Hà Nội quy định mức nộp tiền khi chuyển đổi đất chuyên trồng lúa sang phi nông nghiệp

Theo quyết định, tổ chức, cá nhân khi được giao đất hoặc thuê đất có nguồn gốc từ đất chuyên trồng lúa để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp phải nộp một khoản tiền nhằm bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa bị mất hoặc hỗ trợ tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa.

Cụ thể, mức nộp tiền được tính theo công thức: Mức nộp = Diện tích đất chuyên trồng lúa phải chuyển đổi x Giá đất trồng lúa theo Bảng giá đất tại thời điểm chuyển đổi x 70%.

Công thức này vừa linh hoạt, vừa đảm bảo tính minh bạch, công bằng, vừa tạo nguồn tài chính để phục hồi hoặc phát triển đất trồng lúa, hạn chế tình trạng thu hẹp diện tích đất nông nghiệp do quá trình đô thị hóa nhanh chóng.

Ảnh minh họa

Quyết định số 07/2025/QĐ-UBND áp dụng cho các cơ quan nhà nước thuộc thành phố Hà Nội, các tổ chức, cá nhân được giao đất hoặc thuê đất từ đất chuyên trồng lúa để chuyển đổi sang mục đích phi nông nghiệp và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất này.

Đối với những trường hợp đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất chuyên trồng lúa sang phi nông nghiệp trong khoảng thời gian từ ngày 11/9/2024 (ngày Nghị định số 112/2024/NĐ-CP có hiệu lực) đến trước ngày Quyết định này có hiệu lực, việc nộp tiền vẫn thực hiện theo quy định tại Nghị định số 112/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Mức nộp trong giai đoạn này sẽ áp dụng theo tỷ lệ phần trăm quy định tại Quyết định số 4970/QĐ-UBND ngày 2/10/2015 của UBND thành phố Hà Nội. Điều này nhằm đảm bảo tính nhất quán trong quá trình thực hiện chính sách và tránh phát sinh các tranh chấp liên quan đến chi phí chuyển đổi.

Việc ban hành Quyết định số 07/2025/QĐ-UBND mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng đối với quá trình quản lý và sử dụng đất đai tại Hà Nội. Trước hết, quy định này giúp tạo nguồn thu ngân sách ổn định, góp phần tái đầu tư vào cơ sở hạ tầng nông nghiệp, cải thiện điều kiện canh tác hoặc hỗ trợ nông dân chuyển đổi sang mô hình sản xuất hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, việc thu phí theo tỷ lệ 70% giá trị đất trồng lúa không chỉ hạn chế tình trạng lạm dụng chuyển đổi đất mà còn khuyến khích các dự án đầu tư phải có tính toán kỹ lưỡng, tránh đầu cơ đất đai.

Ở góc độ thị trường, quy định mới có thể ảnh hưởng đến chi phí đầu vào của các doanh nghiệp bất động sản hoặc các nhà đầu tư phát triển khu công nghiệp, thương mại trên quỹ đất trước đây là đất nông nghiệp. Chi phí chuyển đổi tăng có thể làm giá thành dự án cao hơn, nhưng đồng thời cũng góp phần kiểm soát sự gia tăng quá nhanh của các dự án phi nông nghiệp, giúp đảm bảo sự cân bằng trong sử dụng đất.

Với tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ, diện tích đất nông nghiệp tại các huyện ngoại thành như Gia Lâm, Đông Anh, Hoài Đức, Thanh Trì ngày càng thu hẹp. Do đó, chính quyền Thành phố cần có các chiến lược song song để vừa bảo tồn đất trồng lúa, vừa tạo điều kiện cho phát triển kinh tế, trong đó có thể tính đến mô hình nông nghiệp công nghệ cao hoặc vùng trồng lúa kết hợp du lịch sinh thái nhằm tăng giá trị sử dụng đất.

Để đảm bảo hiệu quả thực hiện, Thành phố có thể cân nhắc thêm một số giải pháp hỗ trợ như xây dựng quỹ đất lúa dự phòng, nghiên cứu các khu vực còn quỹ đất trống để phát triển thành vùng chuyên canh lúa chất lượng cao, vừa bảo vệ diện tích đất nông nghiệp, vừa nâng cao năng suất.

Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ tài chính cho nông dân, đặc biệt với những hộ bị ảnh hưởng bởi quá trình chuyển đổi đất. Các chương trình đào tạo nghề, chuyển đổi mô hình sản xuất có thể giúp người dân thích nghi tốt hơn với sự thay đổi.

Đồng thời, thúc đẩy ứng dụng công nghệ vào quản lý đất đai, đặc biệt là công nghệ số và bản đồ GIS giúp nâng cao hiệu quả giám sát quỹ đất trồng lúa, đảm bảo các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng đất được thực hiện đúng quy định, tránh tình trạng đất nông nghiệp bị thu hồi tràn lan nhưng sử dụng không hiệu quả.

Linh Nguyễn