Mấy chục ngàn tấn rác thải tồn đọng ở Côn Đảo vì chủ đầu tư 'treo' nhà máy

Ngày 14-2, theo nguồn tin của pv PLO, huyện Côn Đảo vừa có báo cáo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu về tình hình dự án xử lý rác thải tồn đọng bằng giải pháp công nghệ đốt tại chỗ, áp dụng cho khu vực Bãi Nhát.

Đề xuất hoàn trả lại mặt bằng

Theo báo cáo của huyện Côn Đảo, Công ty Cổ phần Đầu tư Kim Trường Phát và công ty Cổ phần H-T Giang San (gọi tắt là liên danh) là đối tác thực hiện xử lý ô nhiễm chất thải rắn tồn đọng bằng giải pháp công nghệ đốt tại chỗ, áp dụng cho khu vực Bãi Nhát gặp khó khăn về tài chính để vận hành nhà máy xử lý rác.

Liên danh đã có những phương án về vay vốn từ cuối năm 2023. Nhưng ghi nhận thực tế đến hết thời hạn hợp đồng (20-11-2024) liên danh vẫn chưa vận hành nhà máy để xử lý rác như cam kết.

Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng huyện Côn Đảo (Ban QLDA) nhiều lần mời phía liên danh đến dự họp một số lần để giải quyết các vấn đề liên quan về việc vận hành nhà máy; thanh lý hợp đồng xử lý rác thải và thống nhất biện pháp khắc phục việc chậm trễ đốt rác nhưng đối tác vẫn không tham dự.

Theo hợp đồng nếu vi phạm, liên danh phải tháo dỡ, di dời công trình, bàn giao mặt bằng như ban đầu. Ảnh: CTV

Trong đầu tháng 2-2025, Ban QLDA đã có thông báo gửi liên danh cùng các đơn vị liên quan, trong đó nêu rõ, theo hợp đồng nếu liên danh không thực hiện đúng thì phải tự tháo dỡ công trình nhà máy xử lý rác đã xây dựng và không yêu cầu bất kỳ khoản bồi thường nào.

Vì vậy, Ban QLDA yêu cầu liên danh khẩn trương tháo dỡ, di dời công trình xây dựng tạm trong đất rừng đặc dụng, hoàn trả mặt bằng như ban đầu. Trường hợp nhà thầu không tự nguyện tháo dỡ thì đơn vị sẽ tham mưu cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.

Tại báo cáo cho UBND tỉnh, huyện Côn Đảo cũng đề nghị tỉnh xem xét chấm dứt quyết định lựa chọn đối tác liên danh do vi phạm cam kết thời gian thực hiện hợp đồng.

Lý do chấm dứt là đối tác nhiều lần trì hoãn, chậm triển khai xây dựng nhà máy, chậm đưa nhà máy vào đốt rác theo cam kết; Hợp đồng xử lý rác đã hết hạn nhưng đối tác không có văn bản hay ý kiến phản hồi đến huyện Côn Đảo về việc lý do chưa vận hành chính thức nhà máy.

Hiện UBND tỉnh đang xem xét, xử lý vấn đề này.

Chưa đưa nhà máy vào xử lý rác

Như PLO năm 2019 từng phản ánh, tính đến thời điểm này số lượng rác tồn đọng của huyện Côn Đảo là hơn 70.000 tấn, tập kết tại bãi rác đặt ở khu vực Bãi Nhát, chưa kể lượng rác sinh hoạt phát sinh hằng ngày là khoảng 15 tấn/ngày.

Khi đó, huyện đưa lò đốt rác thải sinh hoạt vào hoạt động với công suất 150-500 kg rác/giờ, mỗi ngày chỉ đốt được khoảng 5 tấn. Cùng với số lượng rác tồn đọng cũ và phát sinh hàng ngày, do không được xử lý nên mùi hôi thối và nước rỉ của rác đã tràn lan gây ô nhiễm nặng khu vực xung quanh.

Để xử lý tình trạng này, sau nhiều cuộc họp bàn, tỉnh đã thống nhất chọn phương án tìm nhà đầu tư xây dựng nhà máy đốt rác tại khu vực Bãi Nhát. Ngân sách huyện sẽ chi trả với đơn giá xử lý rác là 630 nghìn đồng/1 tấn.

Nhà máy xử lý rác tại khu vực Bãi Nhát, Côn Đảo hiện cơ bản xây dựng xong nhưng chưa vào vận hành. Ảnh: CTV

Tháng 7-2020, tỉnh có quyết định phê duyệt kết quả đánh giá của Hội đồng xét chọn, lựa chọn liên danh công ty Cổ phần Đầu tư Kim Trường Phát và công ty Cổ phần H-T Giang San là đối tác thực hiện xử lý ô nhiễm chất thải rắn tồn đọng bằng giải pháp công nghệ đốt tại chỗ, áp dụng cho khu vực Bãi Nhát.

Liên danh sẽ xây dựng nhà máy xử lý rác tập trung có tổng diện tích hơn 2.100 m2, công suất xử lý của nhà máy là khoảng 70 tấn/ngày và các công trình phụ trợ. Theo hợp đồng huyện Côn Đảo ký với liên danh, thời gian xử lý rác là 11 tháng, hợp đồng sẽ hết hạn từ ngày 20-11-2024.

Sau đó, huyện Côn Đảo đã phối hợp cùng các đơn vị liên quan bàn giao khoảng 3ha (thuộc đất rừng đặc dụng nhưng không có cây rừng ở khu vực Bãi Nhát, thuộc quản lý của Vườn quốc gia Côn Đảo) để liên danh làm dự án. Tháng 2-2022 nhà máy bắt đầu được xây dựng, dự kiến hoàn thành sau 7 tháng để đi vào vận hành…

Nhà máy xử lý ô nhiễm chất thải rắn tồn đọng bằng giải pháp công nghệ đốt tại chỗ cơ bản đã hoàn thành các hạng mục. Liên danh đã vận hành chạy thử nghiệm các lò đốt rác, tinh chỉnh các thiết bị đã xong. Liên danh cam kết sẽ vận hành chính thức trong tháng 5-2024 theo yêu cầu của tỉnh.

Tuy nhiên, tính đến đầu năm 2025, qua kiểm tra giám sát thực tế hàng ngày tại công trình, nhà máy vẫn chưa đi vào hoạt động chính thức...

Trùng Khánh