Nhật Bản xuất kho 210.000 tấn gạo dự trữ ứng phó giá tăng vọt

Mỗi năm Việt Nam xuất khẩu hơn 20 triệu USD gạo sang thị trường Nhật Bản. Ảnh: Hoàng Linh

Gạo được tung ra thị trường lần này chủ yếu tích trữ từ vụ thu hoạch năm ngoái, với một phần thu hoạch từ năm 2023.

Động thái này diễn ra sau khi Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản hồi tháng 1-2025 quyết định sẽ nới lỏng chính sách, mở đường cho việc xuất kho gạo dự trữ để ứng phó tình trạng việc tăng giá.

Tuy nhiên, Chính phủ Nhật Bản dự kiến chỉ bán ra gạo dự trữ với điều kiện có thể mua lại một lượng tương tự trong vòng 1 năm, nhằm tránh giá gạo lao dốc ngoài ý muốn.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản Eto Taku cho biết, gạo dự trữ sau khi đấu thầu sẽ được bàn giao cho các nhà bán buôn vào giữa tháng 3, và dự kiến sẽ lên kệ bán lẻ từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 4-2025.

Quan chức này cũng kỳ vọng đợt xả kho gạo dự trữ đầu tiên sẽ "đưa thị trường trở lại bình thường".

Theo các chuyên gia của Viện Nghiên cứu tổng hợp Nhật Bản, mặc dù giá gạo tại các cửa hàng sẽ khó giảm ngay, nhưng trong vài tháng tới, người tiêu dùng Nhật Bản sẽ cảm nhận được hiệu quả của việc gạo dữ trữ được tung ra thị trường.

Nhật Bản hiện đang đối mặt với tình trạng giá gạo tăng bất thường, trong bối cảnh vụ thu hoạch lúa năm 2024 đạt 6,79 triệu tấn, tăng 180.000 tấn so với năm 2023. Tuy nhiên, lượng gạo các nhà phân phối lớn thu mua được tính đến cuối tháng 12-2024 lại giảm tới 210.000 tấn.

Trong bối cảnh đó, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản nhận định có thể sẽ xảy ra tình trạng các nhà bán buôn và nông dân tích trữ gạo với dự đoán giá sẽ tăng thêm.

Theo luật pháp Nhật Bản, gạo dự trữ quốc gia là lượng gạo được Chính phủ Nhật Bản tích trữ nhằm ứng phó với tình huống sản lượng gạo giảm mạnh đột ngột. Hiện, Nhật Bản đang duy trì khoảng 1 triệu tấn gạo dự trữ, đủ để ứng phó 1 vụ mất mùa nghiêm trọng có xác suất xảy ra 10 năm/lần, hoặc 2 năm liên tiếp sản lượng gạo thấp kỷ lục.

Hoàng Linh