Nới lỏng điều kiện nhập quốc tịch để thu hút người tài

Quốc hội chiều nay thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.

Trong đó, một số đại biểu nêu ý kiến không nên bắt buộc phải dùng tên tiếng Việt đối với những người nước ngoài có nguyện vọng nhập quốc tịch Việt Nam.

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình). Ảnh: Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng việc giữ hay đổi tên là quyền cá nhân, nên để những người nước ngoài có nguyện vọng nhập tịch tự quyết định. Đồng thời, theo ông Thân, việc dùng tên nước ngoài không ảnh hưởng đến pháp luật hay an ninh quốc gia.

Ông nhận xét một số quy định trong dự thảo luật có thể tạo cảm giác như rào cản, khiến người trẻ, người lớn tuổi gốc Việt ở nước ngoài e ngại khi muốn nhập quốc tịch Việt Nam. Chẳng hạn, nhiều người trẻ tuổi đang có quốc tịch nước ngoài, học tập, làm việc tại các trường đại học lớn rất muốn về Việt Nam giảng dạy, nghiên cứu. Tuy nhiên, nếu buộc họ phải từ bỏ quốc tịch gốc thì sẽ là rào cản lớn, nhất là khi gia đình, bố mẹ họ vẫn đang sống ở nước ngoài.

Ông Thân cũng cho hay yêu cầu từ bỏ quốc tịch chỉ nên áp dụng cho một số trường hợp đặc biệt với các cơ quan đặc thù như an ninh, quốc phòng.

Ngoài ra, ông cũng kiến nghị xem xét lại quy định yêu cầu người làm ở các tổ chức chính trị - xã hội phải bỏ quốc tịch nước ngoài, do nhiều nước trên thế giới đã cho phép việc có 2 quốc tịch.

"Việc mở rộng điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam là phù hợp với mong mỏi của nhiều kiều bào yêu nước. Nếu quá cứng nhắc về một quốc tịch, chúng ta vô tình sẽ làm khó những người này” - đại biểu Nguyễn Văn Thân lưu ý.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) nêu quan điểm cần mở rộng việc người Việt Nam có 2 quốc tịch. Lý do là hiện ở nước ngoài có khoảng 6 triệu người Việt Nam và quan điểm của Đảng, Nhà nước là muốn thu hút lực lượng trí thức, tinh hoa người Việt Nam về cống hiến cho đất nước.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành. Ảnh: Quốc hội

"Việc để cho người Việt Nam trở về nhập quốc tịch Việt Nam, có 2 quốc tịch là một điều hoàn toàn hợp lý và là chủ trương nên khuyến khích” - ông nói.

Cũng theo ông, không nên quy định cứng tên người nhập tịch phải bằng tiếng Việt, mà có thể bằng cả Việt hóa, để bảo đảm hội nhập quốc tế.

Ông ví dụ trường hợp cầu thủ nhập tịch Nguyễn Xuân Son. Khi đặt tên như vậy không thể nhận biết được nguồn gốc người đó ở đâu.

"Vấn đề này cần cân nhắc cho phù hợp, vừa bảo đảm hội nhập, thông lệ quốc tế vừa dễ trong công tác quản lý, vì đọc tên lên là người ta có thể biết được nguồn gốc của người nhập tịch" - đại biểu Thành nói.

Nguyên tắc 1 quốc tịch là xuyên suốt

Phát biểu tiếp thu, giải trình, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh khẳng định quốc tịch là vấn đề chính trị - pháp lý.

Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh. Ảnh: Quốc hội

“Luật Quốc tịch Việt Nam xuyên suốt các thời kỳ vẫn quy định nguyên tắc 1 quốc tịch. Việc nới lỏng điều kiện thông thoáng hơn là để thu hút người gốc Việt, người có trình độ cao về đóng góp cho đất nước” - Bộ trưởng Tư pháp cho biết.

Theo đó, ông Ninh cũng nói rằng với một số khu vực công cần các điều kiện đặc thù thì sẽ giao cho Chính phủ quy định chi tiết để đảm bảo linh hoạt, đáp ứng yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và thể hiện chủ quyền tối cao của quốc gia.

Ngoài ra, Bộ trưởng Tư pháp chia sẻ, thực tiễn thi hành Luật Quốc tịch có yếu tố liên quan đến an ninh quốc gia.

Ông so sánh việc này với việc xin visa của các nước, “không phải cứ xin là sẽ được cấp và không phải lúc nào các nước cũng giải thích rõ lý do”.

Thế Vinh