Nếu có thêm 2-3 tuyến đường sắt đô thị, tăng trưởng của TP.HCM sẽ rất khác

Chiều ngày 14-2, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, TP.HCM.

Hà Nội và TP.HCM rất cần đường sắt đô thị

Góp ý về nội dung này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) nhấn mạnh đây là điều bắt buộc phải làm vì các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM thì không thể thiếu hệ thống đường sắt đô thị được.

“Chúng ta có hai đô thị lớn như thế, hai đầu tầu kinh tế của đất nước nhưng hiện nay giao thông rất lạc hậu, bất cập, điều này kìm hãm sự phát triển của hai thành phố”, đại biểu Nghĩa nói.

Theo ông, chủ trương làm các tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM được nhân dân, cử tri đồng thuận, ủng hộ, vấn đề chính là khâu tổ chức thực hiện làm sao phải hợp lý, khoa học, để góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết của Đảng về đường sắt đô thị.

Ông dẫn câu chuyện cách đây 20 năm khi bản thân phụ trách công tác xúc tiến thương mại ở TP.HCM đã đi giới thiệu với các đối tác là TP.HCM sắp có 6 tuyến đường sắt đô thị.

Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM)

“Thế nhưng đến nay đã 20 năm, chúng ta mới chỉ có 1 tuyến Bến Thành – Suối Tiên. Nếu giờ chúng ta có 3 tuyến đường sắt đô thị thì chắc chắn tốc độ tăng trưởng của TP.HCM đảm bảo sẽ đạt hai con số.

Do vậy thời gian tới phải dồn nguồn lực quyết làm cho được hệ thống đường sắt đô thị ở Hà Nội và TP.HCM. Nếu trong 5 năm nữa, TP.HCM có thêm tuyến số 2 và một số công trình giao thông trọng điểm khác thì chắc chắn thành phố sẽ đóng góp nhiều cho sự phát triển của đất nước”, đại biểu Nghĩa nói.

TP.HCM cam kết tiến độ làm 355 km đường sắt đô thị

Góp ý tại tổ, bà Nguyễn Thị Lệ, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP.HCM, cho hay TP.HCM là đô thị đặc biệt, trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, với dân số hơn 10 triệu người và tốc độ đô thị hóa nhanh.

“Thực tế cho thấy nếu không có hệ thống vận tải công cộng hiện đại, sức chở lớn, đặc biệt là đường sắt đô thị, TP.HCM sẽ khó giải quyết triệt để tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và quá tải hạ tầng - bà Lệ nói.

Chủ tịch HĐND TP.HCM cho hay sau thời gian dài chờ đợi, tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) đã chính thức được đưa vào vận hành từ ngày 22-12-2024 và nhanh chóng phát huy hiệu quả, được đón nhận rất tích cực, thể hiện ở số lượng hành khách sử dụng cao hơn dự kiến, góp phần giảm đáng kể áp lực giao thông khu vực phía Đông thành phố.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lệ, Chủ tịch HĐND TP.HCM.

Điều này cho thấy người dân sẵn sàng chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng nếu hệ thống metro được đầu tư bài bản, thuận tiện, đồng bộ và đúng tiến độ.

Tuy nhiên, sự mong mỏi của người dân chưa dừng lại ở metro số 1. Tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) đã hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng nhưng hiện vẫn chưa có cơ chế đủ mạnh để triển khai đầu tư xây dựng nhanh chóng. Đây là tuyến metro đi qua nhiều khu dân cư có mật độ cao, là tuyến xương sống giúp giảm áp lực giao thông khu vực phía Bắc – Tây TP.HCM.

“Vì vậy, việc sớm khởi công xây dựng tuyến metro này là yêu cầu cấp thiết, cũng là mong mỏi rất lớn của đồng bào thành phố và khu vực lân cận” - bà Lệ nhấn mạnh.

Cũng theo đại biểu, các tuyến metro còn lại vẫn chỉ dừng ở mức quy hoạch, chưa thể triển khai do thiếu nguồn lực và cơ chế thực hiện. Nếu không có những giải pháp đột phá, hệ thống metro sẽ tiếp tục là những dự án trên giấy, không thể sớm đầu tư để phát huy vai trò thực sự trong việc hiện đại hóa hệ thống giao thông đô thị TP.HCM.

“Tôi thống nhất các nội dung của Đề án thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng đường sắt đô thị tại TP. HCM và Hà Nội. Tôi đề nghị Quốc hội xem xét, thông qua các cơ chế đặc thù, đặc biệt này để đẩy nhanh tiến độ xây dựng metro, khai thác đặc biệt là tuyến metro số 2 và các tuyến tiếp theo” - bà Lệ kiến nghị.

Đặc biệt, Chủ tịch HĐND TP.HCM khẳng định sau khi đề án được Quốc hội thông qua, lãnh đạo thành phố sẽ triển khai ngay các nhiệm vụ, như xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể, có cam kết tiến độ rõ ràng từ nay đến năm 2035 cho 7 tuyến metro với chiều dài 355 km; nghiên cứu thành lập Quỹ phát triển Metro TP.HCM, có sự tham gia của ngân sách Trung ương, địa phương và khu vực tư nhân.

“Thành phố cũng sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương lân cận đẩy nhanh nghiên cứu, triển khai các tuyến metro kết nối liên vùng, tạo nền tảng cho hệ thống giao thông hiện đại của toàn khu vực Đông Nam Bộ” - Chủ tịch HĐND TP.HCM nói.

NHÓM PHÓNG VIÊN