Gừng trở thành 'thần dược' từ hàng nghìn năm trước?

Trong hàng nghìn năm, gừng đã được dùng để chữa bệnh ở Trung Quốc và Ấn Độ. Trên thực tế, ở Ấn Độ, nó được gọi là maha-aushadhi, “thần dược”. Tất nhiên, cả hệ thống y học của Ấn Độ và Trung Quốc đều từng dùng thủy ngân để chữa bệnh, vì vậy có một số hạn chế nhất định đối với những gì chúng ta có thể lượm lặt từ “y học cổ truyền”. Đó là lý do tại sao chúng ta có khoa học.

Hơn 100 thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng về gừng đã được công bố. Công dụng nổi bật nhất của gừng là giảm buồn nôn và nôn mửa. Nó đã lần đầu tiên được chứng minh là đánh bại Dramamine trong một cuộc thử nghiệm đối chuẩn cách đây 40 năm, trong đó các tình nguyện viên được bịt mắt và quay vòng trên ghế xoay nghiêng.

Ngày nay, gừng được coi là chất chống nôn phổ rộng, không độc hại, có hiệu quả trong chống buồn nôn do say tàu xe, buồn nôn khi mang thai, buồn nôn sau hóa trị và xạ trị và buồn nôn sau phẫu thuật. Thậm chí chỉ hít tinh dầu gừng cũng đã được chứng minh là hữu ích.

Gừng được sử dụng kết hợp để chế biến nhiều món ăn. Ảnh: Harvard Health.

Các thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng bằng giả dược cũng cho thấy gừng có hiệu quả trong điều trị bệnh thoái hóa khớp, hội chứng tiền kinh nguyệt và đau bụng kinh; ngăn ngừa và điều trị chứng đau nửa đầu; cũng như giảm cholesterol, triglyceride, đường huyết, huyết áp, thừa cân và các chỉ dấu kích ứng oxy hóa và viêm - thường chỉ tốn một cent mỗi ngày khi sử dụng bột gừng mà bạn có thể mua ở bất kỳ cửa hàng thực phẩm nào. Khi gừng được sấy khô, hợp chất cay nồng chính của gừng tươi 6-gingerol sẽ biến thành 6-shogaol (từ tiếng Nhật có nghĩa là gừng), có tác dụng chữa bệnh còn lớn hơn nữa.

Người Okinawa có truyền thống ăn gừng ấm (shell ginger), một loài cùng họ nhưng không giống gừng thông thường. Chiết xuất từ lá gừng ấm được chứng minh là làm tăng tuổi thọ của C. Elegans, nhưng ai lại đi ăn lá gừng cơ chứ? Về cơ bản, chúng ta cũng không ăn rễ gừng mà ăn củ (thân rễ) gừng, phần nằm dưới lòng đất của thân. May mắn thay, bản thân 6-shogaol, sản phẩm sấy khô có trong gừng xay thông thường, cũng làm tăng tuổi thọ trung bình của C. Elegans lên tới hơn 25%.

Lợi ích kéo dài tuổi thọ có thể xuất phát từ khả năng bảo vệ ADN của gừng. Nếu lấy mẫu mô từ một người ngẫu nhiên, khoảng 7% tế bào của họ sẽ cho thấy bằng chứng về tổn thương ADN, đứt gãy thực sự trong các chuỗi ADN. Sau đó, nếu cho các tế bào đó tiếp xúc với các gốc tự do, chúng ta có thể gây ra nhiều tổn thương hơn nữa, lên tới khoảng 11%.

Tuy nhiên, nếu ăn một muỗng rưỡi bột gừng mỗi ngày trong một tuần, tổn thương ADN do kích ứng oxy hóa gây ra sẽ giảm khoảng 25%, xuống còn 8% tế bào, tương đương phát hiện ở những người ăn cùng một lượng hương thảo. Các nhà nghiên cứu cũng đã thử nghiệm thì là, ớt paprika, xô thơm và nghệ. Ba loại gia vị đầu tiên không giúp ích được gì trong vấn đề này, nhưng nghệ lại có hiệu quả tuyệt vời.

Michael Greger/NXB Trẻ