Nhìn từ sầu riêng

Biến động giá cả là quy luật chung của thị trường. Việc tăng hay giảm giá đối với một nhóm ngành hàng cũng là điều diễn ra bình thường. Nhưng đối với nhóm ngành hàng nông sản, trọng điểm là trái cây, dường như có quy luật đã và đang tồn tại. Bởi khi một loại trái cây nào được giá là gần như có một “phong trào” ồ ạt trồng diễn ra. Sầu riêng là một minh chứng gần nhất.

Thật ra, trước sầu riêng cũng có câu chuyện từ thanh long. Có một thời đi đâu cũng nghe nói người dân lên vườn trồng thanh long. Thời điểm này, cùng với nhiều tỉnh, thành, diện tích trồng thanh long của Tiền Giang cũng tăng rất nhanh, bất chấp khuyến cáo của ngành chức năng. Con số kim ngạch xuất khẩu do thanh long mang lại trong giai đoạn này cũng rất cao, luôn giữ vị trí nhóm đầu. Song, chỉ sau ít năm, thanh long đã bị sầu riêng "soán ngôi" ở lĩnh vực xuất khẩu.

Thu hoạch sầu riêng.

Bằng chứng là nếu như kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam tại thời điểm năm 2020 chỉ đạt ở mức rất thấp, với 116 triệu USD, sau đó có nhích lên một chút và đạt hơn 177 triệu USD, nhưng năm 2022 đã đạt gần 421 triệu USD và năm 2024 đã chạm đến mốc 3,2 tỷ USD. Tuy nhiên, một điều trái ngược là, 4 tháng đầu năm 2025 giá trị xuất khẩu sầu riêng cả nước chỉ đạt 130 triệu USD, trong khi cùng kỳ năm 2024 đạt đến 500 triệu USD. Nhìn từ thực tiễn mới thấy, câu chuyện diễn ra của sầu riêng hiện nay dường như lặp lại “kịch bản” đối với thanh long của vài năm trước.

Thật ra, những “kịch bản” về giá nông sản không còn là câu chuyện hiếm. Dẫn chứng thực tế một vài loại nông sản để thấy rằng, tính “phong trào” trong sản xuất nông nghiệp vẫn còn hiện hữu. Thực tế đang đặt ra bài toán khó cho ngành Nông nghiệp cả nước nói chung, Tiền Giang nói riêng. Nhìn từ thực tiễn, một trong những quan điểm quan trọng của ngành Nông nghiệp Tiền Giang trong thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp trong thời gian tới là thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang tư duy phát triển kinh tế nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu của thị trường; ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ; sản xuất tiết kiệm giống, phân vô cơ, nước; sản xuất theo chuỗi giá trị và xây dựng thương hiệu; chú trọng phát triển công nghiệp chế biến và công nghiệp hỗ trợ gắn với phát triển kinh tế nông nghiệp.

Đây được xem là bước đi phù hợp với xu hướng chung của nền nông nghiệp cả nước và thích ứng với nhu cầu tiêu thụ hiện đại. Song, việc hiện thực hóa mục tiêu này cũng cần có thời gian và từng bước đi hiệu quả. Hơn hết từng hộ nông dân cũng cần phải chuyển đổi tư duy sản xuất để thích ứng, hạn chế bớt nhưng phong trào cứ rộ lên vài năm rồi lại sụt xuống nhưng hệ lụy để lại là không hề nhỏ.

TT