Khám phá sự kỳ diệu của sự sống

Sách Khúc hoan ca của tế bào. Ảnh: Omega.

Tế bào - đơn vị nhỏ bé nhưng đầy quyền năng, là nền tảng của sự sống. Hàng chục nghìn tỷ tế bào trong cơ thể mỗi chúng ta phối hợp nhịp nhàng để duy trì sự tồn tại. Chúng hoạt động ra sao?

Khúc hoan ca của tế bào của Siddhartha Mukherjee, bác sĩ và tác giả đoạt giải Pulitzer, mang đến câu trả lời qua hành trình khám phá đầy mê hoặc về thế giới vi mô.

Cuốn sách dẫn dắt người đọc từ những quan sát đầu tiên qua kính hiển vi thế kỷ 17 đến các đột phá y học hiện đại. Mukherjee tái hiện sinh động các cột mốc khoa học, từ Robert Hooke - người đặt tên cho “cells”, đến Antonie van Leeuwenhoek với phát hiện vi sinh vật. Với giọng văn giàu hình ảnh, ông biến những khái niệm như màng tế bào, ty thể hay phân bào trở nên gần gũi, sống động.

Điểm đặc biệt của tác phẩm là cách lồng ghép khoa học với thực tiễn y học và câu hỏi nhân văn. Là bác sĩ ung thư, Mukherjee lý giải cơ chế tế bào vận hành và rối loạn, dẫn đến bệnh tật như ung thư hay tiểu đường.

Ông giới thiệu các liệu pháp tiên tiến - liệu pháp gen, miễn dịch, tế bào gốc - đang mở ra hy vọng cho y học. Đồng thời, ông đặt câu hỏi đạo đức: Khi con người can thiệp vào tế bào, chúng ta đang tiến tới đâu? Không phải viễn cảnh khoa học viễn tưởng, mà là những câu chuyện thực về bệnh nhân được chữa trị nhờ công nghệ tế bào.

Khúc hoan ca của tế bào không chỉ cung cấp tri thức mà còn khơi gợi cảm xúc. Mukherjee viết: “Đây là câu chuyện về cách các tế bào cung cấp phương tiện cho sinh lý học: miễn dịch, sinh sản, nhận thức.” Ngôn ngữ giàu chất thơ của ông giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp tinh tế của sự sống, đồng thời trăn trở về ý nghĩa của ý thức và con người.

Tác phẩm được giới chuyên môn đánh giá cao. The Washington Post gọi đây là “câu chuyện sống động, cá nhân và lay động”, còn The New Yorker ca ngợi hành trình khám phá tế bào qua các thời kỳ. Sách nhận các giải thưởng như PROSE Award và Chautauqua Prize 2023, đồng thời lọt danh sách Notable Book của The New York Times.

Siddhartha Mukherjee, tác giả Lịch sử ung thư: Hoàng đế của bách bệnh, tiếp tục khẳng định tài năng với tác phẩm này. Tại Việt Nam, sách được xuất bản trong Tủ sách Y sinh, cùng hai tác phẩm khác của ông: Lịch sử ung thư và Gen.

Khúc hoan ca của tế bào là lời mời gọi khám phá thế giới bên trong cơ thể, dành cho bất kỳ ai yêu tri thức và khao khát hiểu về sự sống. Với sự kết hợp giữa khoa học, văn chương và cảm xúc, cuốn sách không chỉ mở rộng hiểu biết mà còn truyền cảm hứng trân quý sự kỳ diệu của chính mình.

Trọng Đạt