Nhận diện các chiêu trò lừa gạt tín dụng đen

Ước tính, mỗi năm, cơ quan công an đã phá hàng trăm, hàng nghìn vụ án cho vay nặng lãi. Đặc điểm chung của các đối tượng là cho vay trên môi trường online, ẩn danh và đánh vào nhu cầu cần tiền gấp của một bộ phận người dân gặp khó khăn tài chính, thiếu hiểu biết về quy trình, thủ tục vay vốn.

Những lời đường mật như vay tiền online gấp, vay không thế chấp, giải ngân ngay lập tức, nhận tiền trong ngày… luôn được những đối tượng này khai thác triệt để, được in đen trắng trên một tờ giấy A4 rồi dán ở khắp các bờ tường, cột điện tại các khu công nghiệp, khu dân cư có nhiều người lao động phổ thông sinh sống. Trên đó, ngoài một số điện thoại di động thì không có thêm bất cứ thông tin gì về địa chỉ giao dịch, điện thoại tổng đài hay tư cách pháp nhân của người cho vay. Đây chính là dấu hiệu đầu tiên để phân biệt tín dụng đen và tín dụng hợp pháp.

Tiếp theo, ngay khi ngỏ lời vay, các đối tượng sẽ lập tức chấp thuận mà không yêu cầu lập hồ sơ hay thẩm định điều kiện vay. Đa phần chỉ yêu cầu cung cấp bản chụp căn cước công dân và ký vào giấy vay nợ. Một số đối tượng sẽ đưa ra hợp đồng vay với nhiều điều khoản dài dòng, khó hiểu khiến khách hàng cảm thấy mơ hồ rồi dễ dàng đặt bút ký. Ngay sau đó, họ sẽ nhận được giải ngân. Tổng thời gian duyệt vay, giải ngân chỉ… vài phút đồng hồ. Nhưng đó là khi bi kịch bắt đầu. Đầu tiên, người vay chỉ nhận được từ 70% - 80% số tiền được ghi trong giấy vay nợ. Phần chênh lệch được lý giải là lãi suất trả trước. Cùng với đó, các đối tượng sẽ áp dụng cách tính lãi theo ngày, thấp nhất cũng là 4.000đ - 5.000đ/triệu/ngày, tương đương 146% - 182%/năm. Nhưng sau một chu kỳ vay, thường là một tháng, ngoài tiền gốc, các đối tượng này sẽ yêu cầu con nợ trả thêm các khoản phí bất hợp lý như phí hỗ trợ giải ngân online, phí thẩm định hồ sơ online… và mức phí này có khi tương đương 10% - 15% tổng giá trị khoản vay. Nếu chậm trả, đối tượng cho vay sẽ tính phí quá hạn, lên tới vài chục hay cả trăm % giá trị khoản vay.

So với các tổ chức tín dụng hợp pháp như ngân hàng, công ty tài chính hay chuỗi cửa hàng cho vay cầm cố do nhà nước cấp phép và quản lý như F88 thì cách cho vay này có quá nhiều khác biệt. Đầu tiên là việc các tổ chức tín dụng sẽ công bố đầy đủ thông tin về tư cách pháp nhân, địa chỉ giao dịch, tổng đài liên lạc giúp người vay xác định rõ ràng ai là người cung cấp khoản vay. Cùng với đó, lãi suất vay luôn được công bố rõ ràng. Ví dụ như các ngân hàng, nếu vay tiêu dùng tín chấp thì lãi suất sẽ từ 7 - 21%/năm và từ 5 - 18%/năm nếu vay tiêu dùng thế chấp. Các công ty tài chính tiêu dùng thu lãi từ khoảng 20 - 35%/năm trong khi lãi suất vay bằng đăng ký xe máy, ô tô đã qua sử dụng là 1,6%/tháng, tương đương 19%/năm, như F88 công bố. Ngoài ra, các tổ chức tín dụng sẽ lập hợp đồng cho vay tín dụng chứ không viết giấy vay nợ nhằm đảm bảo tính pháp lý, sự minh bạch và công bằng nếu hai bên có xảy ra tranh chấp. Khi giải ngân, khách hàng sẽ nhận được 100% số tiền vay theo hợp đồng và không thu lãi trả trước.

Tuy nhiên, điều kiện vay và thời gian duyệt vay của các tổ chức tín dụng sẽ lâu hơn tín dụng đen. Về điều kiện vay, các ngân hàng, công ty tài chính yêu cầu người vay chứng minh thu nhập ổn định và không có nợ xấu trong khi các chuỗi cửa hàng cầm cố thì chỉ yêu cầu tài sản chính chủ. Thời gian duyệt vay của các ngân hàng là 3-5 ngày làm việc, của công ty tài chính là 2-3 ngày và của các chuỗi cầm đồ là 15 phút. Nhưng ba mốc thời gian này đều không nhanh được như tín dụng đen.

Trên thực tế, vay tiền nhanh là nhu cầu chính đáng nhưng hiện nay, tín dụng đen đang lợi dụng nhu cầu này để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản khách hàng. Do đó, việc nhận diện thủ đoạn để tránh xa là điều cần thiết để không rơi vào cảnh “tiền mất, tật mang”. Song hành với đó, người lao động cũng cần học cách quản lý chi tiêu cá nhân một cách hợp lý, tránh vay tiền bừa bãi dẫn đến mất khả năng trả nợ và nên tìm hiểu về các giải pháp vay tiền từ sớm, không để bản thân rơi vào thế phải vay tiền gấp bằng mọi giá.

PV