thành viên gia đình đồng ý.
Đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu làm rõ thế nào là bí mật đời sống riêng tư, đồng thời cân nhắc quy định về bí mật đời sống riêng tư. Hiện nay pháp luật chỉ quy định về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình. Cụ thể, khoản 1 Điều 21 Hiến pháp quy định “mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình, có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình, thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.
“Việc thu thập lưu giữ, sử dụng công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý; việc lưu giữ sử dụng công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên của gia đình đồng ý. Vì thế, cơ quan soạn thảo cần rà soát điểm b, khoản 4 Điều 21 để bảo đảm tính thống nhất đối với các quy định của pháp luật hiện hành” – đại biểu kiến nghị.