Người dân gặp khó do phí bảo hiểm y tế tăng: Nhiều địa phương ra chính sách hỗ trợ

Nhiều người có thu nhập thấp cho biết, họ gặp khó khăn khi mua BHYT do mức phí tăng theo lương cơ sở. Ảnh minh họa

Gặp khó khi mức phí tăng - thu nhập giảm

Hộ gia đình chị V.T.M (xã Hòa Mạc, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) có 5 người nhưng cả anh chị và 3 con chưa ai có BHYT. Chị M. cho biết, những năm trước, vợ chồng chị đi làm ở công ty ngoài tỉnh, thu nhập ổn định nên có tiền mua BHYT cho các thành viên trong gia đình.

Tuy nhiên, từ năm 2024, công ty giải thể, chị không có việc làm, lại thêm mức phí BHYT tăng nên đến nay chưa mua BHYT được. "Những năm trước, mức đóng là 3.110.400 đồng/12 tháng. Con số này là 4.043.520 đồng theo mức lương cơ sở từ ngày 1/7/2024; tăng hơn 900 nghìn đồng. Đây là số tiền không nhỏ với chúng tôi", chị M. chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Huyền Trang, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) huyện Văn Bàn, cho biết: "Mức lương cơ sở tăng nhưng thu nhập của bà con nông dân không tăng. Việc tham gia BHYT tự nguyện trên tinh thần người dân tự giác tham gia. Chúng tôi đã và đang đẩy mạnh thực hiện công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia nhưng đang gặp khó".

Tình trạng này cũng xảy ra ở nhiều địa phương khác. Cử tri tỉnh An Giang phản ánh, với người hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, lương tăng thì mức đóng BHYT tăng là đương nhiên. Tuy nhiên, với người có thu nhập thấp, trung bình, không hưởng lương nhà nước thì lại gặp khó trong mua BHYT.

Từ ngày 1/7/2024, mức lương cơ sở tăng, kéo theo mức đóng BHYT hộ gia đình tăng. Mức đóng này hiện khá cao đối với những hộ có mức sống trung bình, thấp, học sinh, sinh viên. Do đó, cử tri kiến nghị cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu việc đóng BHYT theo một mức phù hợp, thay vì căn cứ theo hệ số lương như hiện nay.

Bà Lưu Hòa (tỉnh Bình Thuận) cho rằng, mức đóng hỗ trợ dành cho học sinh, sinh viên hiện vẫn cao hơn mức đóng của thành viên thứ 3, thứ 4 trong BHYT hộ gia đình... Do vậy, bà Hòa đề nghị cho phép người dân được lựa chọn hình thức đóng phù hợp nhằm giảm chi phí.

Ảnh minh họa

Nhiều địa phương hỗ trợ đóng BHYT cho người dân

BHXH Thành phố Hà Nội vừa có đề xuất hỗ trợ kinh phí đóng BHXH tự nguyện, BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo và người cao tuổi từ đủ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi từ ngày 1/1/2026.

Theo đó, người hưởng thuộc hộ nghèo, cận nghèo, thoát nghèo và thoát cận nghèo theo mức chuẩn nghèo, cận nghèo đa chiều của Thành phố; người từ đủ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi; người khuyết tật nhẹ; dân tộc thiểu số; học sinh, sinh viên hoàn cảnh khó khăn; người thuộc hộ gia đình làm nông - lâm ngư nghiệp có mức sống trung bình.

Trong đó, người cao tuổi từ đủ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và chưa có thẻ BHYT được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT.

Giám đốc BHXH Thành phố Hà Nội Phan Văn Mến cho biết, mức đóng BHYT tăng theo mức lương cơ sở khiến việc vận động mua BHYT tự nguyện trong nhân dân gặp nhiều khó khăn vì khi mức lương cơ bản tăng, kéo theo mức đóng BHYT tăng, khiến những người không làm trong cơ quan, xí nghiệp khó có khả năng tham gia.

Từ đó, gây giảm số lượng người tham gia BHYT, giảm độ bao phủ BHYT trên từng địa phương và cả nước. Do đó, việc hỗ trợ người thu nhập thấp đóng BHYT là chính sách nhân văn.

Tỉnh Cà Mau cũng có chính sách hỗ trợ người nghèo, người thu nhập thấp đóng phí BHYT. Cụ thể, hỗ trợ 100% mức đóng BHYT (trong đó ngân sách địa phương 30%) cho các nhóm đối tượng gồm: người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo chuẩn hộ cận nghèo giai đoạn 2022-2025; người thuộc hộ gia đình nghèo đa chiều.

Người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại các xã khu vực II, khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016-2020 mà các xã này không còn trong danh sách các xã khu vực II, khu vực III, thôn đặc biệt khó khăn giai đoạn 2021-2025 theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Tỉnh hỗ trợ 50% mức đóng BHYT (trong đó ngân sách địa phương 20%) cho các nhóm đối tượng: học sinh, sinh viên của các trường trên địa bàn tỉnh; người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo chuẩn hộ có mức sống trung bình giai đoạn 2022-2025.

Hoàng Nguyên