Ông Trump thực hiện bước đi nhằm làm cho 'nước Mỹ giàu có trở lại'

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa áp thuế quan 25% lên tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào "xứ cờ hoa".

Đây là bước đi mới nhất của nhà lãnh đạo Mỹ nhằm định hình lại một trật tự thương mại quốc tế mà ông tuyên bố là không công bằng đối với các nhà sản xuất và người lao động Mỹ.

Ký một loạt sắc lệnh hành pháp về thuế quan hôm 10/2, ông Trump nói rằng ngành công nghiệp Mỹ đã bị cả bạn bè và kẻ thù dồn ép.

"Chúng tôi yêu cầu thép và nhôm được sản xuất ở Mỹ, không phải ở nước ngoài. Chúng ta cần làm điều này để bảo vệ đất nước chúng ta trong tương lai", ông Trump nói khi ông ký các sắc lệnh.

"Đã đến lúc để các ngành công nghiệp tuyệt vời của chúng ta trở lại Mỹ. Chúng tôi muốn chúng trở lại Mỹ. Đây là những ngành đầu tiên trong số đó".

Tổng thống Trump cho biết mức thuế quan, mà ông đã tiết lộ vào một ngày trước đó, sẽ áp dụng cho hàng hóa của tất cả các quốc gia không có miễn trừ hay ngoại lệ.

"Đây là vấn đề quan trọng, là khởi đầu của việc làm cho nước Mỹ giàu có trở lại", ông Trump tuyên bố.

Ông Donald Trump đội một chiếc mũ có khẩu hiệu "Make America Great Again" (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại). Ảnh: Getty Images

Các mức thuế quan mới nhất của ông Trump, dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3, chắc chắn sẽ thúc đẩy các động thái trả đũa từ các quốc gia bị ảnh hưởng, bao gồm một số đồng minh thân cận nhất của Washington.

Tất cả đều làm gia tăng khả năng xảy ra các cuộc xung đột thương mại trên nhiều mặt trận.

"Bản thân mức thuế mới nhất của ông Trump đối với thép và nhôm không đủ để châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại toàn diện, nhưng chắc chắn đây là một động thái gia tăng theo hướng đó", ông Gabriel Wildau, phó chủ tịch cấp cao tại công ty tư vấn kinh doanh toàn cầu Teneo, nói với Đài Aljazeera.

"Các đối tác thương mại của Mỹ ở châu Âu và châu Á gần như chắc chắn sẽ trả đũa, nhưng hành động trả đũa này có thể sẽ ở dạng thuế quan theo ngành hẹp hơn", vị chuyên gia nhận định.

Mức thuế quan mà ông Trump mới công bố đã ngay lập tức gây ra phản ứng dữ dội ở Canada.

"Ông Trump muốn chúng ta mất bình tĩnh. Nhưng chúng ta cần phải đoàn kết, với phản ứng đúng đắn", ông Mark Carney, ứng cử viên hàng đầu thay thế Thủ tướng Canada sắp mãn nhiệm Justin Trudeau làm lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền, cho biết trong một bài đăng trên X/Twitter.

"Trong ngắn hạn, Canada cần quản lý các mối đe dọa thương mại nước ngoài bằng thuế quan và hỗ trợ cho những công nhân ngành thép và nhôm quan trọng của chúng ta", vị chính trị gia Canada chỉ ra.

Bên cạnh đó, thuế quan cũng làm gia tăng rủi ro lạm phát tại một thời điểm mà cử tri "xứ cờ hoa" đã mệt mỏi với việc giá cả leo thang và sợ rằng bất cứ mức giá tăng thêm nào đều sẽ khoét sâu vào túi tiền của họ.

Các chuyên gia cảnh báo rằng mức thuế 25% đối với thép và nhôm sẽ làm tăng thêm lạm phát tại Mỹ khi các nguyên liệu đầu vào sản xuất trở nên đắt đỏ hơn.

"Nếu áp thêm thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu, giá sẽ tăng đối với tất cả mọi thứ sử dụng các nguyên liệu này - như xe hơi là trước tiên", ông Dean Baker, nhà kinh tế cao cấp tại Trung tâm nghiên cứu kinh tế và chính sách (CEPR), lấy ví dụ khi nói với Đài CBS News.

Ông Trump còn ám chỉ rằng, tuần này ông cũng sẽ công bố các "mức thuế quan đối ứng" đối với các quốc gia áp thuế đối với hàng hóa của Mỹ, nhưng không nêu rõ quốc gia nào sẽ bị ảnh hưởng.

Những động thái này diễn ra sau tuyên bố của ông Trump về việc áp thuế 10% đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc, có hiệu lực vào tuần trước, và áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico.

Mức thuế mới đối với Mexico và Canada đã được ông Trump đồng ý hoãn thi hành cho đến ngày 1/3, sau khi ông đạt được thỏa thuận tạm thời nhằm cải thiện an ninh tại các khu vực biên giới nước Mỹ với hai quốc gia này.

Tổng thống Trump khẳng định rằng, thuế quan sẽ san bằng sân chơi trong thương mại quốc tế và làm cho các nhà máy của Mỹ cạnh tranh hơn, do đó, bất kỳ nỗi đau nào của người tiêu dùng và doanh nghiệp cuối cùng cũng sẽ là "đáng giá".

Chính phủ Mỹ dự kiến sẽ công bố báo cáo lạm phát chính thức vào ngày 12/2. Các nhà kinh tế dự báo, giá tiêu dùng sẽ tăng ở mức 2,8%, và điều này cho thấy công chúng Mỹ sẽ coi thuế quan là một rủi ro lớn đối với "sức khỏe tài chính" của họ.

Minh Đức (Theo Aljazeera, Independent)