Ổn định kinh tế vĩ mô – trụ cột cho tăng trưởng bền vững

Thách thức hiện hữu và yêu cầu điều hành chủ động

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, nhiều đại biểu bày tỏ quan ngại trước bối cảnh địa chính trị phức tạp, xu hướng bảo hộ gia tăng, lạm phát toàn cầu còn dai dẳng và những tác động bất lợi từ chính sách thuế của các thị trường lớn, đặc biệt là Hoa Kỳ. Theo đại biểu Mai Khanh (Hòa Bình), đây là thời điểm đòi hỏi Chính phủ phải có giải pháp cụ thể để ổn định vĩ mô, đồng thời đặt nền tảng tăng trưởng bền vững trong trung và dài hạn.

Ảnh minh họa.

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cảnh báo mức thuế nhập khẩu cao dự kiến của Mỹ với một số mặt hàng chủ lực sẽ gây áp lực đáng kể đến khu vực sản xuất, xuất khẩu. Ông nhấn mạnh, cần có hướng đi chiến lược về thương mại, tránh phụ thuộc vào một số thị trường và bảo vệ lợi ích doanh nghiệp Việt Nam trong các cuộc đàm phán thương mại quốc tế.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đắk Nông) đánh giá các động lực kinh tế truyền thống như đầu tư công, tiêu dùng nội địa và xuất khẩu đều đang chững lại. Bà đề xuất đẩy nhanh phát triển các trụ cột mới như kinh tế số, kinh tế xanh – lĩnh vực Việt Nam còn nhiều dư địa phát triển. Bổ sung thêm, đại biểu Bế Trung Anh (Trà Vinh) dẫn Báo cáo năng lực cạnh tranh PCI 2023 cho thấy 58,2% doanh nghiệp vẫn gặp phiền hà về thủ tục, từ đó kêu gọi quyết liệt cải cách hành chính để giảm chi phí không chính thức.

Trong khi đó, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết 6 tháng đầu năm 2025, GDP ước tăng 7,3%, cao trong khu vực và quốc tế. Lạm phát được giữ ở mức 3,2%, thu ngân sách đạt hơn 66% kế hoạch năm, FDI duy trì đà tích cực với vốn đăng ký vượt 20 tỷ USD. Kim ngạch xuất nhập khẩu và đầu tư công đều tăng, khẳng định sức chống chịu của nền kinh tế. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận áp lực từ số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, cùng các yếu tố bên ngoài như bảo hộ thương mại và bất ổn địa chính trị vẫn là thách thức lớn cho điều hành vĩ mô.

Khơi thông động lực tăng trưởng và cải cách mạnh mẽ

Chính phủ xác định việc đạt tăng trưởng 8% trong năm 2025 là nhiệm vụ đầy thách thức, nhưng khả thi nếu thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, giải ngân đầu tư công – đặc biệt ở các dự án hạ tầng chiến lược như sân bay Long Thành, cao tốc Bắc – Nam hay tuyến đường sắt kết nối Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – được xác định là động lực chủ đạo. Mục tiêu đặt ra là giải ngân đạt 100% kế hoạch để tạo hiệu ứng lan tỏa tới các ngành kinh tế khác.

Ngoài ra, Chính phủ cũng đang xây dựng Cổng Một cửa đầu tư quốc gia và cấp tỉnh nhằm cải thiện thủ tục, đẩy mạnh hợp tác công – tư, và thu hút dòng vốn đầu tư có chọn lọc. Với xuất khẩu, mục tiêu tăng trưởng kim ngạch 12% cùng mức xuất siêu khoảng 30 tỷ USD đi kèm định hướng phát triển thương mại bền vững với các đối tác lớn. Chính sách tín dụng và thuế cũng sẽ được điều chỉnh linh hoạt để hỗ trợ sức mua trong nước và thúc đẩy chương trình "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Du lịch được xác định là một trong những động lực tăng trưởng đáng chú ý. Mục tiêu thu hút 120–130 triệu lượt khách nội địa và 22–23 triệu lượt khách quốc tế sẽ đi kèm chính sách mở rộng visa, xúc tiến quảng bá và cải thiện chất lượng dịch vụ.

Trước lo ngại về mức thuế 46% mà Mỹ dự kiến áp dụng, Phó Thủ tướng cho biết đây mới chỉ là đề xuất và đang trong quá trình đàm phán tích cực. Việt Nam đang huy động các kênh đối thoại từ cấp cao nhất để đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp, giữ vững năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Về dài hạn, chiến lược tái cơ cấu nền kinh tế sẽ đặt trọng tâm vào việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đẩy mạnh chế biến sâu và ứng dụng công nghệ cao. Việt Nam cũng cam kết khai thác tối đa lợi thế từ 15 FTA đã ký, đồng thời mở rộng thêm các hiệp định mới để tạo dư địa tăng trưởng cho doanh nghiệp.

Một trong những điểm nhấn là định hướng phát triển các ngành kinh tế mới: kinh tế số, kinh tế xanh, sản xuất chip, công nghiệp phụ trợ... nhằm gia tăng hàm lượng công nghệ, hướng tới vượt bẫy thu nhập trung bình. Chính phủ sẽ kết hợp thu hút FDI chất lượng cao với chuyển giao công nghệ, xây dựng nền sản xuất hiện đại và hiệu quả.

Để hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân – vốn đang chịu nhiều rào cản, Chính phủ sẽ thúc đẩy Đề án 06, đồng thời giám sát quyền lực, đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện thuận lợi về đất đai và vốn vay. Các doanh nghiệp sẽ được đánh giá dựa trên tiêu chí hội nhập quốc tế: tuân thủ pháp luật, đóng thuế đầy đủ, tạo việc làm và đóng góp vào an sinh xã hội.

Không chỉ dừng ở đó, Chính phủ đang nghiên cứu hình thành trung tâm tài chính quốc tế và đẩy mạnh đổi mới thể chế, mở rộng kênh huy động vốn từ khu vực tư nhân. Hơn 867 dự án tồn đọng trong lĩnh vực năng lượng, bất động sản, y tế và giáo dục với tổng giá trị trên 700.000 tỷ đồng cũng đã và đang được tháo gỡ nhằm giải phóng nguồn lực.

Mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025 không chỉ là con số, mà còn là cam kết của Chính phủ trong việc bảo đảm ổn định vĩ mô, hỗ trợ doanh nghiệp và tạo đà cho phát triển dài hạn. Việc tái cơ cấu nền kinh tế, thúc đẩy các ngành mới và cải cách thể chế mạnh mẽ sẽ là yếu tố then chốt để Việt Nam đạt tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026–2030, khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

BN