Những nghệ sĩ thành công đều bám trên nền tảng di sản

Sáng 7/5, triển lãm các tác phẩm thắng giải cuộc thi UOB Painting of the Year (UOB POY) năm thứ 2 tại Việt Nam (2024) và tọa đàm Nghệ thuật đương đại trên nền di sản diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Giới mộ điệu hào hứng chiêm ngưỡng các tác phẩm thắng giải cuộc thi UOB Painting of the Year.

Sau 2 năm tổ chức tại Việt Nam, cuộc thi đã thu hút sự tham gia của hàng nghìn nghệ sĩ trẻ và chuyên nghiệp trên khắp cả nước. Cuộc thi mùa thứ hai (năm 2024) đã vinh danh 6 nghệ sĩ Việt tài năng ở hai hạng mục Nghệ sĩ triển vọng và Nghệ sĩ thành danh. Trong đó, giải thưởng cao nhất UOB Painting of the Year đã thuộc về họa sĩ Nguyễn Việt Cường với tác phẩm Dòng chảy và giải thưởng Nghệ sĩ triển vọng nhất năm đã được trao cho họa sĩ Phan Tú Trân với tác phẩm Doraeco.

Các nghệ sĩ đã cùng chia sẻ quan điểm về xu hướng thực hành nghệ thuật đương đại kế thừa di sản.

Tại triển lãm, các nghệ sĩ chia sẻ quan điểm về xu hướng thực hành nghệ thuật đương đại kế thừa di sản mỹ thuật Việt Nam trong 100 năm qua cũng như lối đi trong tương lai cho các họa sĩ Việt trên hành trình vươn tầm quốc tế, đặc biệt thông qua cuộc thi UOB Painting of the Year.

Họa sĩ Đặng Xuân Hòa - Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật hội họa, Hội Mỹ thuật Việt Nam đồng thời là Trưởng BGK cuộc thi UOB Painting of the Year 2024-2025 cho rằng, từ xưa tới nay những họa sĩ thành công đều bám trên nền tảng là di sản - nền văn hóa đậm đà của người Việt. Ông hy vọng các nghệ sĩ nhận ra điều này, không riêng gì hội họa mà tất cả các ngành nghề, cứ bám trên nền tảng di sản phong phú của đất nước, kết hợp với sự phong phú của thời đại, chắc chắn sẽ có những tác phẩm tốt.

Còn Giám đốc Hanoi Studio Gallery Dương Thu Hằng nói nhớ mãi câu nói của họa sĩ Nguyễn Tư Nghiêm lúc sinh thời: "Khai thác, đi đến cùng của truyền thống sẽ gặp hiện đại".

Trong khoảng 70 năm sáng tạo, Nguyễn Tư Nghiêm tạo ra khối lượng tác phẩm đồ sộ. Ông thử nghiệm, tìm tòi, làm việc với nhiều chất liệu như sơn mài, sơn dầu, bột màu, chì than, tạo dựng một phong cách nghệ thuật đặc biệt từ việc học tập mỹ thuật dân tộc, kết hợp giữa quá khứ với hiện đại.

Và vì thế, bà Hằng nhận định nghệ thuật đương đại trên nền di sản phải là hướng đi sống còn của các họa sĩ.

Họa sĩ Nguyễn Việt Cường sử dụng than đá lấy từ Quảng Ninh, bột gạo từ đồng bằng sông Cửu Long vào keo tạo nên tác phẩm "Dòng chảy" như một bức tranh thủy mặc đương đại, mang hiệu ứng trừu tượng của địa hình thạch nhũ.

Tác phẩm "Xếp máy bay" của họa sĩ Nguyễn Văn Hè. Anh thu gom những mảnh vỡ thời chiến tranh để mài, cắt ghép tái hiện hình ảnh máy bay giấy ngây ngô. Những dấu tích chiến tranh hiện diện qua các lớp sơn, kim loại và họa tiết loang lổ, tạo nên một thông điệp sâu sắc về sự mất mát vĩnh viễn của tuổi thơ hồn nhiên.

Tác phẩm "Xâm thực" của họa sĩ Ngô Văn Sắc giành giải Bạc. Anh sử dụng kỹ thuật cắt và đốt ván gỗ kết hợp với vẽ, in, tạo ra một hình ảnh đa chiều, thể hiện mối quan hệ phức tạp giữa con người và thiên nhiên.

Tác phẩm "Đường trở về" của họa sĩ Lê Việt Trung giành giải Đồng. Tác phẩm như một bản giao hưởng của sự sống, gợi nhắc về vòng luân hồi vĩnh cửu, nơi kiếp nhân sinh hòa quyện vào dòng nước trong veo.

Tác phẩm "Doraeco" của họa sĩ Phan Tú Trân giành giải Nghệ sĩ triển vọng nhất của năm. Tác phẩm gồm 6 lá bài xếp trên mặt bàn casino, trong đó mỗi lá đại diện cho một khía cạnh khác nhau của ô nhiễm sinh thái: đất (J rô), nước (Q cơ), không khí (K bích), năng lượng (Q chuồn). Lá bài Joker với sự bối rối của Doraemon, ẩn dụ cho xung đột giữa tiến bộ công nghệ và hậu quả môi trường. Chưa được lật, lá bài cuối cùng ám chỉ một tương lai vô định của thế hệ sau khi họ kế thừa cả thành tựu lẫn những hậu quả mà thế hệ trước để lại.

"Nhật ký 2024" của họa sĩ Nguyễn Đức Niệm giành giải Bạc. Tác phẩm được lấy cảm hứng từ những trang nhật ký, những dòng cảm xúc bị che giấu trong cuốn sổ tay của nghệ sĩ. Lớp màu xanh che phủ đi chiếc phong bì ẩn dụ cho những khúc mắc, điều thầm kín đang bị làm nhòe hay tô đè lên. Các ký tự về chữ và số được thực hiện theo quy tắc riêng, là một tuyên ngôn của chính nghệ sĩ về việc muốn những tâm tư của mình được viết ra nhưng chưa chắc đã cần được thấu hiểu.

Tình Lê