Nghị quyết số 68-NQ/TW, lời hiệu triệu doanh nhân Việt dấn thân, sáng tạo vì một Việt Nam hùng cường Bài 4: Cả nước hành động, chuyển hóa các quyết sách thành sức sống của nền kinh tế

Cuộc thể chế hóa thần tốc và quyết liệt

Nghị quyết số 68-NQ/TW được ban hành ngày 4/5. Ba ngày sau, (ngày 7/5), Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ để bàn về việc xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân. Tại đây, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải cụ thể hóa các nội dung của Nghị quyết số 68-NQ/TW để trình Quốc hội ban hành Nghị quyết ngay trong Kỳ họp thứ Chín đang diễn ra. Trước đó, trong quá trình xây dựng Nghị quyết số 68-NQ/TW, các đơn vị liên quan đã đồng thời chuẩn bị dự thảo Nghị quyết của Quốc hội và Chương trình hành động của Chính phủ với tinh thần thể chế hóa tối đa những nội dung có thể triển khai ngay.

Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội ngay lập tức vào cuộc. Chiều 12/5, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính họp phiên toàn thể thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân. Chiều 14/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp, cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết. Ngày 15/5, dự thảo Nghị quyết được trình Quốc hội. Tối 16/5, sau khi kết thúc họp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành họp cho ý kiến lần 2 với dự thảo nghị quyết này.

Ngày 17/5, Quốc hội bấm nút thông qua dự thảo Nghị quyết nhằm giải quyết kịp thời những vấn đề cấp bách của nền kinh tế. Ngay sau đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký ban hành Nghị quyết này với số hiệu 198/2025/QH15. Cùng ngày, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Và sáng 18/5, hơn 1,5 triệu đại biểu tham dự Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW sáng 18/5. Ảnh: Q.Khánh

Về phía các bộ ngành cũng hành động mạnh mẽ. Bộ Tài chính đề xuất sửa nhiều luật, nghị định liên quan đến doanh nghiệp, đầu tư, cạnh tranh, giảm mạnh thuế, phí (bãi bỏ thuế môn bài, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, miễn thuế 3 năm cho doanh nghiệp mới thành lập...). Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ cho khu vực tư nhân…

Có thể nói, đây là đợt thể chế hóa chính sách nhanh nhất và quy mô nhất từ trước đến nay. Điều này mở ra một tiền lệ quan trọng: thể chế không chỉ đi sau, mà có thể đi song hành, thậm chí dẫn dắt hành động.

Cả nước cùng hành động

Các địa phương cũng nhanh chóng vào cuộc. Hà Nội đặt mục tiêu đến 2025 có 500.000 doanh nghiệp, triển khai loạt giải pháp hỗ trợ khởi nghiệp, cải cách thủ tục. TP. Hồ Chí Minh phấn đấu trên 500.000 doanh nghiệp, cắt giảm 30 - 40% thời gian xử lý hồ sơ và phát huy mô hình Tổ công tác 343 tháo gỡ khó khăn, chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp hỗ trợ vốn ưu đãi.

Nhiều tỉnh thành khác đề ra sáng kiến riêng. Ngay sau khi Nghị quyết số 68-NQ/TW được ban hành, lãnh đạo Đà Nẵng đã đối thoại với hơn 200 doanh nghiệp nhằm lắng nghe phản ánh về môi trường đầu tư, kinh doanh và yêu cầu các sở, ngành liên quan phải giải quyết dứt điểm từng kiến nghị trong thời hạn một tháng. Thành phố cũng dự kiến miễn 100% phí thủ tục hành chính trong năm đầu cho doanh nghiệp mới thành lập.

Tại Bắc Ninh, việc áp dụng cơ chế phối hợp liên thông giữa các cơ quan chức năng theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW đã mang lại hiệu quả rõ nét. Một doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn đã rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục xin đất xây dựng nhà xưởng từ gần một năm xuống còn ba tháng. Không dừng lại ở đó, Sở Công Thương tỉnh còn chủ động kết nối để doanh nghiệp này tham gia chuỗi cung ứng, trở thành nhà cung ứng cấp 2 cho Tập đoàn Samsung - một bước tiến quan trọng trên hành trình nâng cao giá trị và vị thế của doanh nghiệp nội. Tỉnh cũng thành lập Trung tâm hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa để tư vấn miễn phí và đặt mục tiêu mỗi năm thêm 1.000 hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp.

Trong niềm phấn khởi vì được Đảng và Nhà nước giao trọng trách, tin tưởng và cam kết kiến tạo phát triển, cộng đồng doanh nhân hào hứng biến “lời hiệu triệu” đó thành hiện thực, đổi mới và vươn lên mạnh mẽ. Trong vai trò đầu tàu, nhiều doanh nghiệp như THACO, NovaGroup… đã lên kế hoạch mở rộng sản xuất, khởi động dự án lớn để vươn ra quốc tế, chung tay hiện thực hóa mục tiêu Nghị quyết số 68-NQ/TW. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ kinh doanh cũng nối tiếp tinh thần ấy bằng những hành động cụ thể: đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và mở rộng thị trường. Tinh thần khởi nghiệp, tinh thần dấn thân vì phát triển quốc gia lan tỏa mạnh mẽ trong từng phân khúc doanh nghiệp, từ đô thị đến nông thôn, từ vùng thuận lợi đến vùng sâu, vùng xa.

Đặc biệt, sau khi Nghị quyết số 68-NQ/TW được ban hành, nhiều hiệp hội ngành hàng, địa phương đã chủ động tổ chức các diễn đàn, tọa đàm để phổ biến nội dung, giải mã cơ hội và đề xuất chính sách phù hợp với thực tiễn. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy sự cộng hưởng giữa tầm nhìn chiến lược của Đảng với khát vọng hành động của cộng đồng doanh nghiệp - lực lượng giữ vai trò trung tâm trong phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Những ví dụ trên, dù còn khiêm tốn, cho thấy tinh thần “cả nước cùng hành động” đang dần hiện hữu. Điều quan trọng là phải giữ vững và nhân rộng những mô hình thành công này, tạo hiệu ứng dây chuyền thúc đẩy nơi khác cùng tiến bước.

Nhiều doanh nghiệp đã lên kế hoạch mở rộng sản xuất, khởi động dự án lớn để chung tay hiện thực hóa mục tiêu Nghị quyết số 68-NQ/TW. Ảnh: TL

Giám sát chặt chẽ, chế tài nghiêm minh

Nghị quyết số 68-NQ/TW đã thổi bùng khát vọng phát triển khu vực tư nhân thành động lực chủ đạo của nền kinh tế. Nhưng khát vọng có trở thành hiện thực hay không hoàn toàn phụ thuộc vào hành động của chúng ta. Triển khai quyết liệt, hành động thiết thực chính là “phép thử” của sự thay đổi. Mỗi văn bản pháp luật được sửa đổi, mỗi thủ tục hành chính được cắt giảm, mỗi doanh nghiệp mới ra đời - tất cả là thước đo chúng ta có thật sự chuyển mình hay không. Mỗi cán bộ cần hiểu rằng ký nhanh một giấy phép cho doanh nghiệp chính là góp phần tạo thêm việc làm; mỗi doanh nhân hiểu rằng đầu tư đổi mới công nghệ chính là đáp lại niềm tin mà xã hội dành cho mình. Khi toàn xã hội đồng lòng, chủ động vào cuộc, chúng ta sẽ biến những khát vọng trên nghị quyết thành “sức sống” mới cho nền kinh tế, đem lại phồn vinh thực sự cho đất nước và ấm no cho mỗi gia đình.

Để Nghị quyết được thực thi hiệu quả, cần có sự giám sát chặt chẽ và chế tài nghiêm minh. Đảng, Quốc hội, HĐND các cấp cần đưa nội dung hỗ trợ kinh tế tư nhân vào chương trình giám sát; Mặt trận Tổ quốc, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các hiệp hội ngành hàng cần tích cực giám sát, phản ánh kịp thời vướng mắc từ cơ sở. Báo chí làm “tai mắt Nhân dân” - nơi tốt nêu gương, nơi chưa tốt phê bình công khai tạo áp lực thay đổi. Chính phủ công khai xếp hạng cải cách, gắn thưởng phạt rõ ràng để khuyến khích cạnh tranh lành mạnh. Cán bộ nhũng nhiễu doanh nghiệp phải bị xử lý nghiêm, còn người dám đổi mới vì lợi ích chung nên được khen thưởng. Đặc biệt, cần đánh giá kết quả bằng các chỉ tiêu cụ thể (sau một năm cắt giảm được bao nhiêu thủ tục, doanh nghiệp tăng bao nhiêu...), nếu chưa đạt phải quyết liệt điều chỉnh chính sách.

Chặng đường phía trước còn nhiều thách thức, nhưng với khí thế và quyết tâm mới, chúng ta có quyền tin vào thành công. “Cả nước cùng hành động” không chỉ là khẩu hiệu, mà phải trở thành phương châm làm việc hằng ngày ở mọi cấp, mọi ngành.

TS. Trần Văn Khải, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường